Kraków – mury obronne Starego Miasta

Mario · Postautor: **Mario** » piątek 30 paź 2015, 18:48

Za Placem Szczepańskim i klasztorem Reformatów są płyty kolejnych baszt: czworokątnej Garncarzy, półokrągłej Paśników, półokrągłej Introligatorów i Stelmachów, następnej półokrągłej Łaziebników, Krupników i Śledziarzy i na koniec czworobocznej Ceklarzy.

Mario · Postautor: **Mario** » piątek 30 paź 2015, 19:01

Jak widać na zdjęciach, mury klasztoru Reformatów nie są oryginalnym murem obronnym.
Przed ostrym zakrętem ul.Pijarskiej stoi płyta w miejscu Baszty Katowskiej. Cech katów musiał być liczny, skoro powierzono mu obronę tak okazałej baszty (a może w niej w czasach pokoju torturowano skazańców?)

Mario · Postautor: **Mario** » piątek 30 paź 2015, 19:38

Wzdłuż przylegającego do plant fragmentu ul. Pijarskiej stała dobudowana do murów w XVII w. Baszta Nowa.
Dalej za nią stały dwie baszty obsługiwane przez liczny w Krakowie Cech Szewców (oni również obsadzali, opisaną wcześniej bramę o nazwie ich cechu). Baszta Szewska Pierwsza była czworoboczna z okrągłą nadbudową, zaś Szewska Druga była półokrągła.
U wylotu ul. Sławkowskiej stała, wysunięta na zewnątrz obrysu murów potężna Brama Krawców. Zbudowana w 1311 r. otwierała ważny trakt handlowy, biegnący przez Sławków ku Śląskowi. Bramę nazywano też Sławkowską.

Kolejna tablica znajdująca się z tyłu klasztoru Pijarów, przedstawia półokrągłą Basztę Mieczników i Mydlarzy. Wraz z basztami Szewskimi oraz następną Ciesielską, miała za zadanie wspierać obronę Bramy Sławkowskiej.

Mario · Postautor: **Mario** » piątek 30 paź 2015, 20:23

Na zakończenie 4 km trasy turystycznej "Śladami murów obronnych Krakowa" przypomnę profesora Radwańskiego z 1817 r., który uratował Bramę Floriańską, Barbakan, a także Basztę Ciesielską, Basztę Stolarską i Powroźników oraz Basztę Pasamoników czyli Szmuklerzy, przekonując krakowskich senatorów w taki to prosty sposób:

"Chronią one przed wiatrami wiejącymi pod Kościół Mariacki od Kleparza. Niedobre to wiatry, bo smrody i śmieci znosić będą, a także bezbożnie podwiewać spódnice Paniom Matkom i Żonom".

Franek D. · Postautor: **Franek D.** » sobota 07 lis 2015, 21:24

Mario w swoim ciekawym, choć nieco długim opisie, sugeruje nieprawidłową lokalizację Baszty Garncarzy. Pisze, że przy zachodniej ścianie Pałacu Biskupów, u wylotu ul. Wiślnej stała Brama Kotlarzy i Ślusarzy, zwana też Bramą Wiślną, a obok były z jednej strony Baszta Malarzy oraz Baszta Solarzy, zaś z drugiej Baszta Cyrulików.
Faktycznie, w dostępnych spisach fortyfikacji Starego Miasta Krakowa, nie figuruje w tym miejscu Baszta Garncarzy. Taka baszta umieszczona jest w spisach oraz na Plantach w sąsiedztwie Pl. Szczepańskiego, pomiędzy Basztą Czerwonych Garbarzy, a Basztą Paśników.
Lokalizacja płyty przy wylocie ul. Wiślnej daje do myślenia. Może w tym miejscu powinno pisać "Brama Wiślna"?.
A może Cech Garncarzy był tak liczny w średniowiecznym Krakowie, że przydzielono mu do obsługi dwie baszty?
Jak widać z wczorajszego nocnego ujęcia, oderwana podczas remontu ulicy Wiślnej płyta "Garncarzy", powróciła na swój dotychczasowy postument.

Mario · Postautor: **Mario** » poniedziałek 23 lis 2015, 19:13

Właśnie potwierdziły się przypuszczenia Strażników Czasu, co do nieprawidłowej lokalizacji Baszty Garncarzy przy wylocie ul. Wiślnej.
Obecnie na tym samym postumencie, w miejsce poprzedniej została położona nowa płyta informująca, że w tym miejscu znajdowała się Brama Wiślna.

Mario · Postautor: **Mario** » poniedziałek 18 sty 2016, 22:49

Barbakan w kilku ujęciach...

Mario · Postautor: **Mario** » poniedziałek 25 sty 2016, 21:46

Na murze łączącym Bramą Floriańską z Basztą Pasamoników, od strony ul. Pijarskiej, 90 lat temu wdzięczni Krakowianie umieścili tablicę:

"Te mury obronne miasta z czterema basztami i barbakan ochronił w r. 1817 przed zburzeniem Feliks Radwański b. profesor Szkoły Głównej Koronnej senator Rzeczypospolitej Krakowskiej
W latach 1816 – 1826 brał gorliwy udział w pracach nad upiększaniem Krakowa i położenia podwalin pod Plantacje
W setną rocznicę śmierci d. 23 marca 1926 r. miasto Kraków ten znak pamięci i wdzięczności położyło"

(za rok, 13 stycznia 2017 przypadać będzie 200 rocznica wywalczenia przez prof. Radwańskiego decyzji o zachowaniu baszt i murów w rejonie Bramy Floriańskiej).

Zapraszam na spacer wokół obronionych murów z bramą i trzema basztami.
Na początek rejon Baszty Pasamoników (krakowscy szmuklerze, zwani też pasamonikami wyrabiali ozdobne pasy, przetykane złotą nitką taśmy i galony oraz frędzle).

Mario · Postautor: **Mario** » poniedziałek 25 sty 2016, 21:51

Bramę Floriańską drugi raz próbowano rozebrać w 1901 r.
Pod jej sklepieniem nie mógł zmieścić się tramwaj elektryczny wraz z odbierakiem.
Na szczęście znów bramę obroniono. Pogłębiono pod nią przejazd i obniżono ul. Floriańską o kilkadziesiąt cm. Tak też pod Bramą Floriańską, w latach 1902-1952 kursował tramwaj nr 1 obsługujący trasę: Most Podgórski – Mostowa – Plac Wolnica – Krakowska – Stradom – Grodzka – Rynek Główny – Floriańska – Basztowa – Lubicz – Dworzec Kolejowy.
Ponieważ tunel bramy zajęło torowisko, w przylegającym od wschodu murze wykonano dodatkową bramę, będącą przejściem dla pieszych.