Druga istniejąca bóżnica znajduje się po drugiej stronie Sanu.
Okazały budynek, o elewacji mocno cofniętej wgłąb parceli, wzniesiono w latach 1919 - 1918 na planie czworoboku. Zaprojektował ją w stylu eklektyczno-mauretańskim Stanisław Majerski. Prace wykończeniowe prowadził Adolf Bienestock.
Murowany z cegły i częściowo z kamienia, dwukondygnacyjny i orientowany budynek synagogi wzniesiono na planie prostokąta, w stylu eklektyczno-mauretańskim. Parter oddzielony jest od piętra gzymsem z pasem „pereł”. Wszystkie okna i drzwi zakończone są pełnym łukiem. Korpus główny na planie prostokąta, z nieco szerszą zachodnią częścią frontową i niewielkim płytkim ryzalitem od wschodu.
Główna sala modlitewna pierwotnie jednoprzestrzenna, półhalowa o trzech nawach. Nawa środkowa była szersza i przykryta sklepieniem nieckowym. Nad nawami bocznymi znajdowały się galerie dla kobiet, które obiegały salę główną z trzech stron. Prowadziły na nie dwie osobne klatki schodowe, umieszczone symetrycznie po bokach od strony frontu budynku.
Całość jest przykryta dachem trójstolcowym, krytym blachą wytłaczaną.
Źródło: Wikipedia
Świątynia działała do II Wojny Światowej jako synagoga reformowana. W czasie okupacji została zarekwirowana przez Niemców. Jej wnętrza splądrowano i przekształcono w stadninę dla koni, dzięki czemu obiekt ocalał z pożogi wojennej.
Po 1945 roku bóżnica na krótko wróciła do dawnej funkcji religijnej i w jednym z jej pomieszczeń nieliczni ocaleni Żydzi odprawiali nabożeństwa. Następnie funkcjonował tu skład tekstylny. W latach 60. XX wieku przeprowadzono remont, przy okazji usuwając z elewacji piękne zdobienia, z okien witraże, a z wnętrz pozostałości polichromii. Przez długie lata, aż do roku 2014, swoją siedzibę miała tu Biblioteka Miejska (z tego okresu pochodzi nazwa znajdującej się ma zapleczu obiektu ulicy Bibliotecznej).
Synagoga została wpisana do rejestru zabytków pod numerem A-88 w dniu 24.03.1986 roku.
Lokalizacja
Zdjęcia wykonaliśmy w listopadzie 2016 roku.
