Piotrków Trybunalski - Wielka Synagoga

Posty: 27771
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Piotrków Trybunalski - Wielka Synagoga

Postautor: Karolina Kot » poniedziałek 10 lip 2017, 19:43

W Piotrkowie Trybunalskim, u zbiegu ulic Wojska Polskiego i Jerozolimskiej, zachowała się prawdziwa perełka - budynek dawnej synagogi, będący jednym z najlepiej zachowanych obiektów tego typu w Polsce.
Wzniesiono ją według projektu żydowskiego architekta, Dawida Friedlandera, w latach 1791-1793 na miejscu starszej bóżnicy, spalonej w 1740 roku przez uczniów szkół jezuickich i pijarskich podczas zamieszek antyżydowskich.
Obiekt przebudowano i odnowiono w roku 1854 i 1868, nadając mu styl mauretański, dobudowując babińce oraz wysuwając w stronę ulicy elewację zachodnią.
Budynek synagogi przetrwał II Wojnę Światową, jednak jej wnętrze zostało zdewastowane przez Niemców.
Stało się to w dniu 21 września, dwa dni przed świętem Jom Kipur. Okupanci wtargnęli wówczas do świątyni, demolując wyposażenie i profanując zwoje Tory. Część z nich zostało podartych, po czym wyrzucono je na podwórze. Wiele świętych tekstów ocalało dzięki ofiarności miejscowych Żydów, którzy na polecenie rabina Mosze Chaim Laua potajemnie ukryli zwoje w grobowcach cadyków na tzw. nowym cmentarzu żydowskim.
W sprofanowanych pomieszczeniach Niemcy przetrzymywali polskich jeńców, a następnie urządzili w nich więzienie dla Żydów wyłapywanych na ulicach.

Po wojnie o możliwość wykorzystywania dawnej modlitewni zabiegało kilka instytucji, w tym Kongregacja Wyznania Mojżeszowego. We wnętrzu przejściowo funkcjonowała sala sportowa klubu "Unia", następnie miała tu swoją siedzibę Spółdzielnia Pracy Ozdób Choinkowych „Szkło”.
Ostatecznie, po gruntownym remoncie, w latach 60. XX wieku znalazła tu swoją siedzibę Miejska Biblioteka Publiczna im. Adama Próchnika.

Zdjęcia wykonałam w czerwcu 2017 roku.
Lokalizacja
Załączniki
Dawna synagoga (1).JPG
Dawna synagoga (1).JPG (59.87 KiB) Przejrzano 5778 razy
Dawna synagoga (3).JPG
Dawna synagoga (3).JPG (65.99 KiB) Przejrzano 5778 razy
Dawna synagoga (5).JPG
Dawna synagoga (5).JPG (52.58 KiB) Przejrzano 5778 razy
Dawna synagoga (2).JPG
Dawna synagoga (2).JPG (68.93 KiB) Przejrzano 5778 razy
Dawna synagoga (11).JPG
Dawna synagoga (11).JPG (35.55 KiB) Przejrzano 5778 razy
Dawna synagoga (10).JPG
Dawna synagoga (10).JPG (27.76 KiB) Przejrzano 5778 razy
Dawna synagoga (8).JPG
Dawna synagoga (8).JPG (27.7 KiB) Przejrzano 5778 razy
Dawna synagoga (7).JPG
Dawna synagoga (7).JPG (63.55 KiB) Przejrzano 5778 razy
Dawna synagoga (6).JPG
Dawna synagoga (6).JPG (49.7 KiB) Przejrzano 5778 razy
Dawna synagoga (4).JPG
Dawna synagoga (4).JPG (34.51 KiB) Przejrzano 5778 razy
Dawna synagoga (9).JPG
Dawna synagoga (9).JPG (53 KiB) Przejrzano 5778 razy
Archiwalne zdjęcie.jpg
Źródło: Fotopolska
Archiwalne zdjęcie.jpg (90.93 KiB) Przejrzano 5778 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

Posty: 27771
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Re: Piotrków Trybunalski - Wielka Synagoga

Postautor: Karolina Kot » poniedziałek 10 lip 2017, 19:56

W godzinach otwarcia biblioteki można bez problemu zajrzeć do wnętrza zabytku i obejrzeć hol z oryginalną stolarką, schody na babiniec, główną salę modlitewną, w której znajduje się dziś czytelnia oraz miejsce po Aron ha-kodesz widoczne w wypożyczalni. Według zachowanych przekazów szafa ołtarzowa wykonana była z gruszy, a po jej obu stronach umieszczono figury lwów stojących na tylnych nogach i podtrzymujących koronę.
Ściany zdobiły polichromie autorstwa Dawida Goldsteina z Grocholic (dziś to dzielnica Bełchatowa) oraz Dawida Friedlandera. Przedstawiały one m.in. znaki zodiaku.
Niestety, żaden z malunków nie zachował się do dziś.

Na zachodniej elewacji zabytku, obok wejścia, znajduje się tablica pamiątkowa z inskrypcjami w językach polskim, hebrajskim, jidysz oraz angielskim: „W tym budynku mieściła się kiedyś Wielka Synagoga. Ta tablica poświęcona jest pamięci Żydów piotrkowskich zamordowanych przez okupantów hitlerowskich w latach 1939-1945”.
Od wschodu do dawnej synagogi przylega skwer, będący starym cmentarzem żydowskim (upamiętnionym obeliskiem), a od północy z obiektem sąsiaduje Mała Synagoga, dziś zajmowana przez filię biblioteki ze zbiorami przeznaczonymi dla dzieci.

Zdjęcia wnętrza powstały w lipcu 2017 roku.
Załączniki
Biblioteka.JPG
Biblioteka.JPG (44.41 KiB) Przejrzano 5777 razy
Tablica na zewnątz.JPG
Tablica na zewnątz.JPG (67.46 KiB) Przejrzano 5777 razy
Dolny hol (1).JPG
Dolny hol (1).JPG (55.86 KiB) Przejrzano 5777 razy
Dolny hol (2).JPG
Dolny hol (2).JPG (36.83 KiB) Przejrzano 5777 razy
Dolny hol (3).JPG
Dolny hol (3).JPG (13.68 KiB) Przejrzano 5777 razy
Dolny hol (4).JPG
Dolny hol (4).JPG (51.49 KiB) Przejrzano 5777 razy
Dolny hol (5).JPG
Dolny hol (5).JPG (36.55 KiB) Przejrzano 5777 razy
Górny hol.JPG
Górny hol.JPG (51.04 KiB) Przejrzano 5777 razy
Górny hol (4).JPG
Górny hol (4).JPG (56.79 KiB) Przejrzano 5777 razy
Górny hol (3).JPG
Górny hol (3).JPG (29.7 KiB) Przejrzano 5777 razy
Górny hol (2).JPG
Górny hol (2).JPG (32.36 KiB) Przejrzano 5777 razy
Górny hol (1).JPG
Górny hol (1).JPG (31.25 KiB) Przejrzano 5777 razy
Wejście na babiniec (4).JPG
Wejście na babiniec (4).JPG (20.19 KiB) Przejrzano 5777 razy
Wejście na babiniec (3).JPG
Wejście na babiniec (3).JPG (51.12 KiB) Przejrzano 5777 razy
Wejście na babiniec (2).JPG
Wejście na babiniec (2).JPG (28.69 KiB) Przejrzano 5777 razy
Wejście na babiniec (1).JPG
Wejście na babiniec (1).JPG (53.64 KiB) Przejrzano 5777 razy
Drzwi do czytelni (1).JPG
Drzwi do czytelni (1).JPG (33.28 KiB) Przejrzano 5777 razy
Drzwi do czytelni (2).JPG
Drzwi do czytelni (2).JPG (59.79 KiB) Przejrzano 5777 razy
Czytelnia (1).JPG
Czytelnia (1).JPG (43.07 KiB) Przejrzano 5777 razy
Czytelnia (2).JPG
Czytelnia (2).JPG (42.63 KiB) Przejrzano 5777 razy
Czytelnia (5).JPG
Czytelnia (5).JPG (33.05 KiB) Przejrzano 5777 razy
Czytelnia (4).JPG
Czytelnia (4).JPG (46.62 KiB) Przejrzano 5777 razy
Czytelnia (3).JPG
Czytelnia (3).JPG (32.03 KiB) Przejrzano 5777 razy
Czytelnia (6).JPG
Czytelnia (6).JPG (57.43 KiB) Przejrzano 5777 razy
Czytelnia (11).JPG
Czytelnia (11).JPG (36.92 KiB) Przejrzano 5777 razy
Czytelnia (10).JPG
Czytelnia (10).JPG (57.04 KiB) Przejrzano 5777 razy
Czytelnia (9).JPG
Czytelnia (9).JPG (34.6 KiB) Przejrzano 5777 razy
Czytelnia (8).JPG
Czytelnia (8).JPG (52.78 KiB) Przejrzano 5777 razy
Czytelnia (7).JPG
Czytelnia (7).JPG (60.75 KiB) Przejrzano 5777 razy
Wypożyczalnia z miejscem na Aron ha-kodesz (1).JPG
Wypożyczalnia z miejscem na Aron ha-kodesz (1).JPG (25.32 KiB) Przejrzano 5777 razy
Wypożyczalnia z miejscem na Aron ha-kodesz (5).JPG
Wypożyczalnia z miejscem na Aron ha-kodesz (5).JPG (51.63 KiB) Przejrzano 5777 razy
Wypożyczalnia z miejscem na Aron ha-kodesz (4).JPG
Wypożyczalnia z miejscem na Aron ha-kodesz (4).JPG (65.28 KiB) Przejrzano 5777 razy
Wypożyczalnia z miejscem na Aron ha-kodesz (3).JPG
Wypożyczalnia z miejscem na Aron ha-kodesz (3).JPG (22.37 KiB) Przejrzano 5777 razy
Wypożyczalnia z miejscem na Aron ha-kodesz (2).JPG
Wypożyczalnia z miejscem na Aron ha-kodesz (2).JPG (14.22 KiB) Przejrzano 5777 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

Posty: 2061
Rejestracja: czwartek 12 lut 2015, 22:58

Re: Piotrków Trybunalski - Wielka Synagoga

Postautor: Franek D. » czwartek 13 lip 2017, 23:28

Kilka zdjęć z Wielkiej Synagogi:
Załączniki
1. Wielka Synagoga w Piotrkowie Trybunalskim.JPG
1. Wielka Synagoga w Piotrkowie Trybunalskim.JPG (45.28 KiB) Przejrzano 5744 razy
2. Wielka Synagoga w Piotrkowie Trybunalskim.JPG
2. Wielka Synagoga w Piotrkowie Trybunalskim.JPG (70.35 KiB) Przejrzano 5744 razy
3. Wielka Synagoga w Piotrkowie Trybunalskim.JPG
3. Wielka Synagoga w Piotrkowie Trybunalskim.JPG (103.92 KiB) Przejrzano 5744 razy
4. Wielka Synagoga w Piotrkowie Trybunalskim.JPG
4. Wielka Synagoga w Piotrkowie Trybunalskim.JPG (102.54 KiB) Przejrzano 5744 razy
5. Wielka Synagoga w Piotrkowie Trybunalskim.JPG
5. Wielka Synagoga w Piotrkowie Trybunalskim.JPG (74.86 KiB) Przejrzano 5744 razy


phpbb 3.1 styles demo

Wróć do „Województwo łódzkie”

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 0 gości