Kwaczała - arkoza kwaczalska i skrzemieniałe araukarie

Dział ten poświęcony jest Nauce o Ziemi:
znajdują się tu opisy kamieniołomów, odkrywek, stanowisk geologicznych, a także jaskiń
Posty: 27829
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Kwaczała - arkoza kwaczalska i skrzemieniałe araukarie

Postautor: Karolina Kot » wtorek 28 kwie 2015, 23:26

Arkoza to geologiczne określenie swoistych piaskowców, złożonych z gruboziarnistych, słabo obtoczonych ziaren, miernie spojonych ze sobą.
Osobiście określiłabym toto jako przejściowy stan pomiędzy grudą mocno zbitego piachu, a twardym piaskowcem.

Na zachodnich krańcach wsi Kwaczała, położonej w powiecie chrzanowskim, w gminie Alwernia, znajdują się pięknej urody wąwozy, w których uwidaczniają się odsłonięcia kwaczalskiej arkozy.
Arkoza jest osadem lądowym. Obszar jej osadzania był pozbawiony roślinności, a klimat (przełom karbonu i permu) - ciepły i suchy z okresowymi potężnymi opadami. W ich wyniku tworzyły się rzeki o dużej sile transportu. Przenosiły one materiał skalny z kierunku południowego - obszaru zbudowanego ze skał typu granitów, granitognejsów, gnejsów i łupków łyszczykowych - obecnie ukrytego pod płaszczowinami karpackimi.
W arkozie kwaczalskiej występują skrzemieniałe pnie drzew szpilkowych, których tkanki zostały zastąpione przez krzemionkę i w tej postaci dotrwały do czasów obecnch. Powszechnie zwane są one araukariami ze względu na pokrewieństwo z istniejącymi jeszcze dziś drzewami o tej nazwie. Określa się je mianem rodzajowym Dadoxylon. Dotychczas z arkozy kwaczalskiej oznaczono trzy gatunki tych drzew: D. Schrollianum, D. Rollei i D. Saxonicum. Pnie występujące w arkozie kwaczalskiej spotyka się zawsze jako leżące, całkowicie skrzemieniałe kłody. Są one pozbawione gałęzi i korzeni; wykazują objawy wstępnego gnicia, które zachodzić musiało jeszcze przed procesem skrzemionkowania drewna. Największy pień skrzemieniałej araukarii wydobyty z arkozy kwaczalskiej miał 7m długości i 120cm średnicy. Odkryty został w 1946r., obecnie zaś znajduje się w Muzeum Instytutu Geologicznego w Warszawie. W arkozie odnaleźć można także różnobarwne otoczaki kwarcu, a niekiedy fragmenty skał pochodzących ze starszego od arkozy masywu krystalicznego - egzotyki. Aktualnie jednak pozostały już niewielkie ilości okazów do wydobycia. Szukać ich można w kwaczalskich wąwozach: Gródek, Dziwiesiółka i Grabowiec.

Źródło

Pewnego dnia ruszyłam na wyprawę w poszukiwaniu skrzemieniałych reliktów karbońskich araukarii.
Wybrałam wąwóz Dziwiesiółka.
I udało się!
W ścianie wąwozu zauważyłam jamę z tkwiącym w niej pniem araukarii, systematycznie wybieranym przez poszukiwaczy skarbów.
Osobiście wolałam poszukać okazów zalegających na dnie wąwozu.
Załączniki
Kwaczała - w wąwozie.jpg
Kwaczała - w wąwozie.jpg (105.36 KiB) Przejrzano 12209 razy
Kwaczała - w wąwozie (3).jpg
Kwaczała - w wąwozie (3).jpg (90.35 KiB) Przejrzano 12209 razy
Kwaczała - w wąwozie (2).jpg
Kwaczała - w wąwozie (2).jpg (95.77 KiB) Przejrzano 12209 razy
Kwaczała - w wąwozie (1).jpg
Kwaczała - w wąwozie (1).jpg (97.92 KiB) Przejrzano 12209 razy
Kwaczała - w wąwozie (5).jpg
Kwaczała - w wąwozie (5).jpg (88.02 KiB) Przejrzano 12209 razy
Kwaczała - w wąwozie (4).jpg
Kwaczała - w wąwozie (4).jpg (84.34 KiB) Przejrzano 12209 razy
Kwaczała - w wąwozie (7).jpg
Kwaczała - w wąwozie (7).jpg (91.12 KiB) Przejrzano 12209 razy
Kwaczała - w wąwozie (6).jpg
Kwaczała - w wąwozie (6).jpg (106.67 KiB) Przejrzano 12209 razy
Kwaczała - w wąwozie (9).jpg
Kwaczała - w wąwozie (9).jpg (80.84 KiB) Przejrzano 12209 razy
Kwaczała - w wąwozie (8).jpg
Kwaczała - w wąwozie (8).jpg (93.89 KiB) Przejrzano 12209 razy
Kwaczała - w wąwozie (10).jpg
Kwaczała - w wąwozie (10).jpg (83.44 KiB) Przejrzano 12209 razy
Arkoza kwaczalska.jpg
Arkoza kwaczalska.jpg (101.48 KiB) Przejrzano 12209 razy
Arkoza kwaczalska (2).jpg
Arkoza kwaczalska (2).jpg (110.11 KiB) Przejrzano 12209 razy
Arkoza kwaczalska (1).jpg
Arkoza kwaczalska (1).jpg (120.72 KiB) Przejrzano 12209 razy
Arkoza kwaczalska (3).jpg
Arkoza kwaczalska (3).jpg (86.29 KiB) Przejrzano 12209 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

Posty: 2061
Rejestracja: czwartek 12 lut 2015, 22:58

Re: Kwaczała - arkoza kwaczalska i skrzemieniałe araukarie

Postautor: Franek D. » czwartek 30 kwie 2015, 17:40

Dotarcie do tego, jakże ważnego dla nauki miejsca, wymaga wielu trudów. Praktycznie jest niedostępne dla zwykłego turysty. Docierają w to miejsce jedynie prawdziwi zapaleńcy. Leżące w arkozie od prawie 300 mln lat, skrzemieniałe pnie drzew, przypominają pnie współczesnych, amerykańskich araukarii. Dlatego też nazwane zostały przez geologów "araukarytami". Ten widoczny na końcu 4 m tunelu, niestety jest powoli rozkuwany przez miłośników geologii -amatorów. Na dnie tunelu leży wiele odkutych kawałków pnia.
Załączniki
Arkoza fot. 0.JPG
Arkoza fot. 0.JPG (70.08 KiB) Przejrzano 12192 razy
Arkoza fot. 1.JPG
Arkoza fot. 1.JPG (89.83 KiB) Przejrzano 12192 razy
Tunel w arkozie po stopniowym odkuwaniu pnia araukarytu.JPG
Tunel w arkozie po stopniowym odkuwaniu pnia araukarytu.JPG (67.97 KiB) Przejrzano 12192 razy
Pień araukarytu - fot. 0.JPG
Pień araukarytu - fot. 0.JPG (100.56 KiB) Przejrzano 12192 razy
Pień araukarytu - fot. 1.JPG
Pień araukarytu - fot. 1.JPG (97.26 KiB) Przejrzano 12192 razy
Pień araukarytu - fot. 2.JPG
Pień araukarytu - fot. 2.JPG (89.73 KiB) Przejrzano 12192 razy
Pień araukarytu - fot. 3.JPG
Pień araukarytu - fot. 3.JPG (86.14 KiB) Przejrzano 12192 razy
Pień araukarytu - fot. 4.JPG
Pień araukarytu - fot. 4.JPG (83.14 KiB) Przejrzano 12192 razy

Posty: 10
Rejestracja: niedziela 05 kwie 2020, 01:59

Re: Kwaczała - arkoza kwaczalska i skrzemieniałe araukarie

Postautor: Dr Love » niedziela 19 kwie 2020, 02:57

Na dzień dzisiejszy to miejsce jest w fatalnym stanie. Stało się lokalnym wysypiskiem śmieci, odpadów wielkogabarytowych oraz miejscem zsypu różnych popiołów. Do tego lokalni motokrosowcy również nie oszczędzają tych pięknych wąwozów.

Piękno przyrody (to które pozostało) niestety wymaga przedarcia się przez odrażającą brzydotę.

Bardzo dziwi mnie fakt, że żadna instytucja ochrony przyrody nic nie zrobi z tym miejscem...
Załączniki
IMG_7338 copy.JPG
IMG_7338 copy.JPG (203.69 KiB) Przejrzano 6882 razy
IMG_7323 copy.JPG
IMG_7323 copy.JPG (221.32 KiB) Przejrzano 6882 razy
IMG_7340 copy.JPG
IMG_7340 copy.JPG (231.3 KiB) Przejrzano 6882 razy


phpbb 3.1 styles demo

Wróć do „Geologia”

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 1 gość