Strażnicy Czasu

W Bochni, na zapleczu Rynku (w rogu ul. Kraszewskiego i Wąskiej), po wejściu na podwórko zobaczyć można zawieszony drewniany ganek przypominający kuczkę.
W tej części miasta zachowała się pożydowska zabudowa.
W kwietniu 1941 r. w obrębie starej dzielnicy żydowskiej (ulic Kowalskiej, Brackiej i Kraszewskiego) Niemcy utworzyli dla Żydów getto.

W Nowym Sączu, przy ulicy Jagiellońskiej 50, znajduje się ciekawa kuczka wolno stojąca, przylegająca do ściany budynku. Ta niepozorna, parterowa przybudówka, posiada dach o przemyślnej konstrukcji. Obecny właściciel posesji wyjaśnił, iż ruchome klapy podnoszono za pomocą specjalnej korbki.
Dziś we wnętrzu dawnej kuczki, w której po wojnie zamontowano drzwi zewnętrzne (pierwotnie posiadała ona jedynie połączenie z przylegającym obiektem), mieści się magazyn.

Zdjęcia wykonałam w październiku 2016 roku.

Jarosław, ulica Wąska 1.
Ten ciekawy ganek to potwierdzona kuczka.

Jest to obiekt drewniany, założony na planie prostokąta o przybliżonych wymiarach podstawy 5 x 1,5 m, wsparty na parterowej przybudówce do kamienicy. Kuczka sklepiona jest wtórnie wykonanym dachem dwuspadowym, z podnoszoną klapą we wschodniej części. W ścianach frontowej i bocznych umieszczono okna przedzielone drewnianymi listwami.

Źródło: Wirtualny Sztetl

Poza tą powszechnie znaną konstrukcją odkryliśmy podczas naszego spaceru po mieście jeszcze kilka innych "podejrzanych" dobudówek drewnianych.

Myślenice.
W tym przypadku nie mam pewności, czy ten drewniany ganek, znajdujący się na rogu ulicy Juliusza Słowackiego i Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego mógł być przed wojną kuczką.
Prawdopodobnie nigdy tej wątpliwości już nie wyjaśnimy.
Warto zaznaczyć, iż dom, na ścianie którego wykusz się znajduje, zlokalizowany był na terenie dzielnicy żydowskiej, a w dodatku po sąsiedzku z nieistniejącą już synagogą.

Siemianowice Śląskie, domniemana kuczka na budynku przy ulicy Śląskiej 59.
Na informację, iż ganek ten może stanowić pamiątkę po żydowskiej społeczności miasta natrafiłam kilka lat temu na jednym z forów.

Kraków. W podwórzach wielu kamienic zachowały się do dziś zabudowane, drewniane ganki. Nie mam zielonego pojęcia, czy pełniły one niegdyś funkcje kuczek żydowskich, ale uderzyło mnie ich podobieństwo do obiektów opisywanych w Łodzi, zwłaszcza do kuczki z podwórka domu przy ulicy Piotrkowskiej 40.

Oto ganek z ulicy Józefa Dietla 85:

Nieopodal, przy ulicy Wrzesińskiej 8, zauważymy podobne ganki.
Na drzwiach jednego z mieszkań zachował się dodatkowo ślad po mezuzie. Kamienica jest obecnie przebudowywana.

I jeszcze ulica Starowioślna 16. Oczywiście podobnych przykładów jest w Krakowie znacznie więcej.
Czy te drewniane werandy są jedynie ładnym elementem architektonicznym, czy może pełniły także inne funkcje?
To pytanie pozostaje niestety bez odpowiedzi.

A tutaj mamy potwierdzony przypadek kuczki.
Kielce, ulica Juliusza Słowackiego 3. Kamienica, mieszcząca w podwórzu także dom modlitw, jest w bardzo złym stanie technicznym. Obecnie stoi opuszczona, bramę do niej zamknięto na głucho i mocno mnie martwi przyszłość tego ciekawego budynku.

Radomsko, ulica Przedborska 9, dawny dom cadyka.
Na drzwiach wejściowych ślad po mezuzie, a w podwórku...
Znalezisko zostało potwierdzone wywiadem terenowym. Dach jest już powojenny.