Groby osób cywilnych - zabitych lub zmarłych w wyniku walk, zamachów lub zamieszek (1900-31.08.1939)

[krzymen]

W czasie obu wojen światowych i wojen o granice - w wyniku działań wojennych na ziemiach polskich - zginęły setki tysięcy osób cywilnych. Jednak ten temat pragnąłbym poświecić pochówkom osób, które straciły życie nie podczas wojen a w czasie zamieszek, zamachów, manifestacji lub walk z policją i wojskiem. Było wiele takich wydarzeń – np. rewolucja 1905 roku, wypadki krakowskie 1923 lub zamach majowy 1926. W okresie dwudziestolecia międzywojennego Policja Państwowa wykorzystywana była do tłumienia demonstracji, strajków i zamieszek. Używała broni palnej, co często prowadziło do ofiar śmiertelnych wśród demonstrantów. Większość partii politycznych posiadało bojówki, które uzbrojone w kastety, pałki, noże i rewolwery „ochraniały” własne manifestacje. Konfrontacja z polityczną konkurencją i z policją różnie się kończyła ...

Dnia 13.10.1923 r. o godz. 9.00 nastąpił potężny wybuch w prochowni w Cytadeli Warszawskiej.
https://ipn.gov.pl/pl/aktualnosci/42268 ... skiej.html
https://pl.wikipedia.org/wiki/Zamach_w_ ... rszawskiej
Eksplozja była odczuwalna w całej Warszawie i w okolicy - nawet w Mińsku Mazowieckim. W zamachu zginęło 2 żołnierzy, 11 członków rodzin wojskowych (5 dorosłych i 6 dzieci) i 15 pracowników cywilnych magazynu materiałów wybuchowych. Trzy osoby zmarły w szpitalu w następnych dniach. Rannych zostało 22 oficerów, 278 żołnierzy i 148 osób cywilnych.

O przygotowanie zamachu oskarżono por. Walerego Bagińskiego oraz ppor. Antoniego Wieczorkiewicza (pirotechnik), członków partii komunistycznej. Współpracowali z organizacją szpiegowsko-dywersyjną i byli zamieszani w kilka wcześniejszych zamachów bombowych. Ponieważ od sierpnia przebywali w więzieniu, nie można było im udowodnić powiązań z zamachem w Cytadeli.
Katastrofę uznano za „wypadek wojskowy”, a pogrzeb części ofiar odbył się na koszt państwa na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w kwaterze A15.

„TU SPOCZYWA / Ś. † P. RODZINA / MACCOSYNIEGO / ST. SIERŻ. 30 P.S.K. / MATKA ROZALIA / ŻONA ROZALIA / DWÓCH SYNÓW / BOLESŁAW I RUDOLF / KTÓRZY ZGINĘLI D. 13.X.1923 R. / W WYBUCHU CYTADELI / PROSZĄ O ZDROWAŚ MARIA”

wyb.cytadela.SC001.jpg (123.98 KiB) Przejrzano 1731 razy

wyb.cytadela.SC002.jpg (80.71 KiB) Przejrzano 1731 razy

wyb.cytadela.SC003.jpg (166.05 KiB) Przejrzano 1731 razy

wyb.cytadela.SC004.jpg (133.97 KiB) Przejrzano 1731 razy

„Ś. † P. / HELENA BOJARSKA / ŻYŁA LAT 15 / ZMARŁA ŚMIERCIĄ TRAGICZNĄ / W CZASIE WYBUCHU W CYTADELI”

wyb.cytadela.SC005.jpg (112.71 KiB) Przejrzano 1731 razy

„Ś. † P. / BALBINA / KURZYCKA / TRAGICZNIE ZMARŁA / DN. 13 PAŹDZIERNIKA / 1923 R.”

wyb.cytadela.SC006.jpg (96.31 KiB) Przejrzano 1731 razy

wyb.cytadela.SC008.jpg (148.66 KiB) Przejrzano 1731 razy

[krzymen]

W latach 1905-1907 członkowie bojówek różnych partii atakowali nie tylko carskich urzędników, żandarmów, szpicli i żołnierzy. Były też krwawe starcia polsko-polskie.

02.08.1906 r. został zabity działacz Narodowego Związku Robotniczego (NZR) Walenty Baranowski

Baranowski.KW1906.jpg (189.13 KiB) Przejrzano 1612 razy

Jeszcze tego samego dnia NZR zapowiedział odwet - ulotka NZR ze zbiorów Biblioteki Narodowej.

W.Baranowski.NZR.jpg (160.07 KiB) Przejrzano 1612 razy

Walentemu Baranowskiemu wyprawiono uroczysty pogrzeb na Starych Powązkach 5 sierpnia 1906 r.

W.Baranowski.SC01.JPG (140.47 KiB) Przejrzano 1612 razy

„Ś. † P. / WALENTY / BARANOWSKI / ŻYŁ LAT 24 / ZMARŁ W OBRONIE IDEI NARODOWEJ / 2 SIERPNIA 1906 R.”

W.Baranowski.SC02.JPG (202.83 KiB) Przejrzano 1612 razy

W odwecie bojowcy Związku Bojowego NZR zabili 9 członków PPS, których podejrzewano o udział w tym zabójstwie. OB PPS nie pozostała dłużna. Zapewne carska ochrana nie zmartwiła się z tego powodu, iż Polacy załatwiają wewnętrzne spory polityczne za pomocą kastetów, noży i rewolwerów. No pistoletów także, bo na uzbrojeniu OB PPS były słynne brauningi – zwane „Bronkami” (siedmiostrzałowy pistolet prod. belgijskiej, Browning FN 1900, kal. 7,65 mm).