Przedwojenne dzwonki mechaniczne

[Karolina Kot]

Nigdy wcześniej nie spotkałam się z czymś takim, albo - po prostu - nie zauważałam dotychczas tego typu reliktów.
Przedwojenne, bardzo ciekawe dzwonki ręczne, uruchamiane mechanicznie poprzez przekręcenie pokrętła, po raz pierwszy dostrzegłam na drzwiach kamienic w Będzinie.
To interesujące urządzenie wydaje z siebie budzący ciepłe wspomnienia dźwięk, nieco przypominający odgłos uzyskiwany z tradycyjnych dzwonków rowerowych.

Oto pierwszy przykład takiego zabytku, znajdującej się przy będzińskiej ulicy Modrzejowskiej.
Został zaopatrzony polskim napisem "Proszę kręcić", z jakiegoś powodu zamontowano go do góry nogami. A może z czasem się w ten sposób przesunął?

[Karolina Kot]

Drugi dzwonek tego typu, także pochodzący z Będzina, w dodatku z tej samej ulicy:

[Karolina Kot]

Przypuszczam, że ślad po takim właśnie dzwonku zachował się, jako subtelna nierówność ginąca bezpowrotnie pod kolejnymi warstwami współczesnej farby, w Będzinie, przy ulicy Stanisława Małachowskiego 52.

[Karolina Kot]

Kolejne znalezisko także pochodzi z Będzina. Zauważyłam je na piętrze kamienicy przy Placu 3 Maja 4.

[Karolina Kot]

Czas na Katowice.
Ulica Świętego Pawła:

[Karolina Kot]

A oto dzisiejsze znalezisko z Sosnowca. Gdybym nie miała już pewnego doświadczenia z tymi dzwonkami, nie zwróciłabym na ten relikt uwagi, tak grubą warstwą farby jest zamalowany! Napis "Proszę kręcić" stał się już w zasadzie nieczytelny.
Dzwonek znajduje się w oficynie jednej z kamienic przy ulicy Targowej.

[Karolina Kot]

I powracamy do Będzina. Oto dzwonek z jednej z kamienic centrum miasta.
Jest wyjątkowy: nie tylko widać jego budowę wewnętrzną, ale umieszczony na nim napis jest po rosyjsku.
Dokładnej lokalizacji nie podaję rozmyślnie, "kolekcjonerów" nie brakuje.

[Karolina Kot]

Kamienica przy ulicy Tadeusza Kościuszki 8 w Będzinie mieści wiele reliktów przeszłości.
Zachowany na drzwiach do prywatnego mieszkania zabytkowy dzwonek mechaniczny to zaledwie jeden z nich.
Poniżej pozwolę sobie przemycić kilka innych zdjęć pochodzących z tego ciekawego domu. Proszę zwrócić uwagę także na relikty innego dzwonka - znajdował się on po lewej stronie bramy i służył do przywoływania dozorcy budynku.

[Karolina Kot]

Będzin, Plac Kazimierza Wielkiego 29, czyli dawna północna pierzeja będzińskiego Rynku.

Na szczęście zyskaliśmy w tym zapomnianym miejscu pomoc prawdziwego Strażnika. Napotkany młodzieniec był tak przejęty odkrytym znaleziskiem, iż jestem przekonana, że cały upór, który włożył w kręcenie pokrętłem dzwonka, poświęci przetrwaniu tego znaleziska.
Niestety, zepsuty dzwonek wydawał z siebie jedynie martwe tyknięcia.

[Karolina Kot]

Dzwonek znaleziony na piętrze jednej z oficyn będzińskiej Bramy Cukermana, znajdującej się przy alei Hugona Kołłątaja 27.
Jest mocno pokryty farbą i nieczytelny, brakuje mu "kręcidełka", ale wydaje mi się, że napisy na nim wykonano w języku rosyjskim.