Ryczówek, gm. Klucze - legenda o kopcu Bal-Bal

Dział przeznaczony dla pisemnych i przekazywanych słownie ciekawych relacji regionalnych
Generał Admin
Posty: 2038
Rejestracja: sobota 07 lut 2015, 23:46
Lokalizacja: Zagłębie Dąbrowskie/Hessen

Ryczówek, gm. Klucze - legenda o kopcu Bal-Bal

Postautor: kusmanek » niedziela 25 cze 2017, 19:53

Jeszcze parę lat temu, na stronie ryczówek.pl można było przeczytać ciekawą legendę. Obecnie strona zniknęła z sieci, ale treść przetrwała u mnie na dysku. Poniżej dwa teksty z tego źródła:
Bal-Bal - kurhan w lesie zwanym Biały Mech pomiędzy Godawicą i rzeką Dębieśnicą. Legenda głosi, że jest to mogiła wodza tatarskiego, który poległ w tutejszych okolicach podczas najazdu tatarskiego na Polskę. Kopiec ten również zwany jest "Babą".

Legenda Tatarska - mówi, że w lesie zwanym Biały Mech, opodal Ryczówka stoi kurhan wodza tatarskiego zwany Bal - Bal (w mongolskim znaczy „ojciec”), miejscowi zwą go Babą, poległ on podczas najazdu tatarskiego na Polskę, pogrzebany został ze skarbem. W 1993 r. został on przekopany przez poszukiwaczy skarbów, którzy nic nie znaleźli, a tylko zniszczyli kopiec.


Niestety, pierwsze spojrzenie na Lidar rozwiewa nadzieję na znalezienie owego tajemniczego kopca. Cały teren pokrywają groble wyschniętych stawów hodowlanych.
Lidar
Wizja w terenie również niewiele wniosła do tematu.
Nasuwa się przypuszczenie, że kopiec doszczętnie zniszczono podczas budowy stawów, a więc wcześniej niż w 1993 roku.
Odruchowo sięgnąłem po starsze mapy. Na tej z lat 1958-61 stawów jeszcze nie naniesiono. Nie ma także żadnego wyraźnie zaznaczonego kurhanu:
balbal.jpg
balbal.jpg (187.38 KiB) Przejrzano 9604 razy

1958-61

Czyżby historia o kopcu była więc tylko legendą? Może nigdy nie istniał?
Odpowiedź daje przedwojenna mapa WIG:
balbal2.jpg
balbal2.jpg (205.32 KiB) Przejrzano 9604 razy

Pośród bagien, tuż przy brodzie, zaznaczono na niej kurhan. Z obu stron opływa go rzeka. Może więc obiekt ten rozkopano wcześniej? W okresie międzywojennym na tym terenie szalała swoista "gorączka złota": viewtopic.php?f=404&t=1204
Niestety, więcej na ten temat nie da się powiedzieć bez badań archeologicznych. Ale nad Dębieśnicę wybrać się warto, choćby po to, aby chwilę odpocząć od zgiełku w pięknych okolicznościach przyrody.
Born to make history

Posty: 2497
Rejestracja: czwartek 16 kwie 2015, 17:40
Lokalizacja: Słajszewo

Re: Ryczówek, gm. Klucze - legenda o kopcu Bal-Bal

Postautor: Gniewko » poniedziałek 22 lut 2021, 21:51

Po mojej pięcioletniej absencji na forum nie jestem już w stanie go do końca zgłębić. Tak wielce urosło. Na ten wątek natrafiłem przypadkiem.
Pamietam jak onegdaj na FJ poszukiwaliśmy słynnego Koczurowa pod Ogrodzieńcem.

Godawica. Od razu powiem, że to co napiszę jest raczej bardzo luźnym i nienarzucającym się myślowym skojarzeniem.
Gdyby nazwę tej miejscowości przetransponować na język niemiecki ( co akurat w tej okolicy nie jest czymś nadzwyczajnym) to:

"schueren" to - wzniecać, podsycać, dodawać
"Gott" - wiadomo.

Ale "Gottschueren" brzmi już jakby odrobinę znajomo ;)
Maciej Rodziewicz

Posty: 1326
Rejestracja: niedziela 25 mar 2018, 18:19

Re: Ryczówek, gm. Klucze - legenda o kopcu Bal-Bal

Postautor: RUBEX » czwartek 20 sty 2022, 13:57

Gniewko pisze:Po mojej pięcioletniej absencji na forum nie jestem już w stanie go do końca zgłębić. Tak wielce urosło. Na ten wątek natrafiłem przypadkiem.
Pamietam jak onegdaj na FJ poszukiwaliśmy słynnego Koczurowa pod Ogrodzieńcem.

Godawica. Od razu powiem, że to co napiszę jest raczej bardzo luźnym i nienarzucającym się myślowym skojarzeniem.
Gdyby nazwę tej miejscowości przetransponować na język niemiecki ( co akurat w tej okolicy nie jest czymś nadzwyczajnym) to:

"schueren" to - wzniecać, podsycać, dodawać
"Gott" - wiadomo.

Ale "Gottschueren" brzmi już jakby odrobinę znajomo ;)

O co chodzi z tym Koczurowem pod Ogrodzieńcem? Jeszcze się na tą nazwę nie natknąłem.
"Droga na sam szczyt, a tam nie ma nic - tylko ślady po pokoleniach..."

Posty: 2497
Rejestracja: czwartek 16 kwie 2015, 17:40
Lokalizacja: Słajszewo

Re: Ryczówek, gm. Klucze - legenda o kopcu Bal-Bal

Postautor: Gniewko » niedziela 23 sty 2022, 00:38

To jest cholernie skomplikowana sprawa.
Chodzi z grubsza o to, że Jogaila nadaje w 1386 roku niejakiemu Włodkowi z Charbinowic trochę gleby na Jurze.
I między innymi cały ten Koczurów.
Oczywiście takiej nazwy dziś w rejonie ni ma.
Są tacy, co uważają, że idzie o dzisiejszy Ogrodzieniec, ale są też przeciwnicy tej tezy (choć sami nic do zaofiarowania nie posiadają).
A tak w ogóle to cała historia wywodzi się z dość enigmatycznej frazy w Słowniku Historyczno Geograficznym Ziem Polskich w Średniowieczu.
Załączniki
1386, nadanie dla Włodka, Matricularum Regni Poloniae Summaria, t. 4 suplement, str.362_Easy-Resize.com.jpg
1386, nadanie dla Włodka, Matricularum Regni Poloniae Summaria, t. 4 suplement, str.362_Easy-Resize.com.jpg (94.85 KiB) Przejrzano 5291 razy
Koczurów.png
Koczurów.png (124.93 KiB) Przejrzano 5291 razy
Maciej Rodziewicz

Generał Admin
Posty: 2038
Rejestracja: sobota 07 lut 2015, 23:46
Lokalizacja: Zagłębie Dąbrowskie/Hessen

Re: Ryczówek, gm. Klucze - legenda o kopcu Bal-Bal

Postautor: kusmanek » niedziela 23 sty 2022, 01:32

A czy ten Koczurów to nie będzie Kocikowa? W zasadzie tuż obok zamku Ogrodzieniec, no i niejako w temacie kotów ;)
Born to make history

Posty: 1326
Rejestracja: niedziela 25 mar 2018, 18:19

Re: Ryczówek, gm. Klucze - legenda o kopcu Bal-Bal

Postautor: RUBEX » niedziela 23 sty 2022, 11:47

Dzięki za wyjaśnienie, ciekawa rzecz.
"Droga na sam szczyt, a tam nie ma nic - tylko ślady po pokoleniach..."

Posty: 2497
Rejestracja: czwartek 16 kwie 2015, 17:40
Lokalizacja: Słajszewo

Re: Ryczówek, gm. Klucze - legenda o kopcu Bal-Bal

Postautor: Gniewko » niedziela 23 sty 2022, 12:02

Koczurów, fortalitio Wesolka to chyba dwie największe zagadki. Trzeba tam będzie wrócić ;)
Załączniki
artykul.png
artykul.png (24.25 KiB) Przejrzano 5262 razy
Maciej Rodziewicz

Posty: 2497
Rejestracja: czwartek 16 kwie 2015, 17:40
Lokalizacja: Słajszewo

Re: Ryczówek, gm. Klucze - legenda o kopcu Bal-Bal

Postautor: Gniewko » poniedziałek 24 sty 2022, 14:42

Zaiste Kusmanku. Kocie wątki na tym Forum posiadają wyjątkowo osobliwy charakter, zwłaszcza gdy czyta się je z uważnością i zrozumieniem :P
Zapytałeś o Kocikową.
Temat ten - jak sobie zapewne przypominasz "maglowaliśmy" z dość mizernym skutkiem na FJ.
Cały kłopot w tym , że Koczurów jak i Włodowice zostały nazwane w XIV-wiecznych dokumentach oppidami - protomiejskimi osadami obronnymi. I co ważne na terenach obecnej Polski nie znaleziono chyba żadnego stricte oppidum. Może poza Chotyńcem.
Dlaczego? ano dlatego, że oppida zajmowały powierzchnię kilkudziesięciu do kilkuset hektarów.
A w dokumencie z 1437 roku dodatkowo Koczurów rózni się od Woli Ogrodzieńskiej.
Maciej Rodziewicz

Posty: 2497
Rejestracja: czwartek 16 kwie 2015, 17:40
Lokalizacja: Słajszewo

Re: Ryczówek, gm. Klucze - legenda o kopcu Bal-Bal

Postautor: Gniewko » poniedziałek 24 sty 2022, 18:11

Jeszcze się mnie przypomniało cóś w kontekście włodowickiego oppidum. Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego podaje opis, który pasuje do w/w parametrów :!:
Tyle, że złaziliśmy onegdaj ten obszar ze smarem i niewiele z tego wynikło...
Załączniki
slownik.jpg
slownik.jpg (14.79 KiB) Przejrzano 5205 razy
Maciej Rodziewicz

Generał Admin
Posty: 2038
Rejestracja: sobota 07 lut 2015, 23:46
Lokalizacja: Zagłębie Dąbrowskie/Hessen

Re: Ryczówek, gm. Klucze - legenda o kopcu Bal-Bal

Postautor: kusmanek » poniedziałek 24 sty 2022, 20:43

A co z tym "Ogrodzieńcem" koło Zazdrości? W końcu to nomen omen "Wały" ;)
Born to make history


phpbb 3.1 styles demo

Wróć do „Historyczne opowieści, miejscowe przekazy oraz legendy”

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 4 gości