Kto zbudował hutę cynku "Konstanty" w Dąbrowie?

Zamieszczamy tu wszystkie obiekty, które dotychczas nie pasują do głównych kategorii
Generał Admin
Posty: 2053
Rejestracja: sobota 07 lut 2015, 23:46
Lokalizacja: Zagłębie Dąbrowskie/Hessen

Re: Kto zbudował hutę cynku "Konstanty" w Dąbrowie?

Postautor: kusmanek » niedziela 15 paź 2023, 23:20

W dodatku prywatnie brat Michała Hieronima Kosseckiego - może to ten M. Kossecki, autor rysunku huty cynku Konstanty.
Born to make history

Posty: 12
Rejestracja: czwartek 21 wrz 2023, 18:36

Re: Kto zbudował hutę cynku "Konstanty" w Dąbrowie?

Postautor: anetaa » poniedziałek 16 paź 2023, 22:09

Nie, bo Michał Hieronim urodził się w 1780, a zmarł w 1825, będąc wojskowym, więc nie mógł być studentem ani absolwentem Akademii Górniczej (Szkoły Akademiczno-Górniczej) w Kielcach w czasie, kiedy powstała huta "Konstanty", a tym bardziej naczelnym zawiadowcą kopalń w 1846 (tak jest wymieniony Michał Kossecki w pracy Andrzeja J. Wójcika "Organizacja władz górniczych i hutniczych Królestwa Polskiego w pierwszej połowie XIX wieku").

Za to Franciszek Ksawery był ojcem Cecylii, która w 1835 została żoną Józefa Lubowidzkiego, prezesa Banku Polskiego. Ale jak to się stało, że w 1815, po zakończeniu służby wojskowej, został radcą sekretarzem stanu przy Radzie Administracyjnej (czyli czymś w rodzaju rządu), odpowiedzialnym za treść aktów prawnych wtedy wydawanych - trudno zrozumieć, bo to raczej odrębne specjalizacje.

Generał Admin
Posty: 2053
Rejestracja: sobota 07 lut 2015, 23:46
Lokalizacja: Zagłębie Dąbrowskie/Hessen

Re: Kto zbudował hutę cynku "Konstanty" w Dąbrowie?

Postautor: kusmanek » wtorek 17 paź 2023, 12:40

W linku ktory zamieściłaś jest taka wzmianka:
Po odzyskaniu wolności wziął udział w reorganizacji armii Król. Pol., powołany na dowódcę drugiej brygady pierwszej dywizji piechoty (20 I 1815) i komisarza pełnomocnego do rozgraniczenia Królestwa z Prusami (13 VII 1815).

Może dlatego później został sekretarzem stanu?
Born to make history

Posty: 12
Rejestracja: czwartek 21 wrz 2023, 18:36

Re: Kto zbudował hutę cynku "Konstanty" w Dąbrowie?

Postautor: anetaa » wtorek 17 paź 2023, 12:58

Możliwe, że wyjaśnienie kryje się w życiorysie Franciszka Ksawerego Kosseckiego zamieszczonym tu:
https://www.sejm-wielki.pl/b/11.435.791

"Politycznie związany z dawnymi jakobinami, m. in. z gen. Zajączkiem i Hugonem Kołłątajem, którym opiekował się w ostatnich miesiącach życia."

Zajączek właśnie został namiestnikiem, a Staszic - ideowo bliski Kołłątajowi - szefem Głównej Dyrekcji Górniczej. W I Radzie Stanu był też inny jakobin - Józef Kalasanty Szaniawski.

Pisać Franciszek Ksawery też umiał, skoro wcześniej "pracował nad historią Legionów, 1804-05 wydawał wspólnie z C. Godebskim „Zabawy Przyjemne i Pożyteczne”, 1804 opublikował swe tłumaczenie z franc. „Historii wylądowań przedsięwziętych do Anglii”. A przecież raczej nie tworzył przepisów, tylko je redagował.

Posty: 12
Rejestracja: czwartek 21 wrz 2023, 18:36

Re: Kto zbudował hutę cynku "Konstanty" w Dąbrowie?

Postautor: anetaa » wtorek 17 paź 2023, 13:19

Tu akt ślubu Michała Kosseckiego, syna Bogusława i Zofii, inżyniera kopalni rządowych:
https://metryki.genbaza.pl/genbaza,detail,417247,52

Z tych samych Kosseckich, co Franciszek Ksawery, ale pokrewieństwa na razie nie udało mi się ustalić.

Posty: 12
Rejestracja: czwartek 21 wrz 2023, 18:36

Re: Kto zbudował hutę cynku "Konstanty" w Dąbrowie?

Postautor: anetaa » wtorek 17 paź 2023, 15:45

Dla odmiany trochę genealogii. I tu na wstępie ciekawostka, bo wygląda na to, że Michał Kossecki pochodził z linii kalwińskiej.

Jego rodzice: Bogusław Paweł (ur. 1769) i Zofia Elżbieta Różycka (ur. 1778) w 1800 wzięli ślub w parafii ewangelicko-reformowanej w Grzymale vel Sieczkowie (obecnie gmina Tuczępy, blisko Staszowa, woj. świętokrzyskie). Różyccy byli właścicielami Grzymały (i innych wsi w okolicy), a Bogusław był dziedzicem Oziębłowa pod Opatowem (niedaleko Staszowa). Brat Michała, Zygmunt, w 1828 był studentem Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego.

Te szczegóły raczej nie są istotne w kontekście huty "Konstanty", ale gdyby ktoś kiedyś chciał bliżej przedstawić autora rysunków, które ją przestawiają, to może skorzystać :)

Przy okazji jeszcze jedna ciekawostka - akt ślubu syna Franciszka Ksawerego Kosseckiego, z którego można wnioskować, jak ważną personą był jego ojciec:
https://metryki.genealodzy.pl/index.php ... &zoom=2.25

Generał Admin
Posty: 2053
Rejestracja: sobota 07 lut 2015, 23:46
Lokalizacja: Zagłębie Dąbrowskie/Hessen

Re: Kto zbudował hutę cynku "Konstanty" w Dąbrowie?

Postautor: kusmanek » środa 18 paź 2023, 13:14

Zastanawia mnie jeszcze jedna postać - Johann Ehrenhold Ullmann.
Od jego nazwiska pochodzi nazwa drugiej sztolni odwadniającej kopalnię Reden, którą oddano do użytku w 1817 roku. Ciekawe skąd wówczas czerpano węgiel do huty cynku Konstanty, skoro kop. Reden była zaniedbana po opuszczeniu jej przez Prusy? Czyżby kopalnia jednak działała?
Może on miał też jakiś wkład w budowę Konstantego?
Born to make history

Posty: 12
Rejestracja: czwartek 21 wrz 2023, 18:36

Re: Kto zbudował hutę cynku "Konstanty" w Dąbrowie?

Postautor: anetaa » środa 18 paź 2023, 14:30

Gwoli ścisłości, kopalnia "Reden" została zaniedbana w okresie Księstwa Warszawskiego, kiedy należała (razem z całą donacją) do marszałka Lannesa, którego pełnomocnikiem był Maksymilian Skarżyński. Przemsza-Zieliński pisze, że prawdopodobnie już wtedy dzierżawcą zarówno kopalni "Reden", jak i "Hoym", był Samuel Buchbach, jednak wg Gąsiorowskiej "kopalnia Reden [...] w r. 1813 z powodu zaległych podatków została drogą subhastacji tymczasowo wydzierżawiona Samuelowi Buchbach, dzierżawcy dóbr marszałka Lannes".

Reklewski z kolei pisze: "W roku 1817 przez założenie pierwszej huty cynkowej w Dąbrowie, bieg jej nieco się powiększył. [...] Dla prowadzenia głębszych robót rozpoczęto w roku 1817 w nizinie blisko wsi Dąbrowy sztolnię Ulmanna".

Ulmann w 1817 był Oberberghauptmanem w Głównej Dyrekcji Górniczej, więc jakiś związek z kopalnią "Reden" miał na pewno. Pytanie, czy tylko administracyjny, czy techniczny też.

Posty: 12
Rejestracja: czwartek 21 wrz 2023, 18:36

Re: Kto zbudował hutę cynku "Konstanty" w Dąbrowie?

Postautor: anetaa » środa 18 paź 2023, 14:42

Wracając jeszcze do aktu ślubu syna Ksawerego Kosseckiego, warto zwrócić też uwagę na datę: 17 września 1842. Świadek Józef Lubowidzki występuje jeszcze jako prezes, a Henryk Łubieński jako wiceprezes Banku Polskiego. Niecały miesiąc później, 11 października 1842 zostaną odwołani ze stanowisk, a w 1848 skazani za nadużycia, związane m.in. z inwestycjami w Zagłębiu Dąbrowskim.

Udało mi się ustalić pokrewieństwo między Franciszkiem Ksawerym a Michałem Kosseckim - dalekie, wspólny przodek kilka pokoleń wstecz. Pewnie mogło mieć wpływ na karierę Michała, ale czy potrzebował protekcji, skoro skończył Akademię Górniczą w Kielcach?

Wracając do meritum: z pewnością dzięki temu postanowieniu o zakazie wywozu rud kruszcowych za granicę mogła powstać huta "Konstanty", bo wcześniej galman był wydobywany, ale nie przerabiany, tylko w stanie surowym eksportowany. A gdzie był wydobywany? M.in. w okolicach Niesułowic i Lgoty, którego to majątku właścicielem został w 1807 Jan Nepomucen Wolicki, a w 1814 jego syn Konstanty. Co prawda akurat w tym czasie wydobywanie galmanu było tam wstrzymane, ale w związku z późniejszą działalnością Konstantego Wolickiego można podejrzewać, że jej źródłem było właśnie wcześniejsze posiadanie Niesułowic i Lgoty - w 1807 należących do Galicji Zachodniej w zaborze austriackim, od 1809 do Księstwa Warszawskiego, a od 1815 rozdzielonych granicą, przy czym Lgota weszła w skład terytorium Wolnego Miasta Krakowa, a Niesułowice - Królestwa Polskiego. W związku z tym dawne kopalnie galmanu położone na południe od Lgoty zostały za granicą Królestwa, gdzie właśnie organizowało się górnictwo rządowe z planem rozwoju autorstwa Staszica, więc zainteresowanie Wolickiego galmanem musiało zostać przekierowane kilkanaście kilometrów na północny zachód, czyli w okolice Bukowna i Bolesławia, a następnie Sławkowa i Strzemieszyc.

Czy rzeczywiście tak było? Czy Wolicki już wtedy zaczął współpracować ze Staszicem? Taka była moja początkowa hipoteza, później (zanim skojarzyłam Niesułowice z galmanem) zakładałam, że nazwa "Konstanty" mogła mieć związek z wielkim księciem Konstantym Romanowem, ale może jednak chodziło o Konstantego Wolickiego?


phpbb 3.1 styles demo

Wróć do „Inne”

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 4 gości