Rabka - Zdrój, willa "Tereska"

Posty: 27836
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Rabka - Zdrój, willa "Tereska"

Postautor: Karolina Kot » piątek 22 cze 2018, 19:35

W północno - wschodniej części Rabki - Zdroju, przy ulicy Słonecznej, na stoku wzniesienia zwanego Grzebieniem, znajduje się budynek dawnego, przedwojennego gimnazjum żeńskiego.
Podczas II Wojny Światowej mieściła się w nim okryta ponurą sławą "szkoła katów", czyli Szkoła Dowódców Policji Bezpieczeństwa i Służby Bezpieczeństwa. To właśnie tu znajdowały się wiodące na plac apelowy "schody Rosenbauma", zbudowane z marmurowych, jasnych i ciemnych nagrobków żydowskich. Po tych schodach szli w swoją ostatnią drogę rabczańscy Żydzi, prowadzeni na rozstrzelanie do pobliskiego lasku.

Jak podaje portal Wirtualny Sztetl
W lipcu 1940 roku do Rabki została przeniesiona z Zakopanego Szkoła Dowódców Policji Bezpieczeństwa i Służby Bezpieczeństwa. Początkowo jej siedzibą był budynek kolonii izraelickiej na „Łęgach” fundacji Marii i Wilhelma Fränklów przy ul. Podhalańskiej. Pod koniec 1940 roku szkoła została przeniesiona do willi „Tereska”, gdzie przed wojną mieściło się sanatoryjne gimnazjum żeńskie należące do pań Szczuka. Wraz z personelem do Rabki przeniesiono część pracowników żydowskich. Przeniesienie szkoły miało służyć stworzeniu z Rabki kurortu dla pracowników administracji niemieckiej i wojskowej. Usytuowanie szkoły w małej miejscowości pozwalało także na zachowanie całej sprawy w tajemnicy.

Celem Szkoły było kształcenie przyszłych kadr Sipo, oficerów policji granatowej, agentów i kolaborantów. „Absolwenci” po przeszkoleniu kierowani byli do placówek Gestapo i policji, a także do obozów śmierci na całym okupowanym terenie.
W latach 1942-1944 niemieccy i ukraińscy kursanci wykorzystywani byli również do akcji pacyfikacyjnych i antypartyzanckich na terenie powiatu nowotarskiego.

Funkcję komendanta Szkoły pełnił Hans Krüger, którego zastępcą, a później następcą był Wilhelm Rosenbaum – dwudziestopięcioletni mężczyzna, który charakteryzował się niezmiernym okrucieństwem i nienawiścią do ludności żydowskiej. Rosenbaum mieszkał w willi „Margrabianka”, którą zarekwirował jednej z żydowskich rodzin. Dla swojej kochanki Anny Marii Bachus zarekwirował willę „Kremerówkę”. Komendant brał czynny udział w wymordowaniu polskich profesorów we Lwowie[1.8]. Okrucieństwo Rosenbauma wobec Żydów oraz Polaków znamy z relacji naocznych świadków oraz mieszkańców Rabki. Był on także nazywany „katem Rabki.”

W kwietniu 1943 roku Rosenbauma odwołano ze stanowiska, prawdopodobnie za nadużycia. Został przeniesiony najpierw do Krakowa, a następnie do Salzburga. Zastąpił go Hentsch.

Nie udało się ustalić, ile ofiar pochłonęła „szkoła katów” w Rabce. Liczba osób zamordowanych nie jest znana do dziś. Wynika to z faktu, że nie zostały przeprowadzone żadne badania, które pozwoliłyby ustalić liczbę zamordowanych w lasku obok „Tereski”. Czesław Trybowski w swym opracowaniu Z dziejów Rabki-Zdroju pisze: „Masowe Groby pochłonęły ponad 500 ofiar[1.10].” W latach sześćdziesiątych XX w. w miejscu masowych mordów wzniesiono pomnik-cmentarz, który upamiętnia zbrodnie popełnione w „Teresce” i jej okolicy. Kilka betonowych nagrobków symbolizuje masowe groby ofiar. Cmentarz zajmuje tylko niewielki fragment leśnej polany, gdzie dokonywano masowych zbrodni. Groby pomordowanych znajdują się również w innych częściach lasku. Pomnik–cmentarz jest Miejscem Pamięci Narodowej.



Obecnie w przebudowanej i starannie wyremontowanej willi "Tereska" mieści się Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Dzieci Niewidomych i Słabowidzących im. Świętej Tereski.

Zdjęcia wykonałam wiosną 2018 roku.
Lokalizacja
Załączniki
Willa Tereska (1).JPG
Willa Tereska (1).JPG (60.3 KiB) Przejrzano 4816 razy
Willa Tereska (3).JPG
Willa Tereska (3).JPG (93.64 KiB) Przejrzano 4816 razy
Willa Tereska (2).JPG
Willa Tereska (2).JPG (54.77 KiB) Przejrzano 4816 razy
Willa Tereska (4).JPG
Willa Tereska (4).JPG (62.68 KiB) Przejrzano 4816 razy
Willa Tereska (5).JPG
Willa Tereska (5).JPG (74.2 KiB) Przejrzano 4816 razy
Zdjecie archiwalne.jpg
Zdjecie archiwalne.jpg (85.82 KiB) Przejrzano 4816 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

phpbb 3.1 styles demo

Wróć do „Województwo małopolskie”

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 2 gości