Łąkta Górna - dwór
: środa 26 sie 2015, 20:39
Kiedy w styczniu 2011 roku szlajaliśmy się naszym Archimedesem po zaśnieżonych drogach Łąkty Górnej, wsi położonej powiecie bocheńskim, w gminie Żegocina, poszukując figury Chrystusa Króla, którą wybudowano w podzięce za ustanie plagi cholery, nie spodziewaliśmy się znaleźć tuż obok takiej perełki.
Zapadał już zmrok, gdy dotarliśmy do dworskiej alei, na początku której wznosiła się wytropiona przez nas morowa kapliczka. Porobiliśmy jej zdjęcia, jednak mocno zaintrygowała nas doskonale się prezentująca aleja grabowa i majaczące w oddali zamazane kontury.
Wyruszyliśmy na krótki rekonesans.
W jego efekcie wróciliśmy do Łąkty Górnej następnego dnia rano.
Dwór nie prezentował się najlepiej, w trakcie naszej wizyty był bowiem w fazie zaawansowanego remontu. Trwała wymiana całej więźby dachowej oraz naprawa ścian. Wokół budynku ułożono starannie zabytkowe dachówki oraz dawne krokwie i belki nośne. Stropy oraz ściany dokładnie podparto, by zapobiec zawaleniu się.
Murowany dwór jest częściowo podpiwniczony. Od strony południowej posiada ganek z czterema kolumnami. Uwagę zwracają wysokie, łukowate okna największej z sal, ponad którymi umieszczono okrągłe okienka.
Według przekazów, położony w zabytkowym parku budynek został wzniesiony w latach 1871-1883 przez Feliksa Armałowicza. Przebudował go w 1921 roku wżeniony w rodzinę Armałowiczów, nowy właściciel, Rutowski.
Ostatnim z przedwojennych gospodarzy dworu był Adam Rutkowski, potem rodzina opuściła dwór w czasie II Wojny Światowej.
Po wojnie zabytek, wraz z gruntami i zabudowaniami gospodarczymi, przeszedł na własność skarbu państwa.
W budynku rozpoczęła swą działalność szkoła rolnicza, którą przeniesiono w 1947 roku do Dąbrowicy, gdzie funkcjonuje do dziś (także zresztą w budynkach dworskich, przebudowanych tak straszliwie, że ledwo się dawnego dworu można w nich dopatrzeć).
Dalsze losy dworu w Łąkcie były "sielankowe" i pewnie niejeden dorosły wspomina dziś spędzone tam wakacje. W latach sześćdziesiątych XX wieku teren parku i dworu objęła bowiem krakowska Chemobudowa, która założyła tu ośrodek kolonijny. Postawiono wtedy w obrębie parku kilka domów letniskowych, urządzono stołówkę, zbudowano basen i boiska. Z tego okresu pochodzi też prawdopodobnie zauważona przez nas opuszczona sala gimnastyczna.
Od lat osiemdziesiątych XX wieku dwór był niezagospodarowany, przez co ulegał stopniowej dewastacji.
Z powodu braku funduszy na remont, Gmina Żegocina podjęła dramatyczną decyzję o sprzedaży obiektu prywatnemu inwestorowi.
15 maja 2007 roku zespół dworski w Łąkcie Górnej nabyła mieszkająca w Madrycie pani Lidia Niedzielska.
(podobno za sumę 811.113 pln.)
Według planów dwór ma być przeznaczony na ośrodek hotelarsko-konferencyjny lub ośrodek wychowawczo-opiekuńczy.
Obiekt jest wpisany do rejestru zabytków pod numerem A-56/M z 9.05.2006.
Źródło
Zapadał już zmrok, gdy dotarliśmy do dworskiej alei, na początku której wznosiła się wytropiona przez nas morowa kapliczka. Porobiliśmy jej zdjęcia, jednak mocno zaintrygowała nas doskonale się prezentująca aleja grabowa i majaczące w oddali zamazane kontury.
Wyruszyliśmy na krótki rekonesans.
W jego efekcie wróciliśmy do Łąkty Górnej następnego dnia rano.
Dwór nie prezentował się najlepiej, w trakcie naszej wizyty był bowiem w fazie zaawansowanego remontu. Trwała wymiana całej więźby dachowej oraz naprawa ścian. Wokół budynku ułożono starannie zabytkowe dachówki oraz dawne krokwie i belki nośne. Stropy oraz ściany dokładnie podparto, by zapobiec zawaleniu się.
Murowany dwór jest częściowo podpiwniczony. Od strony południowej posiada ganek z czterema kolumnami. Uwagę zwracają wysokie, łukowate okna największej z sal, ponad którymi umieszczono okrągłe okienka.
Według przekazów, położony w zabytkowym parku budynek został wzniesiony w latach 1871-1883 przez Feliksa Armałowicza. Przebudował go w 1921 roku wżeniony w rodzinę Armałowiczów, nowy właściciel, Rutowski.
Ostatnim z przedwojennych gospodarzy dworu był Adam Rutkowski, potem rodzina opuściła dwór w czasie II Wojny Światowej.
Po wojnie zabytek, wraz z gruntami i zabudowaniami gospodarczymi, przeszedł na własność skarbu państwa.
W budynku rozpoczęła swą działalność szkoła rolnicza, którą przeniesiono w 1947 roku do Dąbrowicy, gdzie funkcjonuje do dziś (także zresztą w budynkach dworskich, przebudowanych tak straszliwie, że ledwo się dawnego dworu można w nich dopatrzeć).
Dalsze losy dworu w Łąkcie były "sielankowe" i pewnie niejeden dorosły wspomina dziś spędzone tam wakacje. W latach sześćdziesiątych XX wieku teren parku i dworu objęła bowiem krakowska Chemobudowa, która założyła tu ośrodek kolonijny. Postawiono wtedy w obrębie parku kilka domów letniskowych, urządzono stołówkę, zbudowano basen i boiska. Z tego okresu pochodzi też prawdopodobnie zauważona przez nas opuszczona sala gimnastyczna.
Od lat osiemdziesiątych XX wieku dwór był niezagospodarowany, przez co ulegał stopniowej dewastacji.
Z powodu braku funduszy na remont, Gmina Żegocina podjęła dramatyczną decyzję o sprzedaży obiektu prywatnemu inwestorowi.
15 maja 2007 roku zespół dworski w Łąkcie Górnej nabyła mieszkająca w Madrycie pani Lidia Niedzielska.
(podobno za sumę 811.113 pln.)
Według planów dwór ma być przeznaczony na ośrodek hotelarsko-konferencyjny lub ośrodek wychowawczo-opiekuńczy.
Obiekt jest wpisany do rejestru zabytków pod numerem A-56/M z 9.05.2006.
"Samorządowe władze Gminy Żegocina najpierw długo spierały się w sądzie o prawo własności do kompleksu dworsko - parkowego w Łąkcie Górnej, potem długo rozważały co z niszczejącym obiektem zrobić, wreszcie postanowiły go sprzedać w drodze przetargu. Pierwszy nie doszedł do skutku, ponieważ brak było chętnych. Dopiero drugi przetarg zainteresował chętnych i komisja przetargowa dokonała wyboru kupca.
Przypomnijmy podstawowe fakty.
O zamiarze sprzedania części dóbr ziemskich Armatowiczów i później Rutowskich, przejętych przez państwo i częściowo rozparcelowanych w 1946 roku, było wiadomo już od dawna. Trwały jednak sądowe i administracyjne procedury związane z ustaleniem prawa własności. Tymczasem obiekt stopniowo niszczał, głównie skutkiem działania chuliganów. Od większej rujnacji uratowały go działania samorządu gminnego, który budynek osuszył i przeprowadził prace przy zabezpieczeniu dachu. 28 września 2005 roku Rada Gminy w Żegocinie podjęła uchwałę nr XXVII/185/05 w sprawie sprzedaży zespołu dworsko - parkowego w Łąkcie Górnej. "Rada Gminy w Żegocinie wyraża zgodę na sprzedaż nieruchomości o nr ewidencyjnym 1376/12 i powierzchni 2,5113 ha, położonej Łąkcie Górnej, ujawnionej w Księdze Wieczystej nr 60533 Sądu Rejonowego w Bochni, zabudowanej dworkiem, spichlerzem, kapliczką wraz z otaczającym je parkiem oraz współczesnym pawilonem" - czytamy w uchwale żegocińskiego samorządu. Tereny i obiekty przeznaczone do sprzedaży poddano ekspertyzie i wycenie. Tymczasem w dniu 9 maja 2006 roku Małopolski Konserwator Zabytków w Krakowie mgr inż. arch. Jan Janczykowski postanowił wpisać do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego (pod nr A-56/M) zespół dworsko - parkowy w Łąkcie Górnej. Do rejestru wpisane zostały: budynek dworu, spichlerz, kapliczka drewniana, kapliczka słupowa z figurą Chrystusa, park oraz aleja grabowa.
18 października 2006 roku Gmina Żegocina ogłosiła przetarg pisemny nieograniczony na sprzedaż Zespołu Dworsko - Parkowego w Łąkcie Górnej. Cena wywoławcza wynosiła wówczas 785 tys. zł. Obiektem interesowało się co prawda kilka osób, ale ostatecznie żadna z nich nie stanęła do ogłoszonego na koniec roku przetargu. W tej sytuacji 25 stycznia 2007 roku Wójt Gminy w Żegocinie ogłosił drugi przetarg nieograniczony na sprzedaż obiektu, obniżając cenę wywoławczą do kwoty 772 tysiące złotych i ustalając termin tego przetargu na dzień 2 kwietnia 2007 roku. W wyznaczonym terminie wpłynęło trzy oferty kupna: pierwsza złożona przez Panią Marię Jurewicz (jej propozycja 802.000 zł), druga złożona przez Pana Andrzeja Broszkiewicza (804.000 zł) i trzecia, złożona przez Panią Lidię Niedzielską, reprezentowaną przez Pełnomocnika Pana Jakuba Bieniasia (811.113 zł). Dołączone do ofert projekty zagospodarowania odpowiadały wymaganiom konserwatorskim i były podobne.
Jako nabywcę "Zespołu Dworsko - Parkowego" w Łąkcie Górnej komisja przetargowa wybrała Panią Lidię Niedzielską zamieszkałą w Madrycie, a reprezentowaną przez pełnomocnika - Pana Jakuba Bieniasia. 14 maja 2007 roku sporządzono w biurze notarialnym w Bochni stosowny akt notarialny, a dzień później miał miejsce ostatni element procedury sprzedaży Zespołu Dworsko - Parkowego w Łąkcie Górnej, jakim było protokolarne przekazanie nabywcy sprzedanego obiektu.
Nabywczyni Zespołu Dworsko - Parkowego przedstawiła dwa warianty zagospodarowania:
Wariant I: zagospodarowanie w celu prowadzenia usług hotelarsko-restauracyjnych (hotel ew. pensjonat, restauracja, przyjęcia okolicznościowe oraz weselne, szkolenia i konferencje),
Wariant II: zagospodarowanie w celu prowadzenia usług opiekuńczych w formie domu opieki z częścią dla pensjonariuszy, zapleczem gospodarczym, jadalno-żywieniowym i częścią mieszkalną dla personelu.
W celu realizacji wyżej przedstawionych planów użytkowania zostaną przeprowadzone prace remontowo-konserwatorskie i adaptacyjne w terminie i na warunkach określonych przez konserwatora zabytków w formie kapitalnego remontu. Charakter prac remontowo-konserwatorskich nie będzie naruszał formy architektonicznej oraz gabarytów poszczególnych budynków tj. dworu oraz spichlerza. Zostanie zachowany układ przestrzenny wnętrz oraz detale architektoniczne wyposażenia dworu tj. stolarka okienna i drzwiowa, piece kaflowe, resztki stiuków. W miarę możliwości będą stosowane tradycyjne materiały jakich użyto przy budowie dworu oraz spichlerza. Dla obu wariantów użytkowania, wnętrza dworu zostałyby w pełni wykorzystane dla realizacji konkretnej funkcji poprzez adaptację pomieszczeń parteru, piwnic oraz odpowiednie przystosowanie poddasza i strychu.
Budynkowi spichlerza zostałaby nadana funkcja mieszkalna poprzez odpowiednią adaptacja całego wnętrza z ewentualnym przystosowaniem poszczególnych kondygnacji. Przywrócenie pierwotnej formy obiektów polegałoby również na rozbiórce wszelkich dobudówek nie mających cech wspólnych z pierwotną formą zabytkowych obiektów.
Zagospodarowanie parku dworskiego polegałoby na jego rewaloryzacji z uwzględnieniem rekompozycji wnętrza oraz przeprowadzeniem niezbędnych zabiegów pielęgnacyjnych i sanacyjnych istniejącego drzewostanu. Proponuje się nadanie parkowi funkcji rekreacyjnej poprzez odnowienie oraz wytyczenie nowych alejek spacerowych.
Drewniana kapliczka zostanie wyremontowana zgodnie z jej charakterem z możliwością przywrócenia jej funkcji modlitewno-sakralnej.
Oferent, a obecnie już właściciel zobowiązał się do przeprowadzenia remontu i renowacji części wewnętrznej i zewnętrznej dworu i spichlerza oraz parku z zastosowaniem wytycznych i zaleceń wojewódzkiego konserwatora zabytków celem dostosowania obiektów do proponowanych funkcji.
W ofercie znalazła się również następująca uwaga: "Prezentowany plan jest wstępną propozycją, która może ulec wszelkim modyfikacjom po uzgodnieniu z władzami lokalnymi i konserwatorem zabytków".
Smutno trochę i ciężko rozstawać się w miejscem i obiektem, tak wiele lat związanym z lokalna społecznością. Decyzja o sprzedaży była trudna, ale została skonsultowana z mieszkańcami Łąkty i wspólnie ustalono, że obiekt należy sprzedać, bo Gminy nie stać ani na wyremontowanie, ani potem na prowadzenie działalności w tym obiekcie. Czas na decyzje był najwyższy, bo dzieło niszczenia budynków dworskich postępowało coraz szybciej. Niebawem pewnie stanie tu tablica z napisem "Własność prywatna" i rozpoczną się prace remontowe. Zarówno samorządowe władze Gminy Żegocina, jak i mieszkańcy Łąkty Górnej, wierzą, że nowemu właścicielowi uda się z powodzeniem nie tylko wyremontować obiekty i park, ale także zrealizować plany zawarte w wariantowych planach zagospodarowania."
Źródło