Lelów - nowy cmentarz żydowski

[Karolina Kot]

Nowy cmentarz żydowski został założony w XIX wieku, po przepełnieniu starego kirkutu.
Zlokalizowano go wśród pól, nad brzegiem Białki, daleko na wschód od centrum Lelowa, na północ od drogi wiodącej do Szczekocin.
Nekropolia nie przetrwała wojny. Została całkowicie zdewastowana przez okupanta.
Macewy rozbito lub wywieziono i zapewne użyto wtórnie w celach budowlanych.
Nigdy jednak nie przeprowadzono ekshumacji pochowanych tutaj zwłok - należy więc pamiętać, iż miejsce to nadal jest cmentarzem.

Na podstawie starych map mniej więcej określiliśmy lokalizację obiektu. Nie spodziewałam się specjalnych rewelacji.
Tymczasem stało się inaczej.
Teren kirkutu zdradziła odmienna roślinność (identyczną widzieliśmy na cmentarzu żydowskim w Żarkach), niewielkie, linijne wyniesienia terenu (prawdopodobnie relikty dawnego muru cmentarnego?) oraz niespodziewane znalezisko, odkryte przez Falę, który jako jedyny nie poddał się zwątpieniu i tekstom w stylu "zniszczyli wszystko, tu już nic nie ma".
Efektem był wypatrzony wśród traw fragment macewy, przedstawiający najpewniej lwa.

Lokalizacja
Zdjęcia pochodzą z września 2012 roku.

[Karolina Kot]

Tak wyglądał teren cmentarza w kwietniu 2016 roku.
Pod położonym przy drodze drzewem zauważyłam pozostałości po zniczach oraz białe kamienie, wyzbierane na polu - z dużym prawdopodobieństwem można uznać, iż są to pozostałości nagrobków.

Zawsze coś zostaje...

[Karolina Kot]

Ponieważ cały czas gdzieś w zanadrzu tkwiła we mnie niepewność odnośnie dokładnej lokalizacji kirkutu, postanowiłam ją ostatecznie rozwiać.
Użyłam do tego celu Chronosa, który - nie wiedzieć czemu - przed startem zażyczył sobie kalibracji żyroskopu. Zdjęcia przyniósł jednak świetne.