Pierwotnie był to dom mieszkalny, należący do rodziny żydowskiej - na framudze drzwi wejściowych do dziś zachował się tu piękny ślad po mezuzie. Jeszcze kilka lat temu budynek zamieszkiwał ostatni żydowski mieszkaniec Oświęcimia, pan Szymona Kluger (1925-2000).
Po jego śmierci mieszkający w USA Klugerowie przekazali budynek na rzecz Muzeum Żydowskiego. Rozpoczął się żmudny remont i modernizacja zrujnowanego obiektu, konieczne było także wzmocnienie całej skarpy i budowa muru oporowego.
Prace zakończono w maju 2014 roku, by w Noc Muzeów udostępnić całość zwiedzającym.
Café Bergson to miejsce niezwykłe - jest to nowoczesna kawiarenka w której spróbować można całkiem niezłej caffè latte, ciekawych piw albo koszernego wina, słynąca z pysznych ciast oraz tradycyjnych ciasteczek, wśród których prym wiodą "Uszy Hamana".
Ulokowano tu także sklep muzealny z książkami i pamiątkami.
Kawiarnia to ponadto miejsce, w którym odbywają się wyjątkowe wystawy artystyczne, koncerty i wykłady. Nikogo nie dziwią siedzący przy stolikach mężczyźni w jarmułkach na głowie i sącząca się z głośników żydowska muzyka.
Café przepełnia duch tolerancji i koegzystencji różnych religii.
Mnie szczególnie przypadł do gustu parapet zastawiony książkami, które można poczytać, sącząc pyszną kawę. Znajdziemy wśród tego niewielkiego zbioru kilka bardzo ciekawych pozycji. Osobiście zatopiłam się bez pamięci w album Wojciecha Wilczyka "Niewinne oko nie istnieje".
Kawiarnia znajduje się w przedwojennym domu Szymona Klugera, który był ostatnim żydowskim mieszkańcem Oświęcimia. Po jego śmierci w 2000 r. rodzina mieszkająca w USA przekazała budynek na rzecz Muzeum Żydowskiego. Zanim rozpoczęto remont i adaptację, konieczne było wzmocnienie muru oporowego i skarpy, na której znajdują się także muzeum i synagoga.
- Bez tego wszystko mogło się zawalić - mówi Tomasz Kuncewicz, dyrektor Centrum Żydowskiego.
Prace rozpoczęły się w maju 2014 roku. Ich koszt wyniósł w sumie ponad 1,5 mln zł. Głównym prywatnym darczyńcą był amerykański przedsiębiorca Simon Bergson z Nowego Jorku. I stąd nazwa nowej kawiarni.
- Rodzice Simona Bergsona urodzili się w Ciechanowie, przeżyli Auschwitz, a po wojnie wyjechali do USA. Simon Bergson jest przewodniczącym zarządu naszej fundacji - mówi Kuncewicz.
Do gromadzenia funduszy Centrum wykorzystało portal Kickstarter, który umożliwia ludziom z całego świata przekazywanie drobnych datków na innowacyjne projekty. Był to jeden z pierwszych projektów z Polski. Wsparcia udzieliły także Małopolski Urząd Wojewódzki i miasto Oświęcim, które współfinansowały zabezpieczenie skarpy pod synagogą i muzeum.
- Główne założenie polegało na tym, aby utrzymać zabytkowy charakter tego miejsca i to się udało - uważa Marcin Susuł, oświęcimski architekt, którego pracownia przygotowała projekt adaptacji.
Dawny klimat domu Klugerów przypominają piękne ponadstuletnie oryginalne drzwi wejściowe, zachowana futryna drzwi ze śladem po mezuzie (mały pojemnik na fragmenty Tory), drzwiczki z przedwojennych pieców, kafle oraz fragmenty oryginalnych warstw malarskich znajdujące się na ścianach.
Co oferuje kawiarnia? W środę były tutaj napoje, ciasta. W przyszłości mają być także kanapki. Ma to być miejsce wegetariańskie, natomiast pojedyncze produkty będą także koszerne. - Cafe Bergson ma być nowoczesną kawiarnią w historycznym wnętrzu, która będzie promować lokalne produkty oraz miejscowych artystów - dodaje Tomasz Kuncewicz. Wczoraj w Cafe Bergson był już spory ruch. W sali na najniższym poziomie na zajęciach z języka angielskiego spotkali się słuchacze Uniwersytetu Trzeciego Wieku. - Jest tutaj bardzo ładnie - mówi pani Maria, jedna z uczestniczek zajęć.
Początkowo kawiarnia miała nosić nazwę Cafe Oszpicin (Oszpicin to żydowska nazwa Oświęcimia). W uznaniu ogromnego wkładu na rzecz uratowania domu Klugerów w Edukacyjnym Centrum Żydowskim postanowiono ją nazwać od nazwiska głównego fundatora.
Szymon Kluger urodził się 19 stycznia 1925 roku w Oświęcimiu i tutaj zmarł 26 maja 2000 roku. Ocalony z Holokaustu. Był więźniem Auschwitz-Birkenau. Z jego dziewięciorga rodzeństwa przeżył tylko on oraz brat Mojżesz i siostra Bronia. Po zakończeniu wojny krótki czas mieszkał w rodzinnym mieście. W 1946 roku wyemigrował do Szwecji, a jego rodzeństwo do Stanów Zjednoczonych. W 1962 roku, mimo protestów rodziny, powrócił do Oświęcimia i zamieszkał na parterze rodzinnego domu. Po śmierci został pochowany na cmentarzu żydowskim w Oświęcimiu.
Cafe Bergson składa się z trzech poziomów. Na parterze jest sala przygotowana pod kątem wystaw czasowych. Tutaj także będą organizowane projekcje filmów i kameralne koncerty akustyczne. Ma to być scena promocji głównie młodych artystów z Oświęcimia i okolic. Wyżej jest kawiarnia, a na kolejnej kondygnacji miejsce spotkań. Kawiarnia będzie czynna codziennie od 11 do 19. (...)
Źródło: gazetakrakowska.pl
Lokalizacja
Na kawę i ciastko wpadliśmy w dniu 16 kwietnia 2016 roku.
Zachwyceni wróciliśmy już następnego dnia.
