Radom - ślady po mezuzach

[Karolina Kot]

W Radomiu do naszych czasów zachowały się tylko nieliczne pamiątki po przedwojennej społeczności żydowskiej. Poza kirkutem oraz miejscem po synagodze, upamiętnionym pomnikiem wzniesionym z gruzów bożnicy, w podwórkach domów wciąż jeszcze natrafić można na nieliczne relikty: kuczki, stare napisy albo ślady po mezuzach.
Podczas mojej krótkiej wizyty w mieście udało mi się dotrzeć zaledwie do trzech ukośnych nacięć na framugach drzwi. O wszystkich wiedziałam już wcześniej, były opisane w internecie, na stronie mezuzy.eu. Na buszowanie po podwórkach brakło mi czasu, ale czuję, że tego typu znalezisk może być na terenie miasta o wiele więcej, wystarczy tylko poszukać.

Na początek ślad znajdujący się w bramie kamienicy przy ulicy Wałowej 5:

[Karolina Kot]

Ta sama kamienica, ślad widoczny na drzwiach oficyny:

[Karolina Kot]

Miasto Kazimierzowskie, ulica Żytnia 1. Ślad na framudze został odnaleziony w roku 2015 przez Beatę Biernacką z forum Eksploratorzy.com.pl.
Według ustaleń w budynku tym mieszkali przed wojną m.in. M. Cukier i Izrael Werber.

[Wawrzyniec]

Witam serdecznie,

mam nadzieję, że wszyscy zdrowi!
Mam do Was prośbę o poradę. Otóż spacerując w ostatnim czasie po Radomiu przyjrzałem się dokładniej kamienicy przy ulicy Żytniej 1, która jest ogólnie znana z zachowanego śladu po mezuzie we frontowej framudze. Zajrzałem również na tyły tej kamienicy i zauważyłem, że i w tej framudze jest bardzo podobny ślad, tyle że mało widoczny bo wycięcie uzupełniono kawałkiem listewki i zamalowano. Jedno co się nie zgadza to strona framugi, po której obecnie jest ślad. Ale... na jednym ze zdjęć można zauważyć, że ten budynek był większy lub miał dobudowaną inną kamienicę właśnie od strony tych drzwi. Być może to jest jedno z możliwych wyjaśnień.
Wy macie znacznie większe doświadczenie w tych sprawach, przyjrzyjcie się proszę temu wycięciu i dajcie znać co o tym sądzicie.

[Karolina Kot]

Myślę, że to mogło być wgłębienie dla mezuzy. Kąt nachylenia, wielkość i wysokość się zgadzają.
Wielokrotnie spotkałam się z takim umiejscowieniem - na prawej framudze - czyli teoretycznie niewłaściwym. Być może rzeczywiście znajdował się w tym miejscu inny budynek... bądź kuczka.

[Wawrzyniec]

Dzięki za szybką odpowiedź. Też mam takie wrażenie - że wszystko poza stroną się zgadza. Małe znalezisko, ale cieszy:) Długo szukałem tego swojego pierwszego śladu po różnych miasteczkach.
Jak postępujecie w takich sytuacjach, czy dobrze by było gdzieś dalej to zgłosić? Czy konserwatorów w ogóle takie rzeczy obchodzą?

[Karolina Kot]

Jestem pewna, że MI POLIN będzie tym odkryciem zainteresowane.
www.mipolin.pl
W razie kłopotu z kontaktem służę bezpośrednim numerem telefonu.

Oj, cieszą takie znaleziska. Cieszą.