Sosnowiec - sygnatury kamieniarzy na cmentarzu przy ulicy Zuzanny

Cmentarz parafialny w Sosnowcu, przy ulicy Zuzanny, leży na granicy Zagórza i Środuli i należy do dwóch lokalnych parafii katolickich: Świętego Joachima i Podwyższenia Krzyża Świętego. Jest to stara nekropolia, pochodząca z końca XIX wieku i należąca do najstarszych miejsc pochówków w mieście.
Wśród ciasno upchanych, współczesnych nagrobków znajdziemy tu prawdziwe dzieła dawnej sztuki kamieniarskiej, z których niektóre opatrzone są sygnaturami producentów.
Zabytkowe nagrobki rozsiane są głównie w centralnej, najstarszej części cmentarza, kilka z nich zgromadzono wokół zbiorowej mogiły górników kopalni "Hrabia Renard" w formie swoistego lapidarium.

Poniżej postaram się umieścić katalog pomników nagrobnych wraz z sygnaturami.
Na początek grób Aleksandra Widery, czyli pierwowzoru Doktora Judyma z powieści "Ludzie bezdomni" Stefana Żeromskiego.
Płyta posiada rzadką w tym rejonie Polski sygnaturę Zakładów Rzeźbiarsko - Kamieniarskich Przemysłu Artystycznego A.Pruszyński.
Pracownia Andrzeja Pruszyńskiego mieściła się w Warszawie, przy ulicy Wolskiej 14.

Grób rodziny Pawlików z sygnaturą zakładu J. Zagórski.
Pracownia ta istnieje do dziś przy ulicy Józefa Mireckiego w Sosnowcu.

Roman Waller, magazynier Huty "Katarzyna", upamiętniony został pomnikiem wykonanym w pracowni Franciszka Fochtmana z Dąbrowy Górniczej (z filią w Miechowie).

Nagrobek malutkiej dziewczynki, Apolonii Paligi, zmarłej w pierwszym roku życia, także sygnowany jest nazwiskiem Fochtmana.
Niestety, pomniczek nie znajduje się in situ, został przeniesiony do lapidarium.

Na płycie umieszczono taki oto wiersz epitafijny:

Smutno nam dziecino, żeś z nami nie żyła
Lecz eś do Stwórcy swego podążyła
Nie płacz mamusiu, Polci dobrze w niebie
Polcia się modli do Bozi za ciebie

Pomnik nagrobny Justyny Gęborek, zmarłej w wieku 71 lat, posiada sygnaturę E. Broniszewskiego z Sosnowca. Najpewniej nie znajduje się w swym pierwotnym położeniu.
Ciekawostką jest widoczny w napisie inskrypcyjnym błąd ortograficzny.

Nagrobek Ignacego Olszówki także raczej nie zachował się in situ.

Anna Popp i sygnatura Franciszka Fochtmana:

Józef Rogowski, lat 29, zmarł śmiercią tragiczną, pozostawiając żonę i małe dziecko.
Co się wydarzyło? Czyżby wypadek w kopalni?

Tadeusz Ciesielski i sygnatura zakładu kamieniarskiego J. Zagórski.
Naklejka umieszczona przez kancelarię pobliskiej parafii wisi od dobrych kilku lat. Przyznam, że denerwują mnie tego typu informacje na starych nagrobkach, które z urzędu oraz ze zwykłego rozsądku powinny polegać szczególnej pieczy z uwagi na zachowanie zabytkowego charakteru nekropolii.

To mój ulubiony i moim zdaniem najpiękniejszy nagrobek na cmentarzu.
Pochowano pod nim małą dziewczynkę, Helenę Stanisławę Engel.

Śliczny pomnik dziecka został wykonany w pracowni A. Smyczyńskiego, mieszczącej się w Sosnowcu - Dańdówce.