Przedstawienia Świętej Marii Magdaleny

[Gniewko]

Kolorystyka nie miała wtedy znaczenia.

Ciekawa też była symbolika stóp Chrystusa: prawa ozaczała miłosierdzie, lewa - prawdę i sprawiedliwość.

Zbliżał się renesans i coraz częściej słychać było - potępiane przez kościół - głosy, by te trzy postaci rozdzielić.

Pierwszy w sztuce "ocknął się" Wit Stwosz. Na zasuwie ołtarza w Kościele Mariackim w Krakowie widać TRZY "MARIE" z flakonami.

Pojawia się też czerwień w kolorze szat.

A potem doszły inne barwy nowego kanonu z dominacją bieli i złota.

I wszystko byłoby fajnie, gdyby nie awantura, którą w 1517 roku wszczął pewien augustianin...

[Gniewko]

O ile Marcin Luter przedstawił w swoich wittenberskich tezach całokształt nowej doktryny, to Jan Kalwin (1509-64) zradykalizował koncepcję usprawiedliwienia. Powołując się m.in. na słowa Chrystusa: "kto uwierzy i ochrzci się, zbawiony będzie" (Mk.16.16) uznał zbędność spowiedzi. Do zbawienia miał wieść jednorazowy akt wiary.

Sobór Trydencki na VI sesji (1547) wyraźnie temu zaprzeczył; aby łaska boża miała zadziałać potrzebny jest akt wolnej woli człowieka po każdorazowej jej utracie powodowanej złymi uczynkami. Konsekwencją miała być pokuta.

I tu na arenę wkracza Towarzystwo Jezusowe Ignacego Loyoli. Zakon, który zapisał się w historii nie tylko w dziedzinie krzewienia wiedzy ale też przez dziesiątki lat jako papieskie narzędzie bezwzględnej walki z protestantyzmem.

W Kłodzku jezuici zjawili się 26 września 1597 roku i stopniowo przenikali na obszar pozostający we władzy Habsburgów.

Poniżej Święta Maria Magdalena z ołtarza bocznego kościoła Matki Boskiej Różańcowej w Kłodzku.

[Gniewko]

Jezuici uporali się z protestantami błyskawicznie, co wywołało wiekową z ich strony nienawiść do tego zakonu.

Potrzebowali jednakże ikony, "sztandaru" dla zobrazowania postanowień soborowych. A że Święta Maria Magdalena już w ikonografii była popularna, wystarczyło dopisać do jej nawrócenia element pokuty. Można zaryzykować stwierdzenie, że tam gdzie byli Habsburgowie, był Jan Nepomucen, a gdzie Jezuici - Maria Magdalena.

Przyczynili się do tego Bollandyści - grupa wyspecjalizowanych zakonnych hagiografów. Najpierw pracowali w Belgii, ale po Wojnie Trzydziestoletniej trafili do Austrii. Byli tak prężni, że utrzymali się tam nawet po kasacie zakonu w 1773 roku.

Świętej zaczęły znów rosnąć włosy (długie też miała już w średniowieczu) na pustyniach, w jaskiniach. Wkrótce pokryły ją całkowicie...

Kanon jezuicki w następnym odcinku, a teraz Most Kamienny w Kłodzku i Święta Maria Magdalena z 1734 roku:

[Gniewko]

Potrydencki kanon ikonograficzny Świętej Marii Magdaleny czyli materiał do popisów kaznodziejskich w Wielkim Poście:

1. Splecione palce u rąk. - motyw zarezerwowany już od średniowiecza dla trzech postaci. Św.Piotra (po trzykrotnym wyparciu się Chrystusa), Jezusa w Ogrójcu i Marii Magdaleny. U Owidiusza symbol odżegnywania złych mocy, w Złotej Legendzie - błagania, u Jezuitów - pokuty.

2. Lewa stopa wysunięta do przodu w pozycji przyklęku na jedno kolano - tą właśnie stopą Maria Magdalena wkroczyła do grobu po zmartwychwstaniu.

3. Nowe atrybuty: czaszka (vanitas), księga (dekrety soborowe), krucyfiks, gałązka palmowa, bicz (dyscyplina), świeca, lustro, perła (w uchu) i oczywiście wciąż flakon.

4.Kolorystyka - zmiana: z bieli i złota na kolory pokutne: fiolet, zieleń, czerwień.

5. Samotność w przedstawieniach - pod krzyżem i w grocie.

6. Kwestia włosów to odrębny temat (c.d.n.)

[Gniewko]

Anioł z Bielawy.
(ciut za Sapkowskim, bo tak mi się skojarzyło).

Fantazja ikonograficzna ludzi, którzy tu kiedyś żyli przerasta wiedzę jaką onegdaj zdobywałem. A piszę to w tym wątku, gdyż konweniuje pośrednio z tym, co wcześniej napisałem.

Bielawa. Krzyż wotywny ufundowany w 1836 roku, przy ulicy 3 maja naprzeciw domu 131a .

Trzy nisze w cokole. W jednej (frontalnej) Matka Boska Bolesna z mieczem, który przeszył jej serce, w kolejnej - św. Jan. W trzeciej należałoby się spodziewać Marii Magdaleny, ale jest tu anioł, który wspierał Jezusa w Ogrójcu. Ale ponieważ zarówno on jak i pozostałe osoby mają splecione palce dłoni (w dół - nie w górę !) graal stoi u jego lewej stopy . Stopy symbolizującej prawdę.

Ta Kraina nie przestanie mnie zadziwiać. Święta Maria Magdalena na jednej ze stacji krzyżowych w kościele Wniebowzięcia NMP:

[Gniewko]

Bardo Śląskie, bazylika Nawiedzenia NMP.
Antepedium ołtarza Matki Boskiej Bolesnej (1868).

[Gniewko]

Kłodzko, ulica Łukasińskiego 32. Kaplica pw Świętej Marii Magdaleny, ołtarz.

[smar]

No to tutaj rzeźba z Pragi - nie pamiętam dokładnie miejsca ale bardzo blisko
http://straznicyczasu.pl/viewtopic.php?f=957&p=68084#p68084

praga sw MM-01.JPG (77.79 KiB) Przejrzano 729 razy

praga sw MM-02.JPG (57.91 KiB) Przejrzano 729 razy

[Gniewko]

Gorzanów. Kościół pw Świętej Marii Magdaleny.

Niezwykłe jest to, że przedstawienie Świętej występuje tylko w nastawie ołtarza głównego. Mój aparat tam nie "sięgał". Znalazłem zdjęcie na FB parafii, ale też niewyraźne.

Święta Maria Magdalena w klasycznej jezuickiej interpretacji - choć niezwykle rzadkiej ikonograficznie: półnaga, biczująca się potrójną dyscypliną, z krucyfiksem, czaszką i księgą.

[Kama]

Stary Jiczyn (Starý Jičín) – miasteczko w Czechach, w kraju morawsko-śląskim, niedaleko Nowego Jiczyna.
Nad miasteczkiem góruje Starojicky Kopec (496 m n.p.m.) z ruinami zamku i rozległymi widokami.

Nieco powyżej głównego placu Starego Jiczyna usadowił się kościół św. Wacława, a przy schodach wiodących doń stoją dwa krzyże – ten po prawej stronie – z Chrystusem, ten po lewej – z dwiema włóczniami (?) i siedzącą u jego podnóża Świętą Marią Magdaleną.

Niestety dojście do figury Świętej uniemożliwiał zaparkowany tam samochód, stąd zdjęcia są tylko z dwóch stron, a to pierwsze to w ogóle z mapy.cz.
(Ciekawostka – moje zdjęcia są z 12.09.2023 a zdjęcia na mapy.cz z 18.09.2023, a ten samochód nadal tam stał).

StaryJicin_1.jpg (101.61 KiB) Przejrzano 674 razy

Św.MM_1.jpg (90.93 KiB) Przejrzano 674 razy

Św.MM_2.jpg (101.04 KiB) Przejrzano 674 razy

Św.MM_3.jpg (94.1 KiB) Przejrzano 674 razy

Św.MM_4.jpg (61.64 KiB) Przejrzano 674 razy