Kraków – Synagoga Tempel

[Franek D.]

Jest jedną z kilku czynnych synagog na krakowskim Kazimierzu. Została zbudowana przy ul. Miodowej w stylu neoromańskim z elementami neorenesansowymi w roku 1862. Wnętrze posiada wystrój mauretański. W okresie międzywojennym została powiększona o nawy boczne.
Jako Synagoga Postępowa, zawsze różniła się od innych Ortodoksyjnych wieloma elementami. Np.w Tempel, podczas uroczystości organista grał na organach oraz śpiewał chór kobiecy.

[Mario]

Synagoga stoi w widłach ulic Miodowej oraz Podbrzezie. Posiada piękną fasadę z umieszczonymi w szczycie tablicami Dziesięciorga Przykazań.

[Franek D.]

Już przed wojną charakter nabożeństw w synagodze postępowej Tempel wyraźnie odbiegał od tradycyjnych nabożeństw żydowskich, szczególnie tych ortodoksyjnych. Odbywał się według zreformowanej w XIX w. liturgii, przez co był podobny nieco do nabożeństw w świątyniach chrześcijańskich. Np. obok udziału organisty oraz żeńskiego chóru, kazania wygłaszał kaznodzieja.

W okresie okupacji w synagodze urządzono magazyn oraz stajnię dla koni. Mimo jej zdewastowania, po zakończeniu II wojny światowej stała się pierwszą z krakowskich czynnych synagog.
Kiedy w latach 70-tych ub.w. studiowałem na ul. Podbrzezie (WSP), w każdy piątek po zajęciach wieczornych mijałem intensywnie oświetlony wewnątrz, tajemniczy budynek. Pewnego razu z ciekawości zaglądnąłem przez uchylone drzwi. Wewnątrz odbywały się modły.

[Karolina Kot]

Noc Synagog 2016:

[Mario]

W przeciwieństwie do innych synagog, Tempel ma wnętrze pełne przepychu.
Złocony sufit oraz balustrada galerii babińca świadczą o wielkiej majętności postępowych Żydów przedwojennego Kazimierza.

[Mario]

Synagoga ma 21 witraży z podpisami ich fundatorów. Jeden z dwoch najpiękniejszych jest darem Izaaka i Amalji Potok.
Dwa z tyłu pod lewym babińcem (ostatnie zdjęcie) zostały poświęcone pamięci prezesa Krakowskiej Wyznaniowej Gminy Żydowskiej Czesława Jakubowicza i jego żony Marii.

[Franek D.]

Noc Synagog 2017

W świątyni odbywała się głośna dyskoteka (na poziomie 95 dB) z dominującymi, niskimi uderzeniami (średnio 80 Hz).
Płynące z głośników potężne niskoczęstotliwościowe dudnienie wprawiało tańczących - oraz zabytkowy budynek - w dragania (od ul. Miodowej są już widoczne pęknięcia w ścianie synagogi).

Jeden z witraży ufundował swojej kochanej mamie przewodniczący Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Krakowie (...)