Szalejów Górny - fort

[Markov]

W roku 1778 wybuchła wojna o sukcesję bawarską, zwaną też kartoflaną z powodu wywołanej nią klęski głodu. W tymże roku wojska pruskie wkroczyły do Czech, jednak z nadejściem zimy wróciły na Śląsk.
Prusacy pomni doświadczeń wojny siedmioletniej, kiedy to wojska austriackie wkraczały na Śląsk właśnie przez ziemię kłodzką wykorzystując między innymi drogę z Nachodu na Kłodzko, przy której leży Szalejów, rozpoczęli tejże zimy budowę fortu mającego za zadanie opóźnić na tyle postępy przeciwnika, by dać czas na przygotowanie do obrony głównych twierdz, oraz pełnić rolę umocnionego posterunku obserwacyjnego.
Blokhauz na planie krzyża z otaczającymi go szańcami ziemnymi oraz fosą wzniesiono pod kierunkiem porucznika-inżyniera Wolfa na wzgórzu powyżej kościoła obronnego.

[Markov]

Wkrótce po zakończeniu budowy budowla przeszła swój chrzest bojowy, jako że nocą 17 stycznia 1779 roku wojaka austriackie pod dowództwem feldmarszałka Dagoberta Sigmunda von Wurmsera wkroczyły na ziemię klodzką. Fort w Szalejowie został zaatakowany, jednak spełnił swoje zadanie, jego 60-osobowa załoga pod dowództwem kapitana Capellera po dzielnej obronie co prawda złożyła broń, jednak dało to czas na przygotowanie twierdzy kłodzkiej do obrony.
Fort po zdobyciu przez Austriaków został zniszczony. Stał się jednak wzorem dla podobnych na Śląsku i w całych Niemczech.
O jego obronie z dużym uznaniem pisał król Fryderyk II Wielki w swoich Memoires de la querre de 1778 (Pamiętniki z wojny 1778), obrona fortu przeszła też do historii wojskowości znajdując miejsce w traktatach o sztuce fortyfikacji.