Oświęcim. Oszpicin. Auschwitz. Nie potrafię tego wszystkiego ogarnąć zwykłymi słowami. Zbyt wiele chciałabym opowiedzieć na raz i musicie mi wybaczyć brak odpowiedniego wstępu do tej historii.
W zamian zapraszam na spacer ulicami przedziwnego miasta, zawieszonego między czasem, przestrzenią i religiami. Proszę, przyjrzyjmy się wspólnie przez chwilę współczesnym mezuzom i bardzo zwiewnym, wciąż znikającym śladom po ich reliktach. Na początek - na dobrą zachętę - proponuję najlepiej chyba czytelne nacięcie, widoczne na oryginalnej framudze drzwi dawnego domu rodziny Klugerów. Budynek ten znajduje się przy Placu księdza Jana Skarbka 2. Do roku 2000 mieszkał tu Szymon Kluger, ostatni żydowski obywatel Oświęcimia.
Załączniki
Drzwi (2).JPG (36.96 KiB) Przejrzano 9915 razy
Drzwi (1).JPG (33.49 KiB) Przejrzano 9915 razy
Klamka.JPG (77.89 KiB) Przejrzano 9915 razy
Opis.JPG (62.85 KiB) Przejrzano 9915 razy
Ślad po mezuzie (1).JPG (119.7 KiB) Przejrzano 9915 razy
Ślad po mezuzie (4).JPG (62.62 KiB) Przejrzano 9915 razy
Ślad po mezuzie (3).JPG (49.16 KiB) Przejrzano 9915 razy
Ślad po mezuzie (2).JPG (40.37 KiB) Przejrzano 9915 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."
Oto drugi z zachowanych do dziś śladów po oświęcimskich mezuzach, pochodzący ze wspominanego wcześniej domu rodziny Klugerów. Umieszczono go na framudze wewnętrznych drzwi. Dziś obiekt ten jest pięknie wyeksponowany w niezwykłej kawiarence - Café Bergson - zajmującej stare mury żydowskiego domostwa Szymona Klugera.
Załączniki
Cafe Bergman (1).JPG (29.44 KiB) Przejrzano 9913 razy
Cafe Bergman (4).JPG (28.67 KiB) Przejrzano 9913 razy
Cafe Bergman (3).JPG (26.64 KiB) Przejrzano 9913 razy
Cafe Bergman (2).JPG (38.22 KiB) Przejrzano 9913 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."
A oto dawny dom rodziny Kornreichów i Dattnerów. Od 2000 roku w budynku znajduje się oświęcimskie Centrum Żydowskie.
Załączniki
Współczesna mezuza (3).JPG (29.25 KiB) Przejrzano 9911 razy
Współczesna mezuza (2).JPG (47.02 KiB) Przejrzano 9911 razy
Współczesna mezuza (1).JPG (43.47 KiB) Przejrzano 9911 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."
Współczesne mezuzy z synagogi Chewra Lomdei Misznajot:
Załączniki
Mezuza I (1).JPG (56.44 KiB) Przejrzano 9911 razy
Mezuza I (2).JPG (81.62 KiB) Przejrzano 9911 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."
Mezuza II (2).JPG (31.05 KiB) Przejrzano 9887 razy
Mezuza II (1).JPG (93.7 KiB) Przejrzano 9887 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."
Mezuza III (2).JPG (30.36 KiB) Przejrzano 9887 razy
Mezuza III (1).JPG (43.14 KiB) Przejrzano 9887 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."
Współczesna, prosta mezuza, przymocowana do drzwi wspomnianej już Café Bergson.
Załączniki
Cafe Bergson (2).JPG (24.7 KiB) Przejrzano 9887 razy
Cafe Bergson (1).JPG (29.8 KiB) Przejrzano 9887 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."
I liczny zbiór mezuz, które można w kawiarni zakupić. Wśród nich znajdziemy odlew krakowskiego śladu po mezuzie z ulicy Mostowej 8, wykonany przez panią Helenę i pana Aleksandra z Mi Polin.
Załączniki
Mezuzy Mi Polin (4).JPG (62.66 KiB) Przejrzano 9886 razy
Mezuzy Mi Polin (1).JPG (51.11 KiB) Przejrzano 9886 razy
Mezuzy Mi Polin (3).JPG (32.72 KiB) Przejrzano 9886 razy
Mezuzy Mi Polin (2).JPG (31.65 KiB) Przejrzano 9886 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."
I to by było na tyle, jeśli chodzi o stosunkowo oczywiste przykłady. Teraz będzie troszkę trudniej.
Ulica Henryka Sienkiewicza 3, framuga drzwi wejściowych. Aż mnie zatkało, kiedy odkryłam, że ktoś był tu przede mną i szukał tego samego, co ja. Czyjeś palce - nie moje - starły kurz z tej słabo czytelnej blizny po mezuzie. Kim mogła być ta osoba?
Załączniki
Ulica Henryka Sienkiewicza 3 (1).JPG (34.77 KiB) Przejrzano 9884 razy
Ulica Henryka Sienkiewicza 3 (4).JPG (43.56 KiB) Przejrzano 9884 razy
Ulica Henryka Sienkiewicza 3 (3).JPG (52.21 KiB) Przejrzano 9884 razy
Ulica Henryka Sienkiewicza 3 (2).JPG (41.81 KiB) Przejrzano 9884 razy
Ulica Henryka Sienkiewicza 3 (5).JPG (38.97 KiB) Przejrzano 9884 razy
Ulica Henryka Sienkiewicza 3 (6).JPG (23.83 KiB) Przejrzano 9884 razy
Ulica Henryka Sienkiewicza 3 (7).JPG (41.38 KiB) Przejrzano 9884 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."
Ulica Henryka Sienkiewicza 4. Po jednej stronie drzwi, na framudze, zachowała się przedwojenna tabliczka firmy ubezpieczeniowej. A po drugiej stronie...
Załączniki
Ulica Henryka Sienkiewicza 4 (1).JPG (29.87 KiB) Przejrzano 9883 razy
Ulica Henryka Sienkiewicza 4 (4).JPG (33.63 KiB) Przejrzano 9883 razy
Ulica Henryka Sienkiewicza 4 (3).JPG (31.58 KiB) Przejrzano 9883 razy
Ulica Henryka Sienkiewicza 4 (2).JPG (24.37 KiB) Przejrzano 9883 razy
Ulica Henryka Sienkiewicza 4 (5).JPG (50.01 KiB) Przejrzano 9883 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."