Strzelce Opolskie - synagoga

[Karolina Kot]

W Strzelach Opolskich, przy placu Stefana Żeromskiego (czyli dawnym Nowym Rynku), pod numerem 5a, znajduje się szary i niezbyt ciekawy pod względem architektonicznym budynek sali sportowej.
Aż trudno uwierzyć, że obiekt ten pochodzi z XIX wieku i że wzniesiony został jako synagoga.
Murowany obiekt, wzniesiony na planie prostokąta w roku 1850, przykryty był pierwotnie dosyć stromym, dwuspadowym dachem z czerwoną dachówką i posiadał wydłużone, półkoliście zakończone okna.
Aron ha-kodesz zlokalizowany był na ścianie wschodniej, w półkolistej absydzie. Od zachodu znajdował się dobudowany w roku 1901 przedsionek z trzema wejściami oraz okrągłym okienkiem w szczycie. Środkowa brama przeznaczona była dla mężczyzn i dostać się nią można było do głównej sali modlitw, natomiast boczne drzwi prowadziły na schody wiodące na babiniec.
W pobliżu bożnicy znajdowała się także mykwa i rzeźnia rytualna.

Całe wyposażenie synagogi zostało wyrwane, wyniesione na zewnątrz i spalone na Nowym Rynku przez Niemców podczas nocy kryształowej, z 9 na 10 listopada 1938 roku. Sam budynek modlitewni ocalał, nie podpalono go z obawy przed rozprzestrzenieniem się ognia na znajdującą się w sąsiedztwie destylarnię Rozenberga.

Opuszczony budynek przetrwał także II Wojnę Światową.
Po roku 1945 w zabudowaniach dawnej synagogi urządzono magazyn rolno-spożywczy, prowadzony przez Gminną Spółdzielnię Samopomocy Chłopskiej. W roku 1976 obiekt gruntownie przebudowano, przeznaczając go na salę sportową. Podczas prac zatarte zostały cechy stylowe obiektu, obniżono dach, nadając mu płaski kształt, zamurowano okna, zmieniono także dawny układ pomieszczeń. Dziś trudno się domyśleć na pierwszy rzut oka, czym w przeszłości był ten szary, niczym nie wyróżniający się budynek.

Zdjęcia wykonałam w marcu 2017 roku. Zdjęcia i plany archiwalne pochodzą z serwisu Fotopolska.
Lokalizacja