Gębczyce - Krzyż Cygański

[Karolina Kot]

Przy bardzo starym dukcie, biegnącym po łagodnych szczytach Wzgórz Strzelińskich z Gromnika w kierunku Strzelina, przy czerwonym szlaku turystycznym, znajduje się wysoka na 165 cm, nieforemna, kamienna płyta z wyrytym znakiem krzyża. Terytorialnie znajduje się ona na terenie wsi Gębczyce (Geppersdorf), gdyż granica między miejscowościami biegnie środkiem historycznej drogi.

Jest to tzw. Krzyż Cygański - jedyny na Dolnym Śląsku krzyż kamienny mający związek z Romami. W dodatku uznawany powszechnie za tzw. krzyz pokutny/pojednania.

Według popularnie przekazywanej legendy mieli go ustawić miejscowi Cyganie jako pokutę za zamordowanie dziecka. W rewelacyjnym albumie Legendy ziemi strzelińskiej, autorstwa państwa Moniki i Tomasza Duszyńskich, znajdziemy jednak informację o zupełnie innym przeznaczeniu tego obiektu: krzyż miał upamiętniać miejsce, w którym zamordowanych zostało kilkunastu Cyganów, zapewne kupców przemieszczających się historyczną drogą.

Co ciekawe - krzyż ten przez długi czas był uważany za zaginiony. Odnaleziony, odkopany i ponownie ustawiony przy leśnym trakcie został dopiero w roku 1999.