Postautor: Markot Roman » poniedziałek 21 wrz 2015, 10:12
Skąd ten tytuł strony? Otóż w swojej w historii Gdów może pochwalić się niecodziennym skarbem, „prawdziwymi brylantami z Gdowa”, bo tak w piłkarskim środowisku krakowskim okresu międzywojennego nazywano trzech braci Zastawniaków, Franciszka, Tadeusza i Stanisława. Pamięć o nich wśród „Pasów” pozostała do dziś.
Dziadek sławnych piłkarzy Jakub Zastawniak w latach 1880-91 sprawował funkcję wójta gminy, jako gospodarz miał szacunek i uznanie wśród mieszkańców, pierwszy z Gdowa zapoczątkował wysyłkę swoich dzieci na nauki do Krakowa. Jeden z jego synów Leopold Zastawniak w 1904 poślubił 18 letnią Annę Węgrzyn z Góry św. Jana-Pobręczyna k/Jodłownika i z niej w 1905 ur Franciszek, w 1907 Tadeusz, w 1909 Maria, w 1912 Anna, w 1914 Kazimierz, w 1917 Stefania, w 1919 Stanisław, w 1924 Antonina. Z podziału majątku po ojcu, Leopold dostał górną część przydomowego pasa ornej ziemi, przylegającej do krakowskiej drogi. Na niej oraz na dokupionej od sąsiadów parceli, w 1904 r wzniósł nowe budynki, dom otrzymał numer 3. Anna Zastawniakowa zmarła w 1926, w wieku 40 lat. Wdowiec Leopold w 1930 r poślubił Walerię Bobek, a z niej w 1930 ur Józef i Janina w 1932.
Najstarszy z dziesięciorga rodzeństwa, Franciszek Zastawniak uczęszczał do szkoły powszechnej w Gdowie a następnie od 1917 r do IV Gimnazjum w Krakowie. W drugiej klasie przeniósł się do I Wyższej Szkoły Realnej, którą ukończył w 1924 r.
Drugi z braci Zastawników Tadeusz po gdowskiej szkole powszechnej, podjął naukę w 8 klasowym VII Gimnazjum im A. Mickiewicza w Krakowie, maturę zdał w 1926 r. Obaj ucząc się w krakowskich gimnazjach poznali zasady popularnej już w mieście gry w piłkę nożną. Młodzi chłopcy, także z lokalnej społeczności żydowskiej, w okresach ferii oraz wakacji, na gminnym pastwisku „Dąbrowy” oraz na Zarabiu przy moście zaczęli kopać coś, co przypominało piłkę. W tej grupie prym wiedli bracia Franciszek i Tadeusz Zastawniakowie oraz ich żydowscy koledzy Abraham i Dawid Kemplerowie. To właśnie ci zapaleńcy w 1923 r założyli gdowską drużynę piłki nożnej, o której więcej będzie później.
Jesienią 1923 r Franciszek i Tadeusz Zastawniakowie wstąpili do sławnego już wtedy klubu piłkarskiego „Cracovia”. Szybko stali się filarami w formacji obronnej, tworzyli parę „beków” nie do przyjścia. Franciszek był walecznym defensorem na prawej flance, popisywał się sporymi umiejętnościami gry głową ale nie zdobywał bramek. W barwach klubu „Pasów” grał do 1929 r, wycofał się po kontuzji łękotki, której nie potrafiono wyleczyć. Dwukrotnie, w latach 1927-28 reprezentował Polskę. W 1937 r podjął się roli szkoleniowca w „Cracovii”, jego treningi przyniosły klubowi czwarty tytuł mistrzowski. Dwa lata przed wybuchem wojny pełnił funkcję referenta Wydziału Gier Ligi PZPN.
Natomiast młodszy Tadeusz, był obrońcą i pomocnikiem, najczęściej na lewym skraju boiska, świetny „główkarz”. Jedna z legend krakowskiego klubu, następca sławnego Tadeusza Synowca, nosił przydomek „Wieruski”. W latach 1925-28, ośmiokrotny reprezentant Polski, w barwach Cracovii do 1933 r. Potem przeniósł się do Warszawy i dwa sezony grał w drużynie „czarnych koszul” Polonii a potem do wybuchu wojny został jej działaczem. W latach 1945-46 był pierwszym sekretarzem generalnym PZPN.
Najmłodszym z braci Zastawników ligowców był Stanisław. Do Cracovii wstąpił w 1930 r jako 11 letni chłopak i w wieku niespełna 18 lat zadebiutował w rozgrywkach ligowych, strzelając 3 bramki Ruchowi. „Pasy” zostały wtedy mistrzem Polski ale debiutant opłacił to groźną kontuzją i zakończył karierę w ekstraklasie. W 1938 r za namową brata Tadeusza podjął naukę na Politechnice Warszawskiej i został zawodnikiem Polonii. 3 września 1939 r miał rozegrać pierwszy mecz, nie zagrał bo stanął w obronie Warszawy. Ponoć był najcenniejszym brylantem z trzech braci Zastawniaków, niestety wojna a potem kolejna poważna kontuzja nie pozwoliły mu błyszczeć w pełni talentem.
Na poniższym zdjęciu zawodnicy Cracovii we Lwowie 13 -10-1926 r. Stoją od lewej: Stanisław Wójcik, Józef Nawrot, Leon Sperling, Ludwik Gintel, Edward Strycharz, Tadeusz Zastawniak, Józef Kałuża, Mieczysław Szumiec, Zygmunt Chruściński, Franciszek Zastawniak, Józef Kubiński, Stanisław Ptak, Mieczysław Wiśniewski.
-
Załączniki
-
- Cracovia we Lwowie.jpg (58.92 KiB) Przejrzano 60544 razy
-
- Cracovia w 1928 r.jpg (209.26 KiB) Przejrzano 60544 razy