Bardo - Obryw Skalny

[Karolina Kot]

W Bardzie (Wartha) w powiecie ząbkowickim, ponad zakolem przełomu Nysy Kłodzkiej, wznosi się Bardzka Góra, zwana także Kalwarią (593 m n.p.m.), należąca do pasma Gór Bardzkich.
Jest ona znana z licznych, XVIII i XIX - wiecznych kapliczek, tworzących niegdyś aż trzy Drogi Krzyżowe: najbardziej okazałą niemiecką, skromniejszą polską, prowadzącą ze wsi Janowiec oraz nieistniejącą już czeską.
Czeska Droga Krzyżowa biegła zboczem urwiska; została zamknięta i zlikwidowana ze względów bezpieczeństwa.

Na Bardzkiej Górze natrafimy także na inne ciekawe miejsca: wymienić należy chociażby Źródło Maryi oraz ruiny zamku.

Największą atrakcją jest jednak punkt widokowy, umieszczony na drewnianej platformie pod krzyżem, ponad pionowym urwiskiem Obrywu Bardzkiego.

Bardzki Obryw Skalny jest geologiczną ciekawostką: to największe historycznie poświadczone osuwisko górskie w Sudetach.
Ma około 90 metrów wysokości i niemal 200 metrów szerokości, zajmuje powierzchnię około 12,5 hektara.
Powstało w dniu 24 sierpnia 1598 roku, po długotrwałych ulewnych deszczach. Według legendy wstrząs, odczuwalny w wyniku katastrofy był tak wielki, że spowodował pochylenie się dzwonnicy kościoła pw. świętej Anny w Ząbkowicach Śląskich, czyli dzisiejszej Krzywej Wieży.
Niewykluczone, iż tego dnia rzeczywiście doszło do wstrząsów, ale sejsmicznych, związanych z górotworem. Wystarczy spojrzeć na mapę: dokładnie w tym miejscu przebiega potężny Sudecki Uskok Brzeżny.

Górna część Obrywu Skalnego jest doskonale widoczna z drogi krajowej numer 8. To pionowa ściana, wysoka na około 30 metrów. Na jej szczycie ustawiono biały krzyż i w roku 2014 umieszczono wspomnianą wyżej platformę widokową.

Dolna część osuwiska ginie w lesie. Składa się ze stożka usypowego i jęzora osuwiska, z licznymi blokami szarogłazów (dolny karbon), porozrzucanymi na jego obszarze, rozciągającego się w kierunku koryta Nysy Kłodzkiej, mniej więcej na wysokości bardzkiej bazyliki i klasztoru.
Czoło jęzora nie zachowało się, zostało podcięte i porwane przez rzekę, między innymi w czasie tragicznej w skutkach powodzi z 1997 roku.

Będąc w Bardzie warto przyjrzeć się temu miejscu. Najpierw z daleka, potem wejść na platformę pod krzyżem (widoki zapierają dech w piersiach!), a na koniec, wygodną, asfaltową drogą, wiodącą lewym brzegiem Nysy Kłodzkiej, przespacerować się ku czołu jęzora osuwiska, by obejrzeć ponad 10-metrowe głazy, rozrzucone bezładnie jak gdyby były wykonane z papieru.
Przy okazji można zajrzeć także do znajdującej się obok osuwiska Wilczej Groty.

Zdjęcia wykonałam w latach 2020-2022.

[Karolina Kot]

Czoło jęzora nie zachowało się, zostało podcięte i porwane przez rzekę, między innymi w czasie tragicznej w skutkach powodzi z 1997 roku.

Na tym zdjęciu doskonale widać linię podcięcia czoła jęzora osuwiska Obrywu: