Bejsce - kościół św. Mikołaja i kaplica Firlejów

[Gatoma]

Zakopana w piaskach powiatu kazimierskiego miejscowość Bejsce może się poszczycić dwoma zabytkami wysokiej klasy. Jednym z nich jest opisywany już na forum pałac a drugim manierystyczna kaplica Firlejów przy kościele św. Mikołaja.

Kościół powstał jako świątynia gotycka pod koniec XIV wieku także z fundacji rodu Firlejów.

Jest to budowla jednonawowa z węższym prezbiterium zamkniętym wielobocznie oraz przyległą do niego od północy zakrystią. Jako budulec wykorzystano cegłę a w fundamentach kamienne ciosy. Elewacje boczne opinają szkarpy a wnętrze oświetlają okna ostrołukowe z maswerkami oraz dwa okulusy. Zachowały się także gotyckie ostrołukowe portale profilowane.

Przy wejściu zwraca uwagę rzeźbiona kamienna kropielnica z herbem Firlejów - Lewart, pochodząca z XVI wieku.

[Gatoma]

Zanim przejdę do kaplicy wspomnę, że w 1963 roku odkryto w prezbiterium świątyni gotycką polichromię figuralną, przedstawiającą sceny z życia Chrystusa.

Także w prezbiterium można zobaczyć uroczy późnorenesansowy nagrobek młodo zmarłej Elżbiety Firlejówny z leżącą postacią dziewczęcą trzymającą w dłoni kwiatek . Zmarła była siostrą Mikołaja Firleja - fundatora kaplicy.

Obok nagrobka zachowały się drzwi do zakrystii z oryginalnym metalowym okuciem, ujęte w profilowany gotycki portal.

Do cennych zabytków wyposażenia należy także alabastrowa chrzcielnica z końca XVI wieku.

[Gatoma]

Po śmierci pierwszej żony kasztelan krakowski Mikołaj Firlej, postanowił wznieść od południa kaplicę grobową.

Kaplicę zbudował w stylu manierystycznym związany z warsztatem królewskim Santi Gucciego Tomasz Nikiel z Pińczowa, wzorując się na kaplicy Zygmuntowskiej na Wawelu.

Powstałą w latach 1594-1600 budowlę cechuje na zewnątrz prostota i oszczędność detali dekoracyjnych. Wnętrze natomiast zaskakuje bogactwem form i dekoracji.

Do kaplicy prowadzi półkolisty portal z kamienną bramką. Ściany wewnętrzne podzielone zostały pilastrami i łukami na arkadowe wnęki przypominające łuk triumfalny. Te podstawowe podziały zostały jednak silnie zatarte przez pełna przepychu, fantazyjną i pełną ekspresji dekorację wykonaną z szarego piaskowca, czerwonego marmuru i alabastru. Kopułę kaplicy oraz łuk portalu wejściowego zdobią kasetony z rozetami. Wschodnia ściana zajęta jest przez kamienny, bogato rzeźbiony ołtarz z figurą Zmartwychwstałego Chrystusa.

Zachodnią ścianę wypełnia okazały nagrobek z klęczącymi po bokach i adorującymi krucyfiks postaciami Mikołaja Firleja i jego żony Elżbiety. Postacie zmarłych otaczają fantazyjne płaskorzeźby skrzydlatych smoków i innych stworów oraz woluty i zwoje roślinne. W dolnej partii nagrobka umieszczono kartusz herbowy.