Piekaroki - dawne śląskie piece chlebowe

Czyli browary, gorzelnie, cegielnie, wieże ciśnień, kuźnie, wapienniki i inne zabytki związane z szeroko pojętym przemysłem
Posty: 27771
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Piekaroki - dawne śląskie piece chlebowe

Postautor: Karolina Kot » czwartek 26 mar 2015, 22:47

Piekarniok/piekarok to śląska nazwa wolno stojącego budynku, mieszczącego piec chlebowy.
Obiekt tego typu był niegdyś budowlą bardzo często spotykaną w podwórzach familoków na Górnym Śląsku.
To właśnie tu gospodynie wypiekały słynne "kołocze" oraz domowy chleb.
Niestety, dziś przyjdzie nam ze świecą szukać obiektów tego typu. Przerażająca większość z nich bezpowrotnie zniknęła z krajobrazu. Spośród dawnych przydomowych piekarni zachowały się pojedyncze sztuki.

Pierwszy z pieców znalazłam przy ulicy Wiktora Bujoczka w Rudzie Śląskiej. Obiekt ten jest wyjątkowy.
Za ceglanymi kamienicami o czerwonych obramowaniach okien ukrywa się zachowany do dziś i najpewniej - jako jedyny- nadal sprawny piekarniok. Budynek został niedawno starannie wyremontowany i obecnie prezentuje się bardzo ciekawie dla oka.

Lokalizacja
Załączniki
Piekarniok.JPG
Piekarniok.JPG (78.4 KiB) Przejrzano 16951 razy
Piekarniok (3).JPG
Piekarniok (3).JPG (90.66 KiB) Przejrzano 16951 razy
Piekarniok (2).JPG
Piekarniok (2).JPG (100.45 KiB) Przejrzano 16951 razy
Piekarniok (1).JPG
Piekarniok (1).JPG (105.38 KiB) Przejrzano 16951 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

Posty: 27771
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Re: Piekarnioki - dawne śląskie piece chlebowe

Postautor: Karolina Kot » czwartek 26 mar 2015, 23:07

Niewielki, ceglany obiekt, niegdyś mieszczący ogólnodostępny piec do wypiekania chleba i ciast, znajduje się w podwórku kamienicy, położonej u zbiegu ulic Piastowskiej i Potokowej w Rudzie Śląskiej.
Popadającemu w ruinę budynkowi nie tak dawno temu groziła zagłada - wyburzenie. Wszak podobny los spotkał wiele innych pieców chlebowych, które niegdyś stanowiły nieodłączny element krajobrazu Górnego Śląska.
Na szczęście nasz piekarniok ominął ten antychlebowy armagedon. Oto ktoś wpadł na pomysł, by nadać staremu obiektowi zupełnie odmienną funkcję. W roku 2002 zabytkowy piec chlebowy odbudowano, przekształcając go w... przydrożną kapliczkę!

Odnowiono elewację, wymieniono dach, wymurowano wnętrze wyposażając je w obrazy i figury świętych, uprzątnięto otaczający budowlę skwerek. Uważnego obserwatora zastanowi jednak charakterystyczny wygląd tej nietypowej kapliczki - wnętrze z zachowanym kształtem dawnego otworu pieca chlebowego oraz wieńczący kalenicę dachu - zamiast zwyczajowo umieszczanego na obiektach małej architektury sakralnej krzyża - piecowy komin.

Lokalizacja
Załączniki
Piekarniok (1).JPG
Piekarniok (1).JPG (67.45 KiB) Przejrzano 16946 razy
Piekarniok.JPG
Piekarniok.JPG (60.56 KiB) Przejrzano 16946 razy
Piekarniok (2).JPG
Piekarniok (2).JPG (42.65 KiB) Przejrzano 16946 razy
Piekarniok (4).JPG
Piekarniok (4).JPG (58.73 KiB) Przejrzano 16946 razy
Piekarniok (3).JPG
Piekarniok (3).JPG (54.2 KiB) Przejrzano 16946 razy
Piekarniok (6).JPG
Piekarniok (6).JPG (34.94 KiB) Przejrzano 16946 razy
Piekarniok (5).JPG
Piekarniok (5).JPG (58.74 KiB) Przejrzano 16946 razy
Święty piekarniok (2).jpg
Święty piekarniok (2).jpg (61.67 KiB) Przejrzano 16901 razy
Święty piekarniok (1).jpg
Święty piekarniok (1).jpg (84.39 KiB) Przejrzano 16901 razy
Święty piekarniok (5).jpg
Święty piekarniok (5).jpg (40.43 KiB) Przejrzano 16901 razy
Święty piekarniok (4).jpg
Święty piekarniok (4).jpg (38.06 KiB) Przejrzano 16901 razy
Święty piekarniok (3).jpg
Święty piekarniok (3).jpg (55.84 KiB) Przejrzano 16901 razy
Święty piekarniok (6).jpg
Święty piekarniok (6).jpg (60.38 KiB) Przejrzano 16901 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

Posty: 27771
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Re: Piekarnioki - dawne śląskie piece chlebowe

Postautor: Karolina Kot » czwartek 26 mar 2015, 23:21

W Katowicach - Murckach, niemal na granicy z Ochojcem, przy ulicy Cegielnia Murcki, obok prywatnych posesji, znajduje się piekarniok, czyli dawny piec do wypiekania chleba, służący kilku gospodarstwom domowym.
Funkcję obiektu zdradza jego wygląd, a zwłaszcza dwuspadowy dach z kominem.
Wyposażenie wnętrza prawdopodobnie nie zachowało się do dziś.

Lokalizacja
Załączniki
Piekarniok z Murcek.jpg
Piekarniok z Murcek.jpg (110.97 KiB) Przejrzano 16945 razy
Piekarniok z Murcek (2).jpg
Piekarniok z Murcek (2).jpg (103.63 KiB) Przejrzano 16945 razy
Piekarniok z Murcek (1).jpg
Piekarniok z Murcek (1).jpg (116.99 KiB) Przejrzano 16945 razy
Piekarniok z Murcek (3).jpg
Piekarniok z Murcek (3).jpg (131.79 KiB) Przejrzano 16945 razy
Piekarniok.jpg
Piekarniok.jpg (223.85 KiB) Przejrzano 16915 razy
Piekarniok (1).jpg
Piekarniok (1).jpg (198.55 KiB) Przejrzano 16915 razy
Piekarniok (2).jpg
Piekarniok (2).jpg (211.49 KiB) Przejrzano 16915 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

Posty: 27771
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Re: Piekarnioki - dawne śląskie piece chlebowe

Postautor: Karolina Kot » piątek 15 maja 2015, 23:15

Obiekt, który tu zaprezentuję, może nieco szokować swoim wyglądem - to dziś to najzwyczajniejszy garaż.
Budynek, znajdujący się za domem przy ulicy Szczęść Boże 23, był niegdyś piekarniokiem (okoliczni mieszkańcy nazywali go "piekarokiem"). Przebudowany i otynkowany przez nowego właściciela, służy dziś jako garaż samochodowy.
Informacje o przeszłości budowli potwierdzili mieszkańcy okolicznych domów.

Lokalizacja
Załączniki
Garaż - piekarniok (1).jpg
Garaż - piekarniok (1).jpg (101.79 KiB) Przejrzano 16915 razy
Garaż - piekarniok.jpg
Garaż - piekarniok.jpg (94.1 KiB) Przejrzano 16915 razy
Garaż - piekarniok (2).jpg
Garaż - piekarniok (2).jpg (93.86 KiB) Przejrzano 16915 razy
Garaż - piekarniok (3).jpg
Garaż - piekarniok (3).jpg (100.64 KiB) Przejrzano 16915 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

Posty: 27771
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Re: Piekarnioki - dawne śląskie piece chlebowe

Postautor: Karolina Kot » piątek 15 maja 2015, 23:26

Kolejny relikt tego typu zachował się na tyłach domu przy ulicy Szczęść Boże 31.
Ceglany piekarniok przebudowano, zamurowując okna, likwidując komin i zmieniając konstrukcję dachu. W dodatku całość przedłużono, by mogła pełnić nową rolę - garażu samochodowego.

Lokalizacja
Załączniki
Piekarniok w Rudzie Śląskiej.jpg
Piekarniok w Rudzie Śląskiej.jpg (101.33 KiB) Przejrzano 16913 razy
Piekarniok w Rudzie Śląskiej (2).jpg
Piekarniok w Rudzie Śląskiej (2).jpg (107.96 KiB) Przejrzano 16913 razy
Piekarniok w Rudzie Śląskiej (1).jpg
Piekarniok w Rudzie Śląskiej (1).jpg (83.98 KiB) Przejrzano 16913 razy
Piekarniok w Rudzie Śląskiej (3).jpg
Piekarniok w Rudzie Śląskiej (3).jpg (118.63 KiB) Przejrzano 16913 razy
Piekarniok w Rudzie Śląskiej (5).JPG
Piekarniok w Rudzie Śląskiej (5).JPG (81.39 KiB) Przejrzano 16913 razy
Piekarniok w Rudzie Śląskiej (4).jpg
Piekarniok w Rudzie Śląskiej (4).jpg (117.73 KiB) Przejrzano 16913 razy
Piekarniok w Rudzie Śląskiej (7).JPG
Piekarniok w Rudzie Śląskiej (7).JPG (71.61 KiB) Przejrzano 16913 razy
Piekarniok w Rudzie Śląskiej (6).jpg
Piekarniok w Rudzie Śląskiej (6).jpg (106.85 KiB) Przejrzano 16913 razy
Piekarniok w Rudzie Śląskiej (9).jpg
Piekarniok w Rudzie Śląskiej (9).jpg (104.84 KiB) Przejrzano 16913 razy
Piekarniok w Rudzie Śląskiej (8).jpg
Piekarniok w Rudzie Śląskiej (8).jpg (73.24 KiB) Przejrzano 16913 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

Posty: 27771
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Re: Piekarnioki - dawne śląskie piece chlebowe

Postautor: Karolina Kot » poniedziałek 30 maja 2016, 18:45

Kiedy zaczynałam pisać ten wątek i zbierać informację o śląskich piecach chlebowych, nie przypuszczałam jeszcze, że kiedykolwiek dane mi będzie spróbować chleba pochodzącego z piekarnioka!

Oto opisany w pierwszym poście, odrestaurowany i czynny piec z Rudy Śląskiej, lokalnie zwany "piekarokiem" - zdjęcia wykonałam w czasie Preindustriady w 2016 roku. Ta ciekawa impreza wpisała się już na dobre w kalendarz wydarzeń kulturalnych Rudy i z roku na rok przyciąga zarówno okolicznych mieszkańców, jak i coraz liczniejsze rzesze turystów.

Brawa za pomysł!
Załączniki
Piekarok (1).JPG
Piekarok (1).JPG (78.1 KiB) Przejrzano 16687 razy
Piekarok (2).JPG
Piekarok (2).JPG (45.97 KiB) Przejrzano 16687 razy
Piekarok (4).JPG
Piekarok (4).JPG (69.94 KiB) Przejrzano 16687 razy
Piekarok (7).JPG
Piekarok (7).JPG (42.42 KiB) Przejrzano 16687 razy
Piekarok (6).JPG
Piekarok (6).JPG (89.22 KiB) Przejrzano 16687 razy
Piekarok (3).JPG
Piekarok (3).JPG (79.81 KiB) Przejrzano 16687 razy
Piekarok (5).JPG
Piekarok (5).JPG (57.45 KiB) Przejrzano 16687 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

Posty: 27771
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Re: Piekarnioki - dawne śląskie piece chlebowe

Postautor: Karolina Kot » poniedziałek 30 maja 2016, 19:05

Budową zbliżoną do piekaroków z Rudy Śląskiej charakteryzuje się prezentowany w Górnośląskim Parku etnograficznym piec chlebowy, będący rekonstrukcją obiektu z Landka (powiat bielski, gmina Jasienica).
Piec ze skansenu jest czynny i odbywają się w nim pokazy wypiekania pieczywa.

Zdjęcia pochodzą z Preindustriady z lat 2015 i 2016.
Umiejscowienie w skansenie

Znam przybliżoną lokalizację jeszcze co najmniej dwóch zachowanych in situ obiektów tego typu, jednak ich fizyczne odnalezienie, bez wywiadu terenowego, będzie dosyć skomplikowane, najpewniej piece zostały bowiem przebudowane na garaże.
To i tak dobrze, bo tak naprawdę większość tego typu obiektów, w tym niestety wszystkie z Nikiszowca i Giszowca, zniknęły bezpowrotnie z krajobrazu - swego czasu odwiedziliśmy nawet z archiwalną mapą miejsca, gdzie niegdyś stały.

Mam także prośbę - gdyby na ten wątek trafił ktoś posiadający informację o zapomnianym piekarnioku lub o jego reliktach, bardzo serdecznie proszę o podzielenie się z nami wiedzą. Może się ona okazać bezcenna.
Załączniki
Piec chlebowy z Landka (1).JPG
Piec chlebowy z Landka (1).JPG (92.52 KiB) Przejrzano 16686 razy
Piec chlebowy z Landka (6).JPG
Piec chlebowy z Landka (6).JPG (49 KiB) Przejrzano 16686 razy
Piec chlebowy z Landka (5).JPG
Piec chlebowy z Landka (5).JPG (115.08 KiB) Przejrzano 16686 razy
Piec chlebowy z Landka (4).JPG
Piec chlebowy z Landka (4).JPG (67.89 KiB) Przejrzano 16686 razy
Piec chlebowy z Landka (3).JPG
Piec chlebowy z Landka (3).JPG (36.63 KiB) Przejrzano 16686 razy
Piec chlebowy z Landka (2).JPG
Piec chlebowy z Landka (2).JPG (101.1 KiB) Przejrzano 16686 razy
Piec chlebowy z Landka (9).JPG
Piec chlebowy z Landka (9).JPG (60.13 KiB) Przejrzano 16686 razy
Piec chlebowy z Landka (8).JPG
Piec chlebowy z Landka (8).JPG (120.53 KiB) Przejrzano 16686 razy
Piec chlebowy z Landka (7).JPG
Piec chlebowy z Landka (7).JPG (66.46 KiB) Przejrzano 16686 razy
Piec chlebowy z Landka (13).JPG
Piec chlebowy z Landka (13).JPG (64.91 KiB) Przejrzano 16686 razy
Piec chlebowy z Landka (12).JPG
Piec chlebowy z Landka (12).JPG (72.82 KiB) Przejrzano 16686 razy
Piec chlebowy z Landka (11).JPG
Piec chlebowy z Landka (11).JPG (107.42 KiB) Przejrzano 16686 razy
Piec chlebowy z Landka (10).JPG
Piec chlebowy z Landka (10).JPG (45.83 KiB) Przejrzano 16686 razy
Piec chlebowy z Landka (16).JPG
Piec chlebowy z Landka (16).JPG (98.54 KiB) Przejrzano 16686 razy
Piec chlebowy z Landka (15).JPG
Piec chlebowy z Landka (15).JPG (57.62 KiB) Przejrzano 16686 razy
Piec chlebowy z Landka (14).JPG
Piec chlebowy z Landka (14).JPG (58.13 KiB) Przejrzano 16686 razy
Piec chlebowy (2).JPG
Piec chlebowy (2).JPG (106.87 KiB) Przejrzano 16641 razy
Piec chlebowy (1).JPG
Piec chlebowy (1).JPG (93.38 KiB) Przejrzano 16641 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

Posty: 27771
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Re: Piekarnioki - dawne śląskie piece chlebowe

Postautor: Karolina Kot » niedziela 04 wrz 2016, 22:36

Do Miasteczka Śląskiego także trafiliśmy dzięki Preindustriadzie i świetnemu pomysłowi Stowarzyszenia "Góra Jerzego", by pokazać to miejsce turystom.
Okazuje się, że w niewielkiej, ukrytej w lesie osadzie Szyndros, zachował się w dobrym stanie jeszcze jeden śląski piekarok.
I w dodatku jaki ładny!

Zdjęcia wykonałam we wrześniu 2016 roku.
Lokalizacja
Załączniki
Piekarok (1).JPG
Piekarok (1).JPG (44.11 KiB) Przejrzano 16485 razy
Piekarok (2).JPG
Piekarok (2).JPG (55.11 KiB) Przejrzano 16485 razy
Piekarok (6).JPG
Piekarok (6).JPG (48.98 KiB) Przejrzano 16485 razy
Piekarok (3).JPG
Piekarok (3).JPG (36.24 KiB) Przejrzano 16485 razy
Piekarok (4).JPG
Piekarok (4).JPG (49.83 KiB) Przejrzano 16485 razy
Piekarok (5).JPG
Piekarok (5).JPG (51.7 KiB) Przejrzano 16485 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

Posty: 27771
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Opole - piec piekarski z Rudziczki w Muzeum Wsi Opolskiej

Postautor: Karolina Kot » środa 14 cze 2017, 21:22

Na terenie opolskiego skansenu, w obrębie zrekonstruowanego gospodarstwa gburskiego z rejonu nyskiego, znajduje się ciekawy zabytek - dawny piec do wypiekania chleba, pochodzący z roku 1840 i przeniesiony ze wsi Rudziczka (gmina Prudnik).
Jest to budynek wzniesiony w konstrukcji ryglowej, ustawiony na kamiennej podmurówce i przykryty dwuspadowym dachem (z kamienną dachówką wykonaną z łupków), ponad który wypuszczono komin.
Wnętrze kryje półkolistą komorę pieca i pomieszczenie zwane przedpiecem, służące do magazynowania opału, koszyków na pieczywo, łopat piekarskich i innych potrzebnych narzędzi.
Zrekonstruowany piec ze skansenu w Opolu jest czynnym obiektem - w czasie lekcji muzealnych wypiekany jest w nim chleb.

Zdjęcia wykonałam w maju 2017 roku.
Lokalizacja
Załączniki
Piec chlebowy (1).jpg
Piec chlebowy (1).jpg (100.94 KiB) Przejrzano 15787 razy
Piec chlebowy (2).jpg
Piec chlebowy (2).jpg (95.52 KiB) Przejrzano 15787 razy
Piec chlebowy (5).jpg
Piec chlebowy (5).jpg (105.22 KiB) Przejrzano 15787 razy
Piec chlebowy (6).jpg
Piec chlebowy (6).jpg (53.01 KiB) Przejrzano 15787 razy
Piec chlebowy (10).JPG
Piec chlebowy (10).JPG (76.91 KiB) Przejrzano 15787 razy
Piec chlebowy (4).jpg
Piec chlebowy (4).jpg (52.8 KiB) Przejrzano 15787 razy
Piec chlebowy (3).jpg
Piec chlebowy (3).jpg (39.1 KiB) Przejrzano 15787 razy
Piec chlebowy (11).JPG
Piec chlebowy (11).JPG (55.94 KiB) Przejrzano 15787 razy
Piec chlebowy (7).jpg
Piec chlebowy (7).jpg (100.16 KiB) Przejrzano 15787 razy
Piec chlebowy (9).JPG
Piec chlebowy (9).JPG (97.11 KiB) Przejrzano 15787 razy
Piec chlebowy (8).JPG
Piec chlebowy (8).JPG (93.42 KiB) Przejrzano 15787 razy
Piec chlebowy (12).JPG
Piec chlebowy (12).JPG (113.13 KiB) Przejrzano 15787 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

Posty: 27771
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Re: Piekarnioki - dawne śląskie piece chlebowe

Postautor: Karolina Kot » sobota 12 maja 2018, 07:50

W Stodołach, dzielnicy Rybnika, na tyłach dawnego domu celnego, znajduje się niewielki budynek wyglądający na przydomowy piec. Prawdopodobnie jest to kolejny zachowany do dziś piekarok.

Zdjęcia wykonałam w maju 2018 roku.
Załączniki
Domniemany piekarok (1).JPG
Domniemany piekarok (1).JPG (39.87 KiB) Przejrzano 14482 razy
Domniemany piekarok (4).JPG
Domniemany piekarok (4).JPG (38.07 KiB) Przejrzano 14482 razy
Domniemany piekarok (2).JPG
Domniemany piekarok (2).JPG (44.16 KiB) Przejrzano 14482 razy
Domniemany piekarok (3).JPG
Domniemany piekarok (3).JPG (71.2 KiB) Przejrzano 14482 razy
Dom celny.JPG
Dom celny.JPG (69.17 KiB) Przejrzano 14482 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."


phpbb 3.1 styles demo

Wróć do „Zabytki techniki”

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 2 gości