Polska - wyburzone kominy

[RUBEX]

Era żelbetonowych kominów w Polsce przemija - Wyburza się wielokrotnie więcej obiektów niż się buduje, a z tych stojących - nawet na terenie czynnych zakładów - większość zamiast dymić podpiera tylko stacje bazowe telefonii komórkowej. Do wielu kominów niestety nie uda się zdążyć, stąd też wątek o wyburzeniach.
Zacznijmy chronologicznie, tzn od końca Ostatnim wielkim kominem wyburzonym w Polsce był komin elektrowni Adamów w Turku. Wyburzenie odbyło się 17 grudnia 2020 roku, (fotosy pochodzą z tego materiału na youtube), a detonator odpalił zwycięzca lokalnej aukcji charytatywnej. Na wyburzenie czekają jeszcze jego chłodniokominowe siostry o wysokości 96 metrów każda.
Sam komin wykonany był z żelbetu 60 lat temu (budowa elektrowni rozpoczęła się we wrześniu 1960), i mierzył sobie 150 metrów wysokości.

IMG_216.jpg (211.98 KiB) Przejrzano 8059 razy

IMG_217.jpg (217.88 KiB) Przejrzano 8059 razy

IMG_218.jpg (239.29 KiB) Przejrzano 8059 razy

IMG_219.jpg (237.92 KiB) Przejrzano 8059 razy

IMG_220.jpg (231.69 KiB) Przejrzano 8059 razy

Fot. By Jakub Łuczak - Praca własna, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid3986102
Stare malowanie komina

IMG_2188.jpg (96.12 KiB) Przejrzano 8059 razy

Latem 2020 wyburzano także koparką 160 - metrowy komin EC Łagisza w Będzinie, jednak zdjęcia są już na forum więc wstawię tylko dwa autorskie:

IMG_1626.JPG (209.76 KiB) Przejrzano 8059 razy

IMG_0374.JPG (208.48 KiB) Przejrzano 8059 razy

Kolejne wyburzenie covidowego roku 2020 to komin Elektrociepłowni Garbary w Poznaniu. 100 - metrowy żelbetonowy komin wysadzono w nocy z 14 na 15 listopada aby uniknąć tłumu gapiów. Zdjęcie z filmu na YT.

IMG_374.jpg (277.04 KiB) Przejrzano 8059 razy

Mówiąc o wyburzeniach mogę żałować że nie odwiedziłem Bielska-Białej gdzie w 2019 wyburzono elektrociepłownię. Na rok 2020 do wyburzenia pozostała chłodnia kominowa co udokumentowane jest tutaj (stąd też zdjęcie)

IMG_2k17.jpg (245.09 KiB) Przejrzano 8059 razy

[RUBEX]

O istnieniu komina zakładów ceramicznych CERG w Gliwicach dowiedziałem się dopiero z materiału o jego wyburzeniu (oprócz tego zdjęcia pochodzą jeszcze stąd). A szkoda bo komin wysadzony pod koniec lutego 2020 był całkiem okazały i liczył sobie aż 104 metry wysokości.

[RUBEX]

Kończąc opis wyburzeń w 2020 dodam jeszcze jeden komin - tym razem stalowy. Wprawdzie małych, kilkumetrowych stalowych kominów są tysiące i często raczej warto ich opisywać (choćby z racji tego że trzon takiego komina wymienia się regularnie raz na kilka lat więc zabytkiem nie stanie się nigdy, ponadto takie kominy często zmieniają lokalizację oraz przytłaczają liczbą te większe, zbudowane są o wiele prościej, według jednego wzoru; zdarzają się oczywiści ciekawe wyjątki), to ten miał aż 70 metrów. Wybudowany w 1985 dla ciepłowni osiedlowej w Sędziszowie Małopolskim (woj. Podkarpackie), wyburzony został 15 września 2020 roku. Jak zwykle ma tu powstać nowe budownictwo mieszkaniowe.
Film i źródło fotosów

budowa komina

IMG_3574.jpg (160.63 KiB) Przejrzano 8056 razy

IMG_1374.jpg (292.35 KiB) Przejrzano 8056 razy

IMG_357.jpg (228.8 KiB) Przejrzano 8056 razy

IMG_3576.jpg (118.52 KiB) Przejrzano 8056 razy

IMG_3576.jpg (118.52 KiB) Przejrzano 8056 razy

IMG_1574.jpg (283.72 KiB) Przejrzano 8056 razy

IMG_1300.jpg (282.57 KiB) Przejrzano 8056 razy

IMG_1399.jpg (188.87 KiB) Przejrzano 8056 razy

IMG_1400.jpg (227.34 KiB) Przejrzano 8056 razy

IMG_13100.jpg (171.11 KiB) Przejrzano 8056 razy

IMG_1384.jpg (215.17 KiB) Przejrzano 8056 razy

[RUBEX]

Ciekawą dokumentację opublikowano wraz z wyburzeniem komina elektrowni "Ostrołęka A" , także w roku 2020.
Warto zacytować najciekawszą część:

Opis komina przewidywanego do rozbiórki:
Komin został wybudowany w oparciu o dokumentację techniczną opracowaną w ZSRR (Zamawiający nie
posiada kompletnej dokumentacji technicznej z okresu budowy komina) . Został oddany do eksploatacji w 1956
roku i nieprzerwanie służył do odprowadzania spalin z kotłów energetycznych o założonej maksymalnej
temperaturze 180 st. C.

Od maja 2014 roku komin został wyłączony z eksploatacji.
Gabaryty komina:
- wysokość komina nad terenem H=100m
- średnica zewnętrzna wylotu: 5,95m,
- maksymalna średnica zewnętrzna pogrubienia wylotu(głowica): 6,64m,
- średnica wewnętrzna wylotu: 5,10m,
- średnica zewnętrzna trzonu podstawy: 9,90m,
- fundament komina w formie kołowej płyty fundamentowej o średnicy 19,0 m i grubości 2,0 m posadowiony
na głębokości 4,50m. oraz cokołu o grubości ścianki – u góry 62,5 cm i u dołu 132,5 cm.
Opis konstrukcji komina:
Trzon komina o kształcie stożkowym wykonano jako monolityczny w technologii deskowania przestawnego
z betonu marki 200, co odpowiada w przybliżeniu klasie betonu B-15.
Ściany trzonu zbieżne na całej wysokości komina , a grubość ścian zmienia się skokowo na poziomach
wsporników podwykładzinowych.
Grubość ścianek trzonu wynosi od 50 cm na dole do 18 cm na górze, w strefie głowicy pogrubienie do 60 cm.
Zbieżność komina zmienia się wraz z wysokością i wynosi: 2,5% w strefie 0,00-40m; 2,0% w strefie 40m-70m;
1,5% w strefie od 70m -90m .
Wskaźnik zbrojenia :71kg/m3

Zabezpieczenie trzonu komina przed wpływami termicznymi stanowi wykładzina ceramiczna z cegły klasy 100
na zaprawie marki 25 i izolacja z żużla kotłowego o granulacji do 10mm w strefie od 0,00 – 17,5m (szerokość
100 mm), powyżej jest pustka powietrzna o szerokości 50 mm.
Bębny wykładziny spoczywają na żelbetowych wspornikach dylatowanych co 0,5m na obwodzie szczelinami
o szerokości 25 mm. Wysokości projektowe dwóch dolnych bębnów po 12,5m, pozostałych po 10m, dolny
bęben opiera się na stropie odpopielania na poziomie +5,0m.
Grubość ścianek wykładziny ceramicznej: 25 cm- bęben dolny poz. od +5,0m do 17,5m, pozostałe bębny po 12cm.

Fundament komina wykonany jest jako konstrukcja żelbetowa monolityczna . Beton marki 110. Płyta jest
zbrojona od góry i w dole zbrojeniem układanym promieniowo i pierścieniowo.
Kanały spalin : spaliny do komina doprowadzane były dwoma naziemnymi kanałami o konstrukcji stalowej.
Wymiary czopuchów 3,0mx3,8m.

Komin wyposażony jest w następujący osprzęt stalowy:
- ciąg drabinowy z koszem ochronnym na całej wysokości,,
- trzy stalowe galerie usytuowane na poziomach +41,25m, 66,5m i 95m,
- windę osobową do poziomu pierwszej galerii,
- bunkier w stropie żelbetowym,
- drzwi wejściowe,
- obramowanie otworów w trzonie,
Komin jest wyposażony w instalacje oświetlenia przeszkodowego, instalacje odgromową oraz aparaturę
kontrolno – pomiarową parametrów spalin.

źródło zdjęcia

[RUBEX]

Mały wyskok z chronologii - wyburzenia kominów nie są sprawą nową. Na zdjęciu ze strony Polska.org pada komin przy szybie "Matylda" w Wałbrzychu; rok 1919

[RUBEX]

Marzec 2021 i kolejne wyburzenia - tym razem komin ciepłowni w Olsztynie mierzący sobie 120 metrów wyburzono by na jego miejscu stanął nowy, 70 - metrowy obiekt. Stary komin był żelbetonowy i pochodził z 1979 roku.
kadr z filmu (z nieco przesadzonym tytułem)

121.png (280.26 KiB) Przejrzano 7589 razy

[RUBEX]

Kolejny komin o wysokości 120 metrów zniknął w marcu z terenu cementowni Małogoszcz
Link do filmu z wyburzenia

[RUBEX]

24 kwietnia 2021 wyburzono ok. 80- metrowy komin spiekalni krakowskiej huty.
Link do filmu
Obwód komina, nazywanego "Grubą Bertą" wynosił do 32 metrów.

[RUBEX]

O większości wyburzeń nie dowiemy się z internetu. Brak komina kamieniołomu w Czatkowicach (dzielnica Krzeszowic) odkryłem dopiero dwa dni temu przejeżdżając obok na rowerze.

[Karolina Kot]

Gdzieś powinnam mieć na dysku zdjęcie tego gada sprzed kilku lat. Poszperam o ile nie zapomnę.