Praga - Orloj

Posty: 1399
Rejestracja: piątek 30 paź 2020, 09:37

Praga - Orloj

Postautor: smar » wtorek 14 mar 2023, 15:07

Znajdujący się na ścianie Ratusza Staromiejskiego w Pradze Orloj jest jednym z najbardziej znanych zegarów astronomicznych na świecie.
orloj01.JPG
orloj01.JPG (266.88 KiB) Przejrzano 728 razy

Orloj składa się z trzech części: zegarowej, kalendarzowej i "przedstawieniowej"
Najważniejszą częścią jest oczywiście znajdująca się w środku część zegarowo-astronomiczna:
orloj02.JPG
orloj02.JPG (233.25 KiB) Przejrzano 728 razy

Podczas zwiedzania miasta nasza przewodniczka po dotarciu pod ratusz i zegar oznajmiła: "Oczywiście godziny nie da się odczytać ponieważ jest to zegar astronomiczny" :mrgreen: . To może właśnie dla Niej pozwolę sobie w skrócie opisać że jednak się da ;)
Zegar ma jedną wskazówkę - godzinową - zakończoną rączką której środkowy palec pokazuje godzinę. Ponieważ zegar jest astronomiczny to wskazówka ta dokonuje jednego obrotu wokół tarczy raz na 24 godziny. Wskazówki minutowej nie ma. Podstawowym wskazywanym czasem jest praski czas słoneczny z godzinami opisanymi liczbami rzymskimi: XII w południe u góry, później od I do XII o północy (na samym dole) i dalej od I w nocy do XII w południe itd. Ponieważ praski czas słoneczny różni się mniej niż 2 i pół minuty od czasu środkowoeuropejskiego można spokojnie przyjąć że jest to czas środkowoeuropejski.
Ze wskazówką tą powiązany jest symbol Słońca i koła zodiakalnego. "Słoneczko" to pokazuje w jakim znaku zodiaku Słońce się znajduje i jakie jest jest jego aktualne położenie w stosunku do horyzontu. Widać że fotka została zrobiona w południe, w połowie czerwca (Słońce zbliża się do końca znaku Bliźniąt i jest najwyżej nad horyzontem - prawie na końcu wskazówki. Zimą symbol Słońca przesunie się po wskazówce do zaledwie 1/3 jej długości). Jednocześnie symbol "Słoneczka" pokazuje też czas w systemie dwunastu godzin dziennych - tu trzeba patrzeć jak ów symbol "ma się" do trzynastu złotych, łukowatych linii. Pierwsza z nich - nieopisana - to linia wschodu Słońca, kolejne opisane od 1 do 12 to kolejne "dzienne" godziny przy czym 12 jest godziną zachodu. Ponieważ w dniu kiedy robiłem fotkę Słońce było prawie na końcu wskazówki to zajdzie ono ok. godziny VIII po południu.
Na zewnątrz mamy jeszcze jedną tarczę opisaną liczbami arabskimi od 1 do 24. Widzimy też że w tym dniu godzina 24 zbiega się z godziną VIII czyli zachodu Słońca. Tarcza ta służy do odczytu "Starego czasu czeskiego" - który dzielił dzień na 24 równe godziny ale były one liczone właśnie od zachodu Słońca.
Ostatnim elementem części astronomicznej jest wskazówka "księżycowa" która pokazuje aktualne położenie Księżyca w stosunku do horyzontu. Symbol Księżyca jest półkulą która obraca się wokół wskazówki tak by pokazać aktualną fazę Księżyca. Na fotce Księżyc jest po przeciwnej stronie niż Słońce - czyli (co widać ;) ) jest w pełni :)

Posty: 1399
Rejestracja: piątek 30 paź 2020, 09:37

Re: Praga - Orloj

Postautor: smar » wtorek 14 mar 2023, 15:56

Poniżej tarczy astronomicznej znajduje się tarcza kalendarzowa:
orloj03.JPG
orloj03.JPG (296.15 KiB) Przejrzano 720 razy

Podzielona jest ona na 365 części i służy do wskazania aktualnego dnia w roku. Na obwodzie wypisane są imiona świętych patronujących danemu dniu. Pod nimi numer kolejnego dnia w miesiącu. Pod numerem dnia opisy kolejno od "a" do "g" i znowu "a"... do "g" itd. Otóż na tarczy kalendarzowej wyróżnione są święta stałe a litery od "a" do "g" wskazują w którym dniu w danym roku przypadają niedziele (np. w roku "obecnym" niedziele przypadają w dni oznaczone literą "c")
Jeszcze bliżej środka tarczy namalowane są alegorie miesięcy i znaków zodiaku (i tu zauważyłem problem - tak jakby kalendarz na mojej fotce był rozsynchronizowany z częścią astronomiczną - pokazuje koniec lipca!??? Trudno mi powiedzieć dlaczego - wcześniej jakoś nie zwróciłem na to uwagi... :oops:)

Ostatnią częścią Orloja jest cześć animacyjna:
orloj04.JPG
orloj04.JPG (290.62 KiB) Przejrzano 720 razy

Figurki po obu stronach tarczy astronomicznej symbolizują Próżność (z lustrem), Chciwość (lichwiarz), Śmierć i Turka. W każdą pełną godzinę figurki ożywają. "Przedstawienie" rozpoczyna Śmierć pociągając za sznurek i dzwoniąc dzwonkiem jakby zwołując widzów. Następnie w oknach powyżej ukazują się figury dwunastu apostołów. Na zakończenie pieje złoty kogut widoczny u góry.

Posty: 27957
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Re: Praga - Orloj

Postautor: Karolina Kot » poniedziałek 01 sty 2024, 22:30

Praski Orloj w noc sylwestrową 2023/2024. ;)
Załączniki
Orloj (1).jpg
Orloj (1).jpg (72.75 KiB) Przejrzano 320 razy
Orloj (5).jpg
Orloj (5).jpg (132.09 KiB) Przejrzano 320 razy
Orloj (4).jpg
Orloj (4).jpg (111.19 KiB) Przejrzano 320 razy
Orloj (6).jpg
Orloj (6).jpg (119.79 KiB) Przejrzano 320 razy
Orloj (2).jpg
Orloj (2).jpg (109.19 KiB) Przejrzano 320 razy
Orloj (3).jpg
Orloj (3).jpg (126.08 KiB) Przejrzano 320 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."


phpbb 3.1 styles demo

Wróć do „Zegary wskazówkowe”

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 1 gość