Pokrzywna - Zamkowa Góra, relikty zamku

[Karolina Kot]

Zamkowa Góra (571 m n.p.m.) to trzeci co do wysokości szczyt Gór Opawskich (Sudety Wschodnie). Wznosi się on po wschodniej stronie Cichej Doliny (obecnie jest to rezerwat przyrody) i Bystrego Potoku, płynącego na północ, w stronę Pokrzywnej (Wildgrund).

Na jej południowym krańcu, na południe od grupy skałek, znajdują się dość dobrze czytelne relikty średniowiecznego fortalicjum, datowanego XIV - XV wiek.
Zameczek ten strzegł granicy przebiegającej pomiędzy księstwem opawskim, a nyskim księstwem biskupim oraz miał za zadanie nadzorować szlak handlowy, łączący Wrocław i Morawy. Jego budowniczymi byli Rosenbergowie, założyciele miasta Prudnik.
Warownia w XV wieku przeszła w ręce rycerzy - rozbójników, nękających okoliczne osady i rabujących kupców i w efekcie została zniszczona przez wojska gdy wojska połączonych sił kilku miast księstw śląskich, zapewne pod dowództwem Wilhelma, księcia opawskiego.

Do dziś bystre oko turysty dostrzeże relikty suchej fosy i kamiennych wałów, wzniesionych z lokalnie występującego łupka, spojonego gliną. Wały tworzą kształt pięcioboku, wydłużonego w kierunku południowym.
W ich obrębie znajdował się majdan o stosunkowo płaskiej powierzchni, na którym zapewne ulokowano drewnianą zabudowę zamku oraz - być może - murowaną wieżę mieszkalno - obronną.

No niestety: nie miałam dotąd szczęścia do tego zamku.
Moja pierwsza wizyta w tym miejscu wypadła po zmroku. Podczas drugiej okazało się, że wpierdzieliłam się w rejon polowania, więc w efekcie pognałam na parking do Archimedesa w wesołych podskokach, śpiewając ile płuca dały (okropnie fałszuję), mając przy tym pełną świadomość, że myśliwi wszystko potrafią pomylić z dzikiem.
Widoczna tu i ówdzie krew z lekka dodawała mi - że tak to określę - skrzydeł.

No ale powiadają, że do trzech razy sztuka.
A za trzecim razem akurat musiał spaść śnieg. Zdjęcia więc są, jakie są.

Lokalizacja

[Andrzej Dereń]

Ciekawostka. Zamkowa Góra jest najwyższym szczytem Ziemi Prudnickiej w jej historycznych granicach. Po odłączeniu spod prudnickiej administracji Pokrzywnej już tak nie jest. Teraz najwyższym punktem jest niedaleka Długota (457m). Strażnica na Hausbergu ściśle kojarzona jest z Prudnikiem, ponieważ tamtejszy las był częścią dóbr zamku prudnickiego, nic więc dziwnego, że jeśli była tam strażnica, to była powiązana funkcjonalnie z twierdzą w mieście. Strażnica przestała mieć znaczenie i zapewne została opuszczona, gdy sąsiednie księstwa zostały zhołdowane przez czeskiego króla i przestały ze sobą konkurować. Być może stało się to już w 1337 r., kiedy okręg prudnicki odłączono od Moraw i włączono do ks. niemodlińskiego. Żywot strażnicy musiał więc być bardzo krótki i zresztą nie ma też wzmiankowanych żadnych panów na Pokrzywnej, którzy mogliby mieć tam swoją siedzibę. Historie o XV-wiecznych rabusiach to raczej legendy, nie znam źródeł na ten ten temat, poza niemieckimi, ludowymi opowieściami. Ciekawy jest temat wspomnianej drogi, bo nie każdy zdaje sobie sprawę, o jaki trakt dokładnie chodzi. Może się zdawać, że to droga doliną Bystrego Potoku aż na Przeł. Mokrą i dalej w teren Czech. Noooo, jeśli dawni kupcy mieli ambicję wspinania się na najwyżej położoną przełęcz w okolicy, to tak mogło być. Ale nie było. Chodzi o Opawską Drogę, trakt prowadzący od kościoła w Janowie przez Przeł. pod Zamkową Górą, w dół do Bystrego Potoku, potem w górę obok późniejszej leśniczówki Na Anusi w kierunku Zlatych Hor. Dzięki tej drodze omijało się spore góry, a jednocześnie nie nadrabiało się drogi, robiąc dużą pętlę przez tereny bardziej nizinne. Zachowało się kilka, jeszcze XIX-wiecznych map, które wyróżniają Opawską Drogę, wśród innych traktów w tej okolicy. Znając układ granic oraz przebieg tej drogi, nie powinna nas dziwić lokalizacja strażnicy na Zamkowej G. Nikt nie mógł przejść wspomnianą drogą i nie być dostrzeżony przez załogę strażnicy. Według niektórych badaczy "antyzamkiem" dla Hausbergu był Leuchtenštejn.