Limanowa - browar Zygmunta Marsa

Posty: 27835
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Limanowa - browar Zygmunta Marsa

Postautor: Karolina Kot » piątek 26 sty 2018, 16:15

W centrum Limanowej, nieopodal zabytkowego dworu, należącego przed wojną do rodziny Marsów, a obecnie mieszczącego Muzeum Regionalne Ziemi Limanowskiej, przy ulicy Józefa Marka, zachowały się zabudowania dawnego browaru parowego.
Zakład ten nigdy nie należał do wielkich, ale produkowane w nim piwo przeszło do historii.

Tak po prawdzie tradycja piwowarska miejscowości sięgała odległych czasów - pierwszy browar limanowski wzmiankowany był już w XVII wieku. W roku 1865 Marsowie przejęli pieczę nad warzeniem piwa od żydowskiego dzierżawcy i rozpoczęli intensywną modernizację i rozbudowę zakładu, który wszedł w skład ich dóbr folwarcznych.
Zabudowania jak i wyposażenie browaru były bardzo nowoczesne. W latach 1890-1900 wybudowany został zachowany do dziś eklektyczny budynek, pierwotnie mieszczący hale produkcyjne, słodownie, warzelnię oraz pomieszczenia administracyjne i techniczne (obecnie siedzibę ma tutaj Starostwo Powiatowe). Po drugiej stronie drogi wiodącej w kierunku dworu wzniesiono kotłownię z kominem, zaopatrzoną w maszynę parową. Napędzała ona generator, dzięki któremu wytwarzany był prąd elektryczny, napędzający urządzenia zakładu.
Nadwyżka prądu była przesyłana do dworu i kościoła, dzięki czemu zyskały one oświetlenie elektryczne. Lampy stanęły także na limanowskim rynku.

"Pierwszy browar w kraju systemu gotowania parą Zygmunta Marsa i Braci w Limanowej" produkował piwo wysokiej jakości, na czele ze słynnym "marcowym", wytwarzanym w pierwszych tygodniach wiosny. Surowce do produkcji sprowadzano niejednokrotnie z odległych rejonów i tak np. słód pochodził ze Śląska Cieszyńskiego, jęczmień z Węgier, węgiel na potrzeby pieca parowego sprowadzano ze śląskich kopalń, a butelki na piwo docierały do Limanowej z Moraw.
Gotowy produkt transportowano zaprzęgami konnymi m.in. do Krakowa (istniała już wówczas linia kolejowa, jednak Zygmunt Mars wybierał bardziej tradycyjną formę przewozu piwa, uważając pociąg za rozwiązanie zawodne, znacznie droższe i mniej bezpieczne).

Działania wojenne związane z I Wojną Światową spowodowały znaczne zniszczenia w majątkach Marsów. Nie oparł się im także nasz browar. Uruchomiono go powtórnie, ostatecznie Zygmunt Mars przekazał zarząd nad browarem swojemu bratankowi, Grzegorzowi. Niestety, lata 30. XX wieku nie były "złotym wiekiem" dla produkcji piwa limanowskiego. Kryzys ekonomiczny dopadł także lokalny browar i Grzegorz Mars musiał w roku 1934 zaprzestać produkcji i ogłosić upadłość firmy.

Po II Wojnie Światowej majątek Marsów został sprywatyzowany. Dziś w głównym budynku dawnego browaru mieści się Starostwo Powiatowe, a w dawnej kotłowni bank i lokale handlowo - usługowe.
Lokalizacja
Źródło informacji: Gminna Biblioteka Publiczna w Starej Wsi
Zdjęcia wykonałam w październiku 2017 roku.
Zdjęcia archiwalne pochodzą z aukcji internetowych i serwisu Fotopolska.
Załączniki
Zabudowania browaru  obecnie (1).JPG
Zabudowania browaru obecnie (1).JPG (68.2 KiB) Przejrzano 6100 razy
Zabudowania browaru  obecnie (8).JPG
Zabudowania browaru obecnie (8).JPG (103.48 KiB) Przejrzano 6100 razy
Widok archiwalny (1).jpg
Widok archiwalny (1).jpg (106.32 KiB) Przejrzano 6100 razy
Zabudowania browaru  obecnie (6).JPG
Zabudowania browaru obecnie (6).JPG (37.05 KiB) Przejrzano 6100 razy
Zabudowania browaru  obecnie (5).JPG
Zabudowania browaru obecnie (5).JPG (40.74 KiB) Przejrzano 6100 razy
Zabudowania browaru  obecnie (4).JPG
Zabudowania browaru obecnie (4).JPG (76.01 KiB) Przejrzano 6100 razy
Zabudowania browaru  obecnie (3).JPG
Zabudowania browaru obecnie (3).JPG (87.63 KiB) Przejrzano 6100 razy
Zabudowania browaru  obecnie (9).JPG
Zabudowania browaru obecnie (9).JPG (93.61 KiB) Przejrzano 6100 razy
Zabudowania browaru  obecnie (12).JPG
Zabudowania browaru obecnie (12).JPG (40.46 KiB) Przejrzano 6100 razy
Zabudowania browaru  obecnie (11).JPG
Zabudowania browaru obecnie (11).JPG (76.33 KiB) Przejrzano 6100 razy
Zabudowania browaru  obecnie (10).JPG
Zabudowania browaru obecnie (10).JPG (53.12 KiB) Przejrzano 6100 razy
Zabudowania browaru  obecnie (2).JPG
Zabudowania browaru obecnie (2).JPG (47.71 KiB) Przejrzano 6100 razy
Zabudowania browaru  obecnie (7).JPG
Zabudowania browaru obecnie (7).JPG (34.33 KiB) Przejrzano 6100 razy
Widok archiwalny (2).jpg
Widok archiwalny (2).jpg (89.46 KiB) Przejrzano 6100 razy
Dawne reklamy (2).jpg
Dawne reklamy (2).jpg (39.31 KiB) Przejrzano 6100 razy
Dawne reklamy (1).jpg
Dawne reklamy (1).jpg (95.09 KiB) Przejrzano 6100 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

Posty: 311
Rejestracja: środa 06 gru 2017, 17:54

Re: Limanowa - browar Zygmunta Marsa

Postautor: Jarek » sobota 27 sty 2018, 17:08

Masakra z tymi reklamami, taki piękny budynek,a został "wykończony" przez okropne reklamy!


phpbb 3.1 styles demo

Wróć do „Województwo małopolskie”

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 2 gości