Ceska Lipa - Muzeum rejonu wydobycia uranu

[geruda]

Museum and Gallery od National history and Geography, muzeum w Czeskiej Lipce.
Muzeum posiada przebogatą kolekcję wypchanych zwierząt, muszli, skorupiaków, kręgowców.
Kolejne ekspozycje poświęcone są niezwykłej historii geologicznej rejonu. Gdzie z pradawnych piaskowców wyłoniły się wulkany i ukształtowały niezwykły krajobraz tego rejonu. Polecam odwiedzić "Pańską skałę".
W podziemiach muzeum jest zrekonstruowany fragment chodnika kopalni, jednej z okolicznych kopalń uranu.

Początki głębokiego wydobycia na tym terenie datuje się na rok 1965, kiedy istniały kopalnie Jáchymovské
Eksploatacja kopalni i szczytowa działalność górnicza (1975–1989)
Wzrost wydobycia trwał jeszcze w latach 80. XX w. w związku z rozbudową południowej części obszaru górniczego. Za absolutny szczyt wydobycia można uznać rok 1988, kiedy to w obu kopalniach Hamer (w tym w Křižany I) wydobyto 912 950 ton rudy.
Na początku 1995 roku dokonano oczyszczenia kopalni Hamer z materiałów i urządzeń. W latach 2001-2003 miało miejsce także kontrolowane zalanie terenów kopalni, podczas którego wykorzystano 4,7 mln. m3 wody. Wody gruntowe powinny powrócić do pierwotnego poziomu do roku 2020. W roku 2015 zakończono likwidację wszystkich obiektów powierzchniowych.
Z ciekawostek w rejonie oprócz metod górniczych do pozyskiwania uranu zastosowano poczynając od 1967 roku eksperyment z podziemnym ługowaniem uranu odwiertami z powierzchni, tzw. hydrochemicznym wydobyciem uranu. Jej zasada polega na wtłaczaniu silnie kwaśnych roztworów do zatkanych odwiertów, natomiast osłony (puste rurki z tworzywa sztucznego wzmacniające ściany odwiertów) przerywane są jedynie w miejscu występowania złóż rud uranu. Silnie kwaśne roztwory wchodzą zatem w bezpośredni kontakt z rudą uranową, w której krążą, rozpuszczają uran, który jest pompowany na powierzchnię w postaci kwaśnych odcieków z innych odwiertów. Uran wytrąca się z odcieków i jest gotowy do dalszego przetwarzania.
Wraz z wydobyciem w okolicach Stráž pod Ralskem zaczęły narastać różne trudności techniczne i ekologiczne związane z eksploatacją. Pompowanie wód kopalnianych zagroziło reżimowi hydrodynamicznemu wód gruntowych w sąsiedniej kopalni hydrochemicznej, natomiast do korytarzy kopalni w szybach Hamera zaczęły przedostawać się kwaśne roztwory z górnictwa hydrochemicznego. W tym czasie w okolicach Stráža pod Ralskem pojawiło się pierwsze zanieczyszczenie wód gruntowych.
Obecnie rejon wydobycia i przetwarzania uranu jest poddawany rekultywacji na co przeznaczane są miliardy koron.

[smar]

...Uran wytrąca się z odcieków i jest gotowy do dalszego przetwarzania...

Zainteresował mnie ten "żółty kołacz" (angielski "yellow cake") - koncentrat związków uranu który był zapewne końcowym produktem. Wcześniej z tych "kwaśnych roztworów" strącano żółty (a jakże! ) uranian sodu który do dalszego przerobu mógł być rozpuszczany np. w roztworze węglanu amonu. Stąd może ten tytuł: "diuranat amonny" co domyślam się że znaczy po polsku "uranian(ew. dwuuranian) amonowy"?

ps. czy na pierwszej fotce są prezentowane związki/minerały uranu fluoryzujące w świetle ultrafioletowym?

[geruda]

Tak, dokładnie. Kiedyś w Krakowie było muzeum PAN na Sebastiana, tam kolekcja minerałów fluorozujących była tak na oko z 5 razy większa.
Czy dobrze zrozumiałem, że do przerobu rudy uranu używa się proszku do pieczenia?

[Karolina Kot]

Kiedyś w Krakowie było muzeum PAN na Sebastiana Kraków - Muzeum Przyrodnicze PAN

I przysięgam, że nigdy w życiu nie użyłam proszku do pieczenia i nie mam pojęcia, co on tak naprawdę robi temu ciastu.

[smar]

Czy dobrze zrozumiałem, że do przerobu rudy uranu używa się proszku do pieczenia?

Można i tak to ująć

[smar]

... i nie mam pojęcia, co on tak naprawdę robi temu ciastu.

Nie żartuj
A Muzeum bardzo ciekawe, trzeba by je kiedyś odwiedzić. Przypomina mi Muzeum Historii Naturalnej w Londynie - z zachowaniem odpowiednich proporcji oczywiście

[geruda]

Żeby jeszcze bardziej zachęcić do odwiedzenia południowych somsiadów, to niedaleko Lipki jest mały warsztat szklarski. Spory ogród i pobliski kościół są przerobione na galerię. Na ile zrozumiałem czeski, albo tworzą że szkła uranowego, albo mają tylko gotowe eksponaty.
Niemniej można wziąć udział w dmuchaniu szkła, paleta kolorów jest ogromna.

Zdjęcia z kościółka.
Co do uranu, jeden z przewodników twierdził że całe zapotrzebowanie Czeskich elektrowni jest zapewniane przez Rosjan. Może prawda może nie. Czeska firma podpisała kontrakt na wydobycie uranu w Kazachstanie.

[smar]

Co do uranu, jeden z przewodników twierdził że całe zapotrzebowanie Czeskich elektrowni jest zapewniane przez Rosjan. Może prawda może nie. Czeska firma podpisała kontrakt na wydobycie uranu w Kazachstanie.

To przez Rosjan czy przez Kazachów? Poza tym nawet jak masz uran to jeszcze nie znaczy że produkujesz paliwo jądrowe! Przecież Czechy nie mają zakładów wzbogacania uranu i z pewnością dopóki uran wydobywali u siebie to wszystko wysyłali do ZSRR.
A poważnie to wątpię. Czesi mają elektrownie w Dukovanach i Temelinie. W Dukovanach reaktory są jeszcze radzieckie typu WWER i na początku z pewnością pracowały na radzieckim paliwie ale jak kilkanaście lat temu zwiedzałem tamtejszy ośrodek informacyjny (teoretycznie nazywało się to zwiedzaniem elektrowni jądrowej ) to chwalili się że przeszli na nowy typ prętów paliwowych co pozwoliło im wydłużyć ich cykl wymiany. Nie spytałem niestety skąd te pręty biorą
Elektrownia w Temelinie też z reaktorami WWER tylko mocniejszymi, nowocześniejszymi i później uruchomionymi (czyli już nie radzieckie a raczej rosyjskie) - może od razu startowali na nowocześniejszym paliwie?

ps. Udało mi się znaleźć jakieś fotki z Dukovan. Przedstawiają one konstrukcję pakietu prętów paliwowych z kontrolnymi, model jak rozmieszczone są pakiety w reaktorze i przekrój czynnej części reaktora w skali 1:1

100_4921.JPG (274.84 KiB) Przejrzano 443 razy

100_4922.JPG (250.29 KiB) Przejrzano 443 razy

100_4923.JPG (289.02 KiB) Przejrzano 443 razy