Strażnicy Czasu

Srający Chłopek, zwany także Bolkiem Myślicielem lub Srajludkiem, to przedwojenna rzeźba, umieszczona przed zabudowaniami Świdnickiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Świdnicy Sp z o.o. w Zawiszowie, nieopodal ulicy Kazimierza Wielkiego (Zawiszów 5).
Figurę wykonali pracownicy dawnej, niemieckiej oczyszczalni ścieków, w roku 1935.

Kiedy w latach 1934–1936 powstawała nowoczesna biologiczna oczyszczalnia ścieków jej pracownicy postawili dla żartu nietypowy pomnik – betonowy odlew siedzącego mężczyzny w czasie defekacji. Ulokowano go na kolektorze ogólnospławnym przy punkcie pomiarowym ścieków wpływających do oczyszczalni. Choć nie każdemu się on podobał i wzbudzał mieszane uczucia, to pomnika nie zniszczono nawet kiedy stara oczyszczalnia została zamknięta.

Marian Twardowski
Źródło: Świdnickie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji

Rzeźba przetrwała rok 1945 i do października roku 1992 stała na terenie nieczynnej już stacji uzdatniania wody przy ulicy Bokserskiej.
Po otwarciu nowej oczyszczalni, zlokalizowanej w Zawiszowie, przetransportowano Srajludka w obecną lokalizację. Od blisko 30 lat chłopek trwa w zadumie przed świdnicką oczyszczalnią ścieków, nieopodal trasy Świdnica-Żarów.
W roku 2011 figura przeszła renowację.

Co ciekawe - Bolko Myśliciel pierwotnie, oprócz wąsów, posiadał także brodę! Niestety nie zrekonstruowano jej podczas wspomnianego remontu.

W 2016 roku pojawił się pomysł, by przenieść chłopka do centrum miasta, na plac św. Małgorzaty obok miejskiego szaletu. Na zapytanie jednego z radnych ówczesny wiceprezydent Marek Suwalski odpowiedział kategorycznie “nie”, który swoje zdanie oparł m.in. na opiniach prezesa Świdnickiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji oraz miejskiego konserwatora zabytków. Prezes Jacek Sochacki powołał się m.in. na zapisy Karty Weneckiej i Karty z Burra, które mówią o nierozerwalnym związku zabytku z miejscem. Kolejny argument to bezpieczeństwo pomnika. Jak dodał prezes, betonowa rzeźba nie była przewidziana do transportu i już przenosiny z 1992 roku nadwerężyły konstrukcję. Ponadto za obecnym miejscem przemawia troska firmy o utrzymanie jej w dobrym stanie oraz monitoring, który chroni chłopka przed wandalami.

swidnica24.pl

I słusznie!

Obecnie Srający Chłopek, chociaż zlokalizowany z dala od zabudowań, na odludziu, wydaje się być bezpieczny - strzeże go monitoring.
Pan w berecie i z fajeczką w dłoni, w zamyśleniu spoglądający w dal, prezentuje się doskonale, mimo swojego sędziwego już wieku.
I na dodatek ciągną do niego turyści!

Zdjęcia wykonałam w marcu 2023 roku.
Lokalizacja