Ślęża - wały kultowe

Posty: 27829
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Ślęża - wały kultowe

Postautor: Karolina Kot » poniedziałek 08 maja 2023, 20:14

Na obszarze masywu Ślęży natrafić można na kilka miejsc, w których zachowały się prehistoryczne, kamienne wały. Znajdziemy je między innymi na Raduni, na Wieżycy, na Gozdnicy, w okolicy rzeźby Panny z Rybą oraz - oczywiście - na szczycie Ślęży.
Ten ostatni jest najlepiej widoczny i najbardziej czytelny i to na nim właśnie skupimy się w tym wątku.

Tak naprawdę nie wiemy, kto i dlaczego wzniósł te konstrukcje. Może my opierać się jedynie na domniemaniach.
Wśród archeologów panuje przekonanie, że wały te są związane z pradawnym kultem słońca (Ślęża) i księżyca (Radunia). Trudno się z tym nie zgodzić, biorąc pod uwagę wyjątkowość i klimat miejsca.
Ja osobiście mam jednak pewne wątpliwości.
Wałów kamiennych widziałam już w życiu całkiem sporo, także na szczytach gór w Sudetach i Beskidach. Jak dla mnie wał na Ślęży ma ewidentne funkcje obronne.
Być może pierwotnie nie był to żaden prasłowiański ośrodek kultu religijnego, a zwyczajne grodzisko kultury łużyckiej, wykorzystane być może później przez Słowian?

Pomijając chronologię i przeznaczenie, miejsce to zdecydowanie powinien obejrzeć każdy turysta, zmierzający na Ślężę. I wiele osób rzeczywiście to robi - część nieświadomie - zmierzając żółtym szlakiem czyli "ślężańską autostradą" na szczyt z przełęczy Tąpadła.
Załączniki
Wały na Ślęży (1).jpg
Wały na Ślęży (1).jpg (145.84 KiB) Przejrzano 880 razy
Wały na Ślęży (2).jpg
Wały na Ślęży (2).jpg (142.09 KiB) Przejrzano 880 razy
Wały na Ślęży (14).jpg
Wały na Ślęży (14).jpg (141.61 KiB) Przejrzano 880 razy
Wały na Ślęży (3).jpg
Wały na Ślęży (3).jpg (132.72 KiB) Przejrzano 880 razy
Wały na Ślęży (5).jpg
Wały na Ślęży (5).jpg (129.86 KiB) Przejrzano 880 razy
Wały na Ślęży (4).jpg
Wały na Ślęży (4).jpg (135.76 KiB) Przejrzano 880 razy
Wały na Ślęży (7).jpg
Wały na Ślęży (7).jpg (139.21 KiB) Przejrzano 880 razy
Wały na Ślęży (6).jpg
Wały na Ślęży (6).jpg (127 KiB) Przejrzano 880 razy
Wały na Ślęży (8).jpg
Wały na Ślęży (8).jpg (140.32 KiB) Przejrzano 880 razy
Wały na Ślęży (10).jpg
Wały na Ślęży (10).jpg (143.59 KiB) Przejrzano 880 razy
Wały na Ślęży (9).jpg
Wały na Ślęży (9).jpg (133.33 KiB) Przejrzano 880 razy
Wały na Ślęży (11).jpg
Wały na Ślęży (11).jpg (138.76 KiB) Przejrzano 880 razy
Wały na Ślęży (13).jpg
Wały na Ślęży (13).jpg (127.06 KiB) Przejrzano 880 razy
Wały na Ślęży (12).jpg
Wały na Ślęży (12).jpg (146.7 KiB) Przejrzano 880 razy
LIDAR..jpg
LIDAR..jpg (53.49 KiB) Przejrzano 880 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

Posty: 1379
Rejestracja: piątek 30 paź 2020, 09:37

Re: Ślęża - wały kultowe

Postautor: smar » poniedziałek 08 maja 2023, 21:18

Karolina Kot pisze:...Wśród archeologów panuje przekonanie, że wały te są związane z pradawnym kultem słońca (Ślęża) i księżyca (Radunia). Trudno się z tym nie zgodzić, biorąc pod uwagę wyjątkowość i klimat miejsca.
Ja osobiście mam jednak pewne wątpliwości.


Jak zwykle chciałbym wtrącić swoje "trzy grosze" ;)
Nie wiem skąd ta opinia że krąg na Ślęży był li tylko kultowym.
W książce Wacława Korta "Tajemnice Góry Ślęży" (Śląski Instytut Wydawniczy, Katowice 1988)
sleza.jpg
sleza.jpg (294.08 KiB) Przejrzano 872 razy

dyskusji na ten temat autor poświęcił 70 stron! Streszczając ową dyskusję w dwu zdaniach:
O ile niemieccy, przedwojenni badacze we wszystkich kręgach widzieli założenia obronne to powojenne badania raczej wykluczają obronny charakter wałów na Raduni i Górze Kościuszki. Za to bezsprzecznie podkreślają dwojaki charakter umocnień wokół szczytu Ślęży - tam wał który z pewnością również otaczał miejsce kultu mógł pełnić również funkcje obronne (refugium) - świadczy o tym chociażby jego znacznie bardziej przemyślana i solidniejsza konstrukcja.
Temat tylko sygnalizuję - wszystkich bardziej zainteresowanych odsyłam do w/w pracy. Jest naprawdę bardzo ciekawa - w wyczerpujący sposób omawia nie tylko problem wałów ale oczywiście i rzeźb, znaków ukośnego krzyża, klasztoru oraz grodu i zamku średniowiecznego na Ślęży.

Posty: 27829
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Re: Ślęża - wały kultowe

Postautor: Karolina Kot » poniedziałek 29 maja 2023, 23:14

Bardzo ciekawa pozycja, muszę ja gdzieś zdobyć.
Kto wie, może przeproszę się z lokalną biblioteką?
U tej naszej bywa ostatnio niebezpiecznie.



Nie ma się co dziwić, że zaczęłam omijać ten przybytek szerokim łukiem.

A tymczasem: tak wygląda jeden z lepiej zachowanych domniemanych wałów kultowych na Ślęży, znajdujący się przy Drodze Ślężan (szlak czerwony i żółty), między Husyckimi Skałami a szczytową kopułą Śląskiego Olimpu:
Załączniki
Wał kultowy (1).jpg
Wał kultowy (1).jpg (144.81 KiB) Przejrzano 739 razy
Wał kultowy (2).jpg
Wał kultowy (2).jpg (135.02 KiB) Przejrzano 739 razy
Wał kultowy (4).jpg
Wał kultowy (4).jpg (131.15 KiB) Przejrzano 739 razy
Wał kultowy (3).jpg
Wał kultowy (3).jpg (130.83 KiB) Przejrzano 739 razy
Wał kultowy (5).jpg
Wał kultowy (5).jpg (135.46 KiB) Przejrzano 739 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

Posty: 27829
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Re: Ślęża - wały kultowe

Postautor: Karolina Kot » wtorek 30 maja 2023, 23:34

I jeszcze jeden domniemany wał, znajdujący się powyżej Rozdroża pod Kamiennym Krzyżem, nieopodal Panny z Rybą.
Załączniki
Wał kultowy (2).jpg
Wał kultowy (2).jpg (137.74 KiB) Przejrzano 712 razy
Wał kultowy (1).jpg
Wał kultowy (1).jpg (136.4 KiB) Przejrzano 712 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

Posty: 1379
Rejestracja: piątek 30 paź 2020, 09:37

Re: Ślęża - wały kultowe

Postautor: smar » poniedziałek 05 cze 2023, 15:54

Karolina Kot pisze:I jeszcze jeden domniemany wał, znajdujący się powyżej Rozdroża pod Kamiennym Krzyżem, nieopodal Panny z Rybą.

We wspomnianej przeze mnie wcześniej książce "Tajemnice Góry Ślęży" Wacława Korty wał ten nazywany jest "wałem półksiężycowatym" (na mapie znalazłem nazwę "krąg szczątkowy" ;) ) i podobnie jak wszystkie budowle wyżej niego ("poprzeczny murek", "potrójny mur" i "brama") przez większość naukowców uznawane są za budowle mające charakter obronny - blokowały one podejście do grodu ślężańskiego (na szczycie) od strony północnej.


phpbb 3.1 styles demo

Wróć do „Województwo dolnośląskie”

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 1 gość