Śladem krzyży pokutnych

Posty: 2944
Rejestracja: czwartek 19 lut 2015, 23:08

Śladem krzyży pokutnych

Postautor: buba » poniedziałek 20 kwie 2015, 15:53

Jakoś przez lata przejeżdżałam obojętnie na rożnych wycieczkach obok krzyży pokutnych, czasem jak już wybitnie na jakiś wpadłam to mu cyknęłam fotkę. Ale teraz jakoś mnie naszło aby bardziej aktywnie zacząć jeździć ich śladem. Co mnie głownie w nich ujęło? Chyba to ze często trzeba ich poszukać. W dobie totalnie zaszlakowanych gór czy zabytków pooznaczanych tonami tablic i kierunkowskazami już z głównych dróg, każda rzecz wymagająca choć odrobiny "poszukania" zaczyna ogromnie cieszyć.

Krzyże pokutne pochodzą głownie z czasu średniowiecza. Były stawiane przez mordercę w miejscu zbrodni jako forma pokuty i miejsce modlitwy za zmarłego. Zabójca oprócz postawienia krzyża musiał też opłacić pogrzeb, utrzymywać rodzinę ofiary, ufundować ileś tam wosku dla Kościoła oraz jałmużnę na biednych i odbyć pielgrzymkę do świętego miejsca. Teraz krzyże nie zawsze stoją w oryginalnych miejscach- były w ciągu wieków przenoszone w okolice kościołów, cmentarzy czy parków, wmurowywane w ploty, w chodniki czy ustawiane w środku wsi coby się ładnie prezentowały.
Owe krzyże występują głownie w Europie Zachodniej, od Włoch po Skandynawie. W Polsce jest ich kilkaset sztuk, głownie w zachodnich województwach a najwięcej jest ich na Dolnym Śląsku- ponoć około 400. Widać tu było najwięcej morderców, (albo przynajmniej największa wykrywalność przestępstw, jako ze krzyże stawiali ci, których złapali i zmusili do pokuty ;) )
Najciekawsze, przynajmniej dla mnie, jest to, ze na pewno nie wszystkie krzyże zostały namierzone, odnalezione i skatalogowane. Zapewne część zarosła krzakami i trawa, zasypała je ziemia, czy przez setki lat już niczym nie różnią się od lezącego gdzieś w polu kamienia. Nie zapomnę zdjęcia, wklejonego na którymś forum (przepraszam za moja sklerozę ale nie pamiętam przez kogo i gdzie) nieznanego krzyża pokutnego który wyłonił się po zbiciu tynku ze ściany jakiejś starej stodoły.

Na razie udało mi się ich obejrzeć niewiele.. Ale po wioskach Dolnego Śląska szlajamy się często a w co drugiej miejscowości jakiś krzyż pokutny się pałęta wiec jest szansa na rozwój galerii w przyszłości bliższej lub dalszej...

Niwnik - krzyż mało do krzyża podobnym uwieziony za siatka przydomowego ogródka:

Obrazek

Koło Jaksina, wśród zaoranych pol i szumiących płowych traw, stoją sobie trzy sztuki:

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Jeden trochę podrzeźbiany:

Obrazek

Brożec - jeden krzyż stoi sobie pod murem kościoła:

Obrazek

Pozostałe leżą wmontowane w chodnik, nie wiem czy celowo czy przypadkowo, w samych bramkach:

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Jegłowa- poszedł na budulec muru wokół kościoła:

Obrazek

w Chociwlu jakiś taki marniutki...

Obrazek

Glinice - też przy kościele

Obrazek

Między Chocieborzem, a Osiną Wielką, przy wyboistej drodze, polami szukaliśmy wprawdzie innego słupa ale krzyż też wlazł w oczy:

Obrazek

Sobocisko - chyba zbrodnia była niewielka bo taki chyba łatwiej zrobić?

Obrazek

Tu chyba zostało trochę farby z bielenia drzew i krawężników:

Obrazek

A tego pewnie latem dużo trudniej znaleźć:

Obrazek

W Jankowie krzyże leżą przed kościołem i pewnie nie wiedząc bym je wzięła za jakąś kryptę ;)

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Piskorzów - pilnuje chodnika w środku wsi:

Obrazek

W Nowolesiu jakiś taki równiutki, jak taśmowo wykonany ;)

Obrazek

Proszkowice - kształt tych mi się chyba najbardziej podoba:

Obrazek

Przy drodze z Czernicy do Strzyżowca, na widokowej przełęczy, przytulony do drzewa

Obrazek

A w Kochanowie chyba rolnik klnie, jak musi zaorać pole ;)

Obrazek



A to efekty czwartkowej wycieczki popołudniowej kolo Oławy (trwała około 2.5 godziny bo potem się ciemno zrobiło...)

Węgry - 3 krzyże wkomponowane w mur kościoła:

Obrazek

Obrazek

Jeden jest dosyć wielki:

Obrazek

Też Węgry, ale za to kolo boiska i pałacu:

Obrazek

Obrazek


Bogunów

Obrazek

A za krzyżem dziwny dom - ni to opuszczony, ni to zamieszkały. A miejscowi jakoś się dziwnie zdenerwowali jak robiłam mu zdjęcia, z końca wsi biegli krzycząc, żeby nie robić zdjęć.

Obrazek


Jaksonów - przy kościele:

Obrazek

Obrazek

Przecławice - trojaczki (ciekawe- czy jak ktoś naraz ubił trzy osoby to musiał dziabnąć trzy krzyże? ;)

Obrazek

Obrazek


Krzyż w Żórawinie w ogóle do krzyża nie jest podobny... nie wiem na jakiej w ogóle zasadzie ktoś ten kamień zdiagnozował?

Obrazek

Wilczków - zapadnięte po ramiona w trawie przed kościołem:

Obrazek

Obrazek

Damianowice - na rozstaju dróg z widokiem na Ślężę:

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Dankowice - gdzieś w polach w ulewnym deszczu

Obrazek

Ligota Książęca - pod płotem, przy szosie:

Obrazek

Obrazek

Są też krzyże "półpokutne" lub "zamieszane w pokutność" :)

Bardzo ciekawe okazało się szukanie dwoch krzyzy pokutnych pod Bierutowem.
Na mapie mam znaczony krzyz przy lesnej drodze z Mikowic do Radzieszyna. Niestety nic tam nie znalezlismy, tylko las i las.. Trochę zawiedzeni zawrocilismy. Miejsce poszukiwań kolejnego krzyża to Przeczów, dobrze nam znana miejscowosc ze zwiedzania opuszczonej fabryczki. ( Na jednej ze stronek w necie figuruje krzyz pokutny w Przeczowie, ze niby stoi kolo kosciola.
http://www.jaktrafic.org/Wykaz.aspx?typ=1&woj=8 )

W Przeczowie faktycznie przed kosciolem stoi ladny rzezbiony krzyz ale jakis taki on zupelnie inny od pozostalych.. a i teraz juz nie ma wbitej obok niego tej tabliczki ktora widnieje na zdjeciu w tabelce na stronce.

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Potem , juz w domu, znalazlam opis ze to wlasnie on stal kiedys w lesie miedzy Mikowicami a Radzieszynem, tam gdzie go dzisiaj bezskutecznie szukalismy. I ponoc jego powstanie jest zwiazane nie z pokuta za morderstwo ale ze znajdujacym sie tam kiedys cmentarzem cholerycznym. Jakis czas temu złamanym i przewroconym w lesie krzyzem zajal sie ksiadz z Przeczowa i postawil go we wsi przed kosciolem. Ponoc z niemieckich napisow na krzyzu mozna wyczytac jego historie..
Ja niestety musze uwierzyc na slowo ;) Jedno jest pewne- w lesie go juz nie ma- sprawdzilismy ;)
http://www.poziemibrzeskiej.strefa.pl/zb-his-nto-21.htm


Zimne Doły- dowiadujemy sie od miejscowych ze stojacy pod lasem krzyz wcale nie jest pokutny, wbrew temu co jest znaczone na mapie i opisane w internecie. Zostal postawiony tu w XIX wieku w miejscu smierci od pioruna.

Obrazek

Obrazek

Krzyż pokutny w lasach między Sieroszowem a Bobolicami. Ze szlaku go nie widac. Szukamy go dobre pol godziny łazac w te i wewte po lesie. Gdy juz odpuszczamy i decydujemy sie wracac na droge i kontynuowac wycieczke nagle rzuca sie nam w oczy!

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Cygański Krzyż- przy czerwonym szlaku na grzbiecie Wzgórz Strzelińskich. Tu chyba mało ktos nabroil bo taki ornament w kamieniu to latwiej wykonac niz wyciosac caly krzyz?

Obrazek


W Psarach za pierwszym razem nie udalo sie nam znalezc krzyza. Ponoc nalezalo go szukac w dosyc rozleglym, zdziczalym parku popalacowym. Lazilismy w kolko po zabagnionym lesie ze dwie godziny, potem zaczelo sie sciemniac wiec w koncu odpuscilismy.

Obrazek

Drugi raz wybralismy sie tam gdy juz na dobre przyszla wiosna

Obrazek

a w kanalach i dawnych stawach pływaly zaskronce

Obrazek

Lazilismy sobie wsrod malowniczego chaszcza, kwitnacych zawilcow i chlupoczacej pod butami wody

Obrazek

i juz myslelismy ze trzeba bedzie przyjechac tu trzeci raz... jak cos zamajaczylo wsrod zarosli

Obrazek

Krzyz w Psarach zostal odnaleziony :mrgreen:

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek


Inny krzyz pokutny stoi niedaleko wsi Jankowice i glownej drogi Oława- Wrocław. My postanowilismy dotrzec do niego od strony pol...

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek


Z wiosennej wycieczki popoludniowej srodtygodniowej

Ludów Ślaski- pobielony przed kosciolem

Obrazek

Obrazek


Na polach między Ludowem Śląskim a Stogami- niesposob go obejrzec bez wchodzenia w szkode. Rolnik to musi klac ze ma taki krzyz do objezdzania traktorem ;)

Obrazek

Obrazek

Obrazek


Nowojowice- przy ruchliwej drodze gdzie z wioski szlismy rowem aby nas nie rozjechalo

Obrazek

Obrazek

Obrazek


Sichów- w murze kościola

Obrazek

Obrazek


Grobla

Obrazek

Obrazek

Jasłówek- przy drodze w chaszczach, w drodze z przysiółka do Lipy

Obrazek

Obrazek

Rososznica- dwa krzyze na dachu kosciola

Obrazek

Obrazek

Obrazek



Pogorzała - jeszcze wspomnienia z lata

Obrazek

Obrazek

Niwnice- w koscielnym murze

Obrazek

Obrazek

Sporo krzyzy tez znalezlismy w czasie ostatniej wycieczki w rejon Lwówka Śląskiego

Lwówek- kolo wiaduktu

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Pławna Dolna- przed wejsciem na teren przykoscielny. Krzyz ma boczna wydrazona dziure- tak jakby kiedys sluzyl za slupek do plotu

Obrazek

Obrazek

Kapliczka nad Golejowem- na mapie pisalo ze "kapliczka pokutna". Czy to cos podobnego jak krzyze? szlag wie...

Obrazek

Obrazek


Golejów- wsrod kur

Obrazek

Obrazek

na gorce miedzy Kleczą a Nielestnem

Obrazek

Obrazek

Wleń- na zboczach gory zamkowej. Na krzyzu jest wyryty ponoc miecz i topor, ale dosyc slabo widac ;)

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Wleń- kolo dworca

Obrazek

miedzy Lwówkiem a Plakowicami, przy niebieskim szlaku-taki dziwny, jak plaskorzezba

Obrazek

Obrazek

Czesc krzyzy dostala ostatnio za towarzyszy tablice- giganty... Te male juz widac nie wystarczaly...

miedzy Ciemniakiem a Bielanką

Obrazek

Obrazek

drugi w tym rejonie

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Najdluzej szukalismy krzyza w lasach na wschod od Choińca, na mapie byl znaczony przy samej drodze. Najpierw przejechalismy skodusia- nic nie widac. Potem przeszlismy pieszo wzdluz szosy- nie ma. Dopiero jak wbilismy w las to udalo sie wyczaic krzyz gdzies wsrod krzakow

Obrazek

Obrazek

Obrazek


Z wycieczki w tereny na zachod i poludniowy- zachod od Wrocławia

Jordanów Śląski - przy kosciele plyta z wyrytym krzyzem

Obrazek

Glinina- tu sa dwa
- przy chodniku obok jednego z gospodarstw

Obrazek

przy kosciele

Obrazek

Wilczkowice- przypiety drutem do muru koscielnego zeby grzecznie stal

Obrazek

Obrazek

Wierzbice- dwa i oba probujace sie ukryc:
- udajacy kamien wmurze otaczajacym kosciol

Obrazek

i w plycie przyczepionej do scian kosciola zaslonietej prez krzaczek

Obrazek

Stary Zamek- krzyz kameleon zlewajacy sie kolorem z plotem

Obrazek

Rogów Sobócki

jeden przy starym pregierzu, na poboczu ruchliwej drogi

Obrazek

i trzy wzmacniajace koscielny mur

Obrazek

Obrazek

Okulice- w prywatnym ogrodzie, dobrze schowany za zywoplotem

Obrazek

Kilianów- przy obrzydliwych magazynach, stacjach i marketach przyklejonych do autostrady

Obrazek

Pełcznica- mialy byc dwa jeden przy kosciele ale jeden wmurowany w schody plebanii. Ostatecznie przy kosciele stoja trzy w rzedzie, kazdy inny.

Obrazek

Piotrowice- sztuk piec. W murze otaczajacym dawne zabudowania dworskie. Nie wiem czy mieli tu tylu mordercow czy ktos sie zabral do sprawy "hurtowo"

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Kostomłoty- krzyz z jakimis wygrawerowanymi zawijasami

Obrazek

Obrazek

i drugi przy slupie z ogloszeniami, ukryty miedzy innymi kamulcami

Obrazek

Obrazek


Wichrów- cztery krzyze przy kosciele

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Sobkowice- dwa na rozdrozu

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Świdnica Polska- w murze

Obrazek

Rakoszyce- w przykoscielnym ogrodku, krzyz o ciekawym ksztalcie

Obrazek

Obrazek

Kulin- na polnym rozdrozu za wsia, za wyjatkowo solidnym metalowym plotem

Obrazek

Obrazek

Lutynia

Obrazek

i drugi na wiezy koscielnej

Obrazek

Obrazek

Wrocław Żerniki- duzy okaz o jednym ramieniu. Przy pylistych drogach wsrod ogrodkow dzialkowych, torowisk i rozleglych widokow

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Na mapie byl tez znaczony jeden krzyz za wioska Karczyce, ale go nie znalezlismy...

Posty: 1011
Rejestracja: poniedziałek 23 lut 2015, 00:19
Lokalizacja: Pschow in Preussen

Re: Śladem krzyży pokutnych

Postautor: Markov » wtorek 21 kwie 2015, 21:32

Śląsk to chyba musiał być w średniowieczu taki ówczesny Dziki Zachód. Trup ścielił się gęsto :)

Generał Admin
Posty: 2028
Rejestracja: sobota 07 lut 2015, 23:46
Lokalizacja: Zagłębie Dąbrowskie/Hessen

Re: Śladem krzyży pokutnych

Postautor: kusmanek » wtorek 28 kwie 2015, 20:41

Trafiłem dzisiaj na ciekawą stronę: http://www.zjk.centrix.pl/
Opisane są tam między innymi "kamienne kapliczki pojednawcze". Na taki obiekt zapewne trafiła Buba:
Kapliczka nad Golejowem- na mapie pisalo ze "kapliczka pokutna". Czy to cos podobnego jak krzyze? szlag wie...
Obrazek

A te krzyże pokutne, które "łatwiej zrobić", to może "kamienie krzyżowe"?
Bardzo ciekawy temat :)
Born to make history


phpbb 3.1 styles demo

Wróć do „Krzyże pokutne”

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 0 gości