Pszczyna - cmentarz żydowski

Posty: 27972
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Pszczyna - cmentarz żydowski

Postautor: Karolina Kot » sobota 15 sie 2015, 20:44

W Pszczynie, przy ulicy Katowickiej, znajduje się nieczynny już kirkut wraz z dobrze zachowanym domen przedpogrzebowym, wzniesionym z cegły w stylu neogotyckim w 1888 roku. Nad jego bramą widnieją dwie Gwiazdy Dawida i hebrajski napis: "Ponieważ koniec jest dla męża pokoju".

Cmentarz został oficjalnie założony w 1814 roku. Pierwszą pochowaną osobą była Jettel, córka rabina Hirschela Guttmanna, zmarła 10 września 1814 roku.
Wcześniej członkowie pszczyńskiej gminy żydowskiej byli chowani na cmentarzu żydowskim w Mikołowie. W roku 1830 powołano do życia święte bractwo pogrzebowe Chewra Kadisza, na czele którego stanęli Wolf Armuth oraz Samuel Bändel. W 1888 roku rozszerzono teren cmentarza, a od strony ulicy zbudowano ceglane ogrodzenie z dwoma stylizowanymi kutymi furtkami oraz neogotyckim domem przedpogrzebowym, wzniesionym według projektu Ernsta Betza. Do kirkutu powadzi 35-metrowa aleja, po obu stronach obsadzona jesionami wyniosłymi.

Ostatni pogrzeb w obrębie omawianej nekropolii odbył się w roku 1941. Podczas II Wojny Światowej cmentarz nie uległ częściowemu zniszczeniu. Po zakończeniu wojny na cmentarzu nie odbywały się już pogrzeby, mimo że w mieście mieszkało jeszcze około dwustu ocalonych Żydów. Zmarli po wojnie Żydzi użytkowali cmentarze innych wyznań, jak również cmentarz komunalny w Piasku. W 1959 roku cmentarz został oficjalnie zamknięty dla celów grzebalnych.

W obrębie pszczyńskiego kirkutu zachowało się około 400 nagrobków, murowane ogrodzenie oraz dom przedpogrzebowy. Największy z nagrobków, okazały bazaltowy pomnik z dwiema kolumnami wspierającymi trójkątny szczyt, pochodzi z przełomu XIX i XX wieku. Należy on do Heinricha i Henriette Simonów.

- zmienione, za Wikipedią
Według strony kirkuty.xip.pl ostatnią pochowaną tu osobą był Heinrich Koenigsfeld, zmarły 12 sierpnia 1938 roku. Jego nagrobek nie zachował się do dziś.

Lokalizacja
Cmentarz znajduje się pod stałą opieką pana Sławomira Pastuszki. Jest też okresowo odnawiany między innymi przez pasjonatów historii. Dzięki tym systematycznym działaniom kirkut pszczyński jest jednym z lepiej zachowanych obiektów tego typu w województwie śląskim.

Moje zdjęcia przedstawiają stan obiektu w sierpniu 2015 roku.
Załączniki
1.JPG
1.JPG (93.08 KiB) Przejrzano 9469 razy
2.JPG
2.JPG (95.74 KiB) Przejrzano 9469 razy
3.JPG
3.JPG (64.85 KiB) Przejrzano 9469 razy
4.JPG
4.JPG (99.54 KiB) Przejrzano 9469 razy
5.JPG
5.JPG (67.84 KiB) Przejrzano 9469 razy
6.JPG
6.JPG (82.71 KiB) Przejrzano 9469 razy
Na kirkucie (3).JPG
Na kirkucie (3).JPG (110.08 KiB) Przejrzano 9469 razy
Na kirkucie (2).JPG
Na kirkucie (2).JPG (101.78 KiB) Przejrzano 9469 razy
Na kirkucie (1).JPG
Na kirkucie (1).JPG (89.94 KiB) Przejrzano 9469 razy
Na kirkucie (6).JPG
Na kirkucie (6).JPG (97.63 KiB) Przejrzano 9469 razy
Na kirkucie (5).JPG
Na kirkucie (5).JPG (83.25 KiB) Przejrzano 9469 razy
Na kirkucie (4).JPG
Na kirkucie (4).JPG (82.15 KiB) Przejrzano 9469 razy
Na kirkucie (7).JPG
Na kirkucie (7).JPG (96.88 KiB) Przejrzano 9469 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

Posty: 146
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:31
Lokalizacja: Sosnowiec

Re: Pszczyna - cmentarz żydowski

Postautor: Fala » sobota 15 sie 2015, 21:41

Poniżej kilka moich zdjęć cmentarza.
Karolina zwróciła mi uwagę na charakterystyczne ślady po pociskach na macewach. Trochę słabo widoczne na zdjęciach, ale wyraźne "na żywo". Zauważyłem je również na wyżej wzmiankowanym domu przedpogrzebowym. [Trzy ostatnie zdjęcia]
Załączniki
Kirkut w Pszczynie (1).JPG
Kirkut w Pszczynie (1).JPG (156.61 KiB) Przejrzano 9462 razy
Kirkut w Pszczynie (2).JPG
Kirkut w Pszczynie (2).JPG (161.74 KiB) Przejrzano 9462 razy
Kirkut w Pszczynie (3).JPG
Kirkut w Pszczynie (3).JPG (145.09 KiB) Przejrzano 9462 razy
Kirkut w Pszczynie (4).JPG
Kirkut w Pszczynie (4).JPG (147.97 KiB) Przejrzano 9462 razy
Kirkut w Pszczynie (5).JPG
Kirkut w Pszczynie (5).JPG (157.79 KiB) Przejrzano 9462 razy
Kirkut w Pszczynie (6).JPG
Kirkut w Pszczynie (6).JPG (151.83 KiB) Przejrzano 9462 razy
Kirkut w Pszczynie (8).JPG
Kirkut w Pszczynie (8).JPG (148.82 KiB) Przejrzano 9462 razy
Kirkut w Pszczynie (7).JPG
Kirkut w Pszczynie (7).JPG (157.19 KiB) Przejrzano 9462 razy
Kirkut w Pszczynie (9).JPG
Kirkut w Pszczynie (9).JPG (151.14 KiB) Przejrzano 9462 razy
Kirkut w Pszczynie (10).JPG
Kirkut w Pszczynie (10).JPG (173.67 KiB) Przejrzano 9462 razy
Kirkut w Pszczynie (11).JPG
Kirkut w Pszczynie (11).JPG (177.88 KiB) Przejrzano 9462 razy
Kirkut w Pszczynie (12).JPG
Kirkut w Pszczynie (12).JPG (171.06 KiB) Przejrzano 9462 razy
Kirkut w Pszczynie (13).JPG
Kirkut w Pszczynie (13).JPG (164.03 KiB) Przejrzano 9462 razy
Kirkut w Pszczynie (14).JPG
Kirkut w Pszczynie (14).JPG (154.63 KiB) Przejrzano 9462 razy
Kirkut w Pszczynie (15).JPG
Kirkut w Pszczynie (15).JPG (166.93 KiB) Przejrzano 9462 razy
Kirkut w Pszczynie (16).JPG
Kirkut w Pszczynie (16).JPG (143.97 KiB) Przejrzano 9462 razy
Kirkut w Pszczynie (17).JPG
Kirkut w Pszczynie (17).JPG (155.44 KiB) Przejrzano 9462 razy
Kirkut w Pszczynie (18).JPG
Kirkut w Pszczynie (18).JPG (150.45 KiB) Przejrzano 9462 razy
Kirkut w Pszczynie (19).JPG
Kirkut w Pszczynie (19).JPG (168.56 KiB) Przejrzano 9461 razy
Kirkut w Pszczynie (20).JPG
Kirkut w Pszczynie (20).JPG (126.16 KiB) Przejrzano 9461 razy
Kirkut w Pszczynie (21).JPG
Kirkut w Pszczynie (21).JPG (147.76 KiB) Przejrzano 9461 razy
Kirkut w Pszczynie (22).JPG
Kirkut w Pszczynie (22).JPG (114.46 KiB) Przejrzano 9461 razy

Generał Admin
Posty: 2051
Rejestracja: sobota 07 lut 2015, 23:46
Lokalizacja: Zagłębie Dąbrowskie/Hessen

Re: Pszczyna - cmentarz żydowski

Postautor: kusmanek » poniedziałek 17 sie 2015, 22:17

Solidna porcja panoram z pszczyńskiego kirkutu. Wszystkie podesłane przez Szkieletka.





Born to make history

Posty: 27972
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Re: Pszczyna - cmentarz żydowski

Postautor: Karolina Kot » sobota 20 lip 2019, 14:37

Społecznik organizuje zbiórkę na zniszczony przez wichurę cmentarz. Ktoś zamieścił chamski komentarz

Pod informacją o zbiórce na uporządkowanie cmentarza żydowskiego w Pszczynie ktoś umieścił chamski wpis. Sprawa trafiła do prokuratury.

– Każdy z nas spotyka się z hejtem i nienawistnymi komentarzami w przestrzeni publicznej. Z naszą reakcją bywa wtedy różnie. Nigdy jednak nie pozwolę, aby hejt i nienawiść wkraczały na moje prywatne podwórko – napisał na Facebooku Sławek Pastuszka, doktorant w Instytucie Judaistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, który od lat zajmuje się społecznie cmentarzem żydowskim w Pszczynie. Złożył w tej sprawie zawiadomienie do Prokuratury Rejonowej w Pszczynie.
Chamski komentarz pod apelem o wsparcie

Pszczyński cmentarz przy żydowski ul. Katowickiej to najlepiej zachowane takie miejsce na Górnym Śląsku. Wystarczyła jednak niedawno kilkuminutowa wichura, by poczynić tam spustoszenie. Wiatr złamał największe drzewo rosnące na cmentarzu. Spadający konar uszkodził cztery nagrobki z początku XX wieku, w tym dwa dopiero co wyremontowane.

Pastuszkę, który finansuje większość prac sam, czekają teraz długotrwałe porządki. Poprosił o wsparcie finansowe na stronie https://zrzutka.pl/pszczyna.

Ewa Furtak
20 lipca 2019
Źródło
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

Posty: 155
Rejestracja: piątek 16 sie 2019, 17:52
Lokalizacja: Koniaków

Re: Pszczyna - cmentarz żydowski

Postautor: SQ9NIT » wtorek 10 sie 2021, 16:32

http://wkz.katowice.pl/strony/urzad/aktualnosci/wpis-do-rejestru-zabytkow-a-838-2021

TLDR; W dniu 16 czerwca 2021 r. do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego pod numerem A/838/2021 został wpisany cmentarz żydowski wraz z domem przedpogrzebowym, położony przy ul. Katowickiej w Pszczynie.
Pociąg gotów do odjazdu!


phpbb 3.1 styles demo

Wróć do „Województwo śląskie”

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 11 gości