Na północ od wsi Kowalskie (Schmitzdorf), ale już na terenie należącym do miejscowości Żelowice (Silbitz), położonej w powiecie strzelińskim, w gminie Kondratowice, nad potokiem zwanym Żelowicką Wodą, będącym dopływem Małej Ślęzy, na terenie wybitnie podmokłym i trudno dostępnym, nieopodal nasypu nieczynnej już linii kolejowej do Kondratowic, zachowały się relikty dawnego młyna wodnego.
Dostrzegłam go na archiwalnej mapie i postanowiłam sprawdzić, czy cokolwiek się po nim czasem nie zachowało.
Był to wodny młyn, napędzany zapewne tradycyjnym kołem, raczej nasiębiernym. Prawdopodobnie nigdy nie zaopatrzono go w turbinę. Pochodził z XIX wieku, ale najpewniej powstał w miejscu starszego obiektu tego typu.
Wybudowano go z kamienia, towarzyszyły mu ceglane budynki mieszkalno - gospodarcze.
Powyżej osady młynarskiej, od strony zachodniej, znajdował się niegdyś staw młyński, będący rezerwuarem wody w czasie suszy, ochronnym zbiornikiem retencyjnym w czasie powodzi oraz miejscem, w którym hodowano ryby.
Młyn funkcjonował do czasów II Wojny Światowej, a kto wie, czy nie zakończył działalności już wcześniej (nie jest zaznaczany symbolem młyna na mapach z okresu międzywojennego). Po 1945 raczej nie wznowił produkcji i ostatecznie popadł w ruinę.
Dziś jest to bardzo malownicze miejsce, strasznie podmokłe i ewidentnie zamieszkałe przez utopce.
Do młyna niełatwo się dostać, ja osobiście przelazłam nad potokiem po powalonym pniu starego drzewa.
Zdjęcia wykonałam w marcu 2023 roku.
Lokalizacja