Jędrzejów - cmentarz żydowski

Posty: 27835
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Jędrzejów - cmentarz żydowski

Postautor: Karolina Kot » niedziela 03 wrz 2017, 22:34

Na południowy wschód od zabudowań Jędrzejowa, wśród pól, za współczesnymi domami jednorodzinnymi, znajdującymi się przy ulicy Spacerowej, odszukać można miejsce, które przez dziesięciolecia funkcjonowało jako cmentarz żydowski.
Jędrzejowski kirkut założono na planie zbliżonym kształtem do trapezu przypuszczalnie około roku 1880. Pierwotnie nekropolia była ogrodzona kamiennym murem i posiadała dom przedpogrzebowy. Ostatnie pochówki w tym miejscu odbyły się w czasie II Wojny Światowej.

Cmentarz został zdewastowany prawdopodobnie jeszcze w czasie wojny, dzieła jego zniszczenia dokonano zapewne także po jej zakończeniu. Obecnie na terenie obiektu zachowały się jedynie pojedyncze podstawy i fragmenty nagrobków oraz kawałki macew. Całość porasta wysoka trawa i krzewy.
O przeszłości tego miejsca przypomina zwiedzającym niebieska tablica informacyjna, na której w języku polskim napisano: „Cmentarz żydowski założony w II połowie XIX w. Zamknięty do celów grzebalnych”.
Baczny obserwator bez trudu odczyta jednak ślady przeszłości: niewielki wał ziemny zdradzający dawny przebieg muru, ułamki płyt z hebrajskimi napisami albo wręcz cały narożnik jakiejś budowli, z zatopionymi w nim macewami, przytransportowany w jednym kawałku na cmentarz.
Podczas mojego spaceru natrafiłam także na ludzką kość piszczelową.

Zdjęcia pochodzą z września 2017 roku.
Lokalizacja
Załączniki
Widok ogólny (1).JPG
Widok ogólny (1).JPG (97.55 KiB) Przejrzano 5307 razy
Tablica.JPG
Tablica.JPG (74.92 KiB) Przejrzano 5307 razy
Widok od strony pól.JPG
Widok od strony pól.JPG (58.33 KiB) Przejrzano 5307 razy
Widok ogólny (2).JPG
Widok ogólny (2).JPG (55.48 KiB) Przejrzano 5307 razy
Widok ogólny (6).JPG
Widok ogólny (6).JPG (70.02 KiB) Przejrzano 5307 razy
Widok ogólny (5).JPG
Widok ogólny (5).JPG (104.12 KiB) Przejrzano 5307 razy
Widok ogólny (4).JPG
Widok ogólny (4).JPG (86.82 KiB) Przejrzano 5307 razy
Widok ogólny (3).JPG
Widok ogólny (3).JPG (86.95 KiB) Przejrzano 5307 razy
Narożnik budynku  z wtopionymi macewami (1).JPG
Narożnik budynku z wtopionymi macewami (1).JPG (118.79 KiB) Przejrzano 5307 razy
Narożnik budynku  z wtopionymi macewami (4).JPG
Narożnik budynku z wtopionymi macewami (4).JPG (107.5 KiB) Przejrzano 5307 razy
Narożnik budynku  z wtopionymi macewami (3).JPG
Narożnik budynku z wtopionymi macewami (3).JPG (119.16 KiB) Przejrzano 5307 razy
Narożnik budynku  z wtopionymi macewami (2).JPG
Narożnik budynku z wtopionymi macewami (2).JPG (102.17 KiB) Przejrzano 5307 razy
Narożnik budynku  z wtopionymi macewami (5).JPG
Tu pochowany...
Narożnik budynku z wtopionymi macewami (5).JPG (56.06 KiB) Przejrzano 5307 razy
Ludzkie szczątki.JPG
Ludzkie szczątki.JPG (122.87 KiB) Przejrzano 5307 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

Posty: 27835
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Re: Jędrzejów - cmentarz żydowski

Postautor: Karolina Kot » niedziela 03 wrz 2017, 22:45

Na terenie cmentarza zachowało się sporo fragmentów podstaw nagrobków, odsłoniętych i wyeksponowanych przez grupę wolontariuszy.
Ukradzione z cmentarza macewy nadal znajdowane są na terenie miasta.

Kilka lat temu, podczas remontu ulicy Władysława Reymonta, natrafiono na nagrobki żydowskie. Było ich w sumie 11. Przewieziono je na cmentarz.
W roku 2014 kolejny fragment macewy znaleziono w okolicy dworca kolejowego. Tym razem nagrobek trafił do zbiorów jędrzejowskiego Muzeum im. Przypkowskich.
Natomiast latem 2011 roku, podczas remontu mostku znajdującego się przy ulicy Jasionka odkryto, że przy jego budowie wykorzystano płyty pomnikowe z żydowskiego cmentarza.
Ponieważ nie można ich było usunąć z konstrukcji, miejsce to upamiętniono skromną tablicą.
Mostkowi z macew poświęciłam na naszym Forum osobny wątek.

Wirtualny Sztetl przytacza na swojej stronie informacje z "Gazety Jędrzejowskiej":
W czasie remontu przepustu przy ul. Jasionka robotnicy wykopali żydowskie nagrobki. Robotnicy naruszyli jeden z fragmentów przepustu. Świadkiem tego był izraelski dziennikarz, potomek jędrzejowskich Żydów. Okazało się, że w rowie i na poboczu leżą fragmenty połamanych macew czyli płyt nagrobnych. Burmistrz M. Piszczek nakazał wstrzymanie robót oraz powiadomił konserwatora zabytków, który stwierdził jednak, że nie należy wyjmować płyt z przyczółków mostka ponieważ te kamienienie są już zniszczone i przenoszenie ich np. do muzeum nie ma sensu.

Kilkanaście kolejnych fragmentów macew z jędrzejowskiego kirkutu odnaleziono w niedzielę, 17 lipca wzdłuż remontowanej ulicy Reymonta. Tym razem fragmenty połamanych żydowskich nagrobków różnej wielkości znajdowały się wśród ziemi i gruzu pochodzącego z remontu chodnika przy ulicy Reymonta. Większość odnalezionych fragmentów to piaskowiec. Czerwonawy kolor od razu rzucał się w oczy, jeszcze bardziej zaś – hebrajskie inskrypcje. Nie wiadomo kiedy dokładnie macewy zostały użyte do celów budowlanych w tym miejscu – w trakcie czy też po wojnie. Przypuszczalnie macewy z jędrzejowskiego cmentarza żydowskiego znajdują się jeszcze w innych punktach miasta.


Źródła:
Macewy na budowie, „Gazeta Jędrzejowska” z 20.07.2011
Zmarli przemówili, „Gazeta Jędrzejowska” z 14.07.2011
Załączniki
Pozostałości (3).JPG
Pozostałości (3).JPG (80.02 KiB) Przejrzano 5306 razy
Pozostałości (2).JPG
Pozostałości (2).JPG (79.78 KiB) Przejrzano 5306 razy
Pozostałości (1).JPG
Pozostałości (1).JPG (65.13 KiB) Przejrzano 5306 razy
Pozostałości (7).JPG
Pozostałości (7).JPG (105.05 KiB) Przejrzano 5306 razy
Pozostałości (6).JPG
Pozostałości (6).JPG (98.89 KiB) Przejrzano 5306 razy
Pozostałości (5).JPG
Pozostałości (5).JPG (110.84 KiB) Przejrzano 5306 razy
Pozostałości (4).JPG
Pozostałości (4).JPG (68.86 KiB) Przejrzano 5306 razy
Pozostałości (12).JPG
Pozostałości (12).JPG (109.62 KiB) Przejrzano 5306 razy
Pozostałości (11).JPG
Pozostałości (11).JPG (121.49 KiB) Przejrzano 5306 razy
Pozostałości (10).JPG
Pozostałości (10).JPG (124.12 KiB) Przejrzano 5306 razy
Pozostałości (9).JPG
Pozostałości (9).JPG (103.55 KiB) Przejrzano 5306 razy
Pozostałości (8).JPG
Pozostałości (8).JPG (122.14 KiB) Przejrzano 5306 razy
Pozostałości (18).JPG
Pozostałości (18).JPG (110.88 KiB) Przejrzano 5306 razy
Pozostałości (17).JPG
Pozostałości (17).JPG (123.36 KiB) Przejrzano 5306 razy
Pozostałości (16).JPG
Pozostałości (16).JPG (109.07 KiB) Przejrzano 5306 razy
Pozostałości (15).JPG
Pozostałości (15).JPG (95.48 KiB) Przejrzano 5306 razy
Pozostałości (14).JPG
Pozostałości (14).JPG (110.84 KiB) Przejrzano 5306 razy
Pozostałości (13).JPG
Pozostałości (13).JPG (111.09 KiB) Przejrzano 5306 razy
Pozostałości (22).JPG
Pozostałości (22).JPG (103.02 KiB) Przejrzano 5306 razy
Pozostałości (21).JPG
Pozostałości (21).JPG (103.21 KiB) Przejrzano 5306 razy
Pozostałości (20).JPG
Pozostałości (20).JPG (106.07 KiB) Przejrzano 5306 razy
Pozostałości (19).JPG
Pozostałości (19).JPG (117.44 KiB) Przejrzano 5306 razy
Pozostałości (27).JPG
Pozostałości (27).JPG (114.38 KiB) Przejrzano 5306 razy
Pozostałości (26).JPG
Pozostałości (26).JPG (106.93 KiB) Przejrzano 5306 razy
Pozostałości (25).JPG
Pozostałości (25).JPG (96.21 KiB) Przejrzano 5306 razy
Pozostałości (24).JPG
Pozostałości (24).JPG (116.01 KiB) Przejrzano 5306 razy
Pozostałości (23).JPG
Pozostałości (23).JPG (75.4 KiB) Przejrzano 5306 razy
Pozostałości (29).JPG
Pozostałości (29).JPG (61.61 KiB) Przejrzano 5306 razy
Pozostałości (28).JPG
Pozostałości (28).JPG (114.53 KiB) Przejrzano 5306 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

Posty: 27835
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Re: Jędrzejów - cmentarz żydowski

Postautor: Karolina Kot » niedziela 03 wrz 2017, 22:55

Na koniec mojej fotorelacji kilka ujęć dawnego cmentarza żydowskiego, wykonanych z lotu ptaka przez Muninna, drona Fali:
Załączniki
Z lotu ptaka (1).jpg
Z lotu ptaka (1).jpg (84.28 KiB) Przejrzano 5304 razy
Z lotu ptaka (3).jpg
Z lotu ptaka (3).jpg (80.13 KiB) Przejrzano 5304 razy
Z lotu ptaka (5).jpg
Z lotu ptaka (5).jpg (80.49 KiB) Przejrzano 5304 razy
Z lotu ptaka (4).jpg
Z lotu ptaka (4).jpg (83.56 KiB) Przejrzano 5304 razy
Z lotu ptaka (2).jpg
Z lotu ptaka (2).jpg (74.77 KiB) Przejrzano 5304 razy
Przybliżony zasięg cmentarza.jpg
Przybliżony zasięg cmentarza.jpg (84.97 KiB) Przejrzano 5242 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."


phpbb 3.1 styles demo

Wróć do „Województwo świętokrzyskie”

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 1 gość

 

 

cron