Jävre (Szwecja) - szlak archeologiczny

[kusmanek]

Na południowym krańcu szwedzkiego rejonu Norrbotten, nieopodal miejscowości Jävre, znajduje się szlak archeologiczny.
Trasa prowadzi przez najbardziej ciekawe archeologicznie miejsca w tym rejonie. Główną atrakcję stanowią kamienne kopce, będące miejscami pochówku z epoki brązu. Znajdują się one na trzech sąsiednich wzgórzach: Högberget, Sandsholmberget i Lillberget.
Całość ścieżki jest dobrze oznaczona w terenie i opisana tablicami informacyjnymi.

DSC04933forum.JPG (123.54 KiB) Przejrzano 10845 razy

W epoce brązu linia brzegowa Bałtyku przebiegała 30-40 metrów wyżej, zaznaczono ją niebieską przerywaną linią na poniższej mapce:
Załącznik:

DSC04934forum.JPG (119.29 KiB) Przejrzano 10845 razy

Pierwszym przystankiem jest Sandsholmberget.

DSC04922forum.JPG (120.01 KiB) Przejrzano 10845 razy

Na szczycie wzgórza znajduje się bardzo ciekawy monument, zwany "kurą na jajkach". Pochodzi z epoki brązu. Podobne obiekty znajdują się w pobliżu miejsc pochówków w całej Skandynawii. Ich znaczenie nie jest do końca poznane, przypuszcza się że to symbol religijny lub grób.

DSC04926forum.JPG (115.69 KiB) Przejrzano 10845 razy

DSC04928forum.JPG (120.46 KiB) Przejrzano 10845 razy

DSC04929forum.JPG (113.37 KiB) Przejrzano 10845 razy

Na tym samym wzgórzu znajdują się kopce kamienne, będące miejscami pochówku z epoki brązu:

DSC04917forum.JPG (124.33 KiB) Przejrzano 10845 razy

DSC04888forum.JPG (125.71 KiB) Przejrzano 10845 razy

Groby były kopcami starannie ułożonych kamieni, wewnątrz których znajdowała się kamienna komora zawierająca skremowane szczątki (późna epoka brązu) lub szkielet (wczesna epoka brązu).

DSC04908forum.JPG (112.34 KiB) Przejrzano 10845 razy

DSC04910forum.JPG (112.86 KiB) Przejrzano 10845 razy

[kusmanek]

Kopców kamiennych na Sandsholmberget jest co najmniej kilka. Gdyby nie tablice informacyjne, pewnie bym je po prostu minął jako zwykłą kupę kamieni

DSC04908forum.JPG (112.34 KiB) Przejrzano 10835 razy

DSC04875forum.JPG (122.24 KiB) Przejrzano 10835 razy

DSC04878forum.JPG (123.57 KiB) Przejrzano 10835 razy

Oprócz wielkich kopców, znajdują się tam także mniejsze pochówki, ledwie widoczne na tle skał i kamieni:

DSC04893forum.JPG (114.56 KiB) Przejrzano 10835 razy

Kolejnym miejscem w które prowadzi szlak jest Högberget, jedno z wyższych wzniesień w tym rejonie:

DSC04825forum.JPG (126.42 KiB) Przejrzano 10835 razy

Na szczycie znajduje się tablica informacyjna oraz kopiec grobowy:

DSC04840forum.JPG (119.59 KiB) Przejrzano 10835 razy

Jest on dużo większy niż te prezentowane wcześniej, najprawdopodobniej pochowano w nim kogoś znaczącego dla żyjącej tu społeczności.

DSC04843forum.JPG (122.89 KiB) Przejrzano 10835 razy

DSC04852forum.JPG (123.05 KiB) Przejrzano 10835 razy

Kopiec na szczycie posiada wgłębienie, zapewne jest to pozostalość po badaniach archeologicznych.

DSC04857forum.JPG (123.3 KiB) Przejrzano 10835 razy

DSC04854forum.JPG (125.86 KiB) Przejrzano 10835 razy

[kusmanek]

Tuż obok zaprezentowanego wyżej kopca znajduje się interesujący obiekt, bez wątpienia zbudowany ręką ludzką. Jest to ułożony z kamieni labirynt, pochodzący prawdopodobnie z XIII wieku p.n.e.
Podobne obiekty znajdowane były głównie w pobliżu osad rybackich, jednak nieliczne przykłady występują także w pobliżu kopców grobowych. Labirynty są interpretowane jako symbol płodności, urodzajności. W pobliżu grobów być może miały symbolizować życiodajną moc.

DSC04845forum.JPG (120.85 KiB) Przejrzano 10833 razy

DSC04846forum.JPG (117.79 KiB) Przejrzano 10833 razy

DSC04847forum.JPG (116.21 KiB) Przejrzano 10833 razy

DSC04848forum.JPG (127.01 KiB) Przejrzano 10833 razy

DSC04850forum.JPG (113.64 KiB) Przejrzano 10833 razy

[kusmanek]

Rok czasu musiałem poczekać by uzupełnić szlak i trafić w końcu na Lillberget. Wybaczcie jakość zdjęć, ale pod ręką miałem wtedy tylko telefon.

0420 (Kopiowanie).jpg (153.49 KiB) Przejrzano 10829 razy

Po dotarciu na szczyt góry, w oczy rzuca się w oczy tablica informacyjna.

0422 (Kopiowanie).jpg (77.67 KiB) Przejrzano 10829 razy

Według jej treści, na szczycie tegoż wzniesienia znajdował się kamienny kurhan z epoki brązu. Został niestety zniszczony, jednak o jego rozmiarach świadczy kilka kamieni, ułożonych na obwodzie dawnego kopca:

0423 (Kopiowanie).jpg (154.2 KiB) Przejrzano 10829 razy

0427 (Kopiowanie).jpg (148.86 KiB) Przejrzano 10829 razy

Widok ze szczytu zapiera dech. W oddali majaczy tafla Bałtyku. Dawniej linia brzegowa biegła wyżej, wzdłuż granicy lasu widocznej na poniższym zdjęciu:

0426.jpg (185.48 KiB) Przejrzano 10829 razy

Dalej szlak prowadzi do lasu. W oddali majaczą kolejne kopce:

0431.jpg (210.49 KiB) Przejrzano 10829 razy

Niektóre z kopców są niewielkie, do 1 metra wysokości:

0430.jpg (206.94 KiB) Przejrzano 10829 razy

0433.jpg (232.93 KiB) Przejrzano 10829 razy

Nieco dalej dużo większy kurhan, zapewne pochowano w nim kogoś znaczącego:

0436.jpg (243.41 KiB) Przejrzano 10829 razy

Stożek jest wyraźnie ścięty:

0437 (Kopiowanie).jpg (139.63 KiB) Przejrzano 10829 razy

To zapewne ślad po eksploracji kopca:

0438 (Kopiowanie).jpg (143.85 KiB) Przejrzano 10829 razy

Nieopodal jeszcze jedna tablica informacyjna. Opisuje zwyczaje pochówków w epoce brązu.

0442.jpg (171.83 KiB) Przejrzano 10829 razy

Na tym kończy się moja relacja.
Jeśli ktoś będzie kiedyś podróżował szwedzką E-4 na północ, polecam zatrzymać się w Jävre, na stacji Shell koło latarni morskiej. Warto poświęcić dwie godziny na obcowanie z archeologią.