Poligon doświadczalny "Schendek"

Moderator: warschauer44

Posty: 27957
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Poligon doświadczalny "Schendek"

Postautor: Karolina Kot » poniedziałek 07 mar 2016, 22:07

W roku 1940, w ukrytej wśród dziewiczych lasów, w okolicy niewielkiej miejscowości nazywanej Zendkiem, rozpoczęto budowę ogromnego poligonu doświadczalnego, połączonego z wojskowym lotniskiem. Było to przedsięwzięcie stojące na równi ze słynnym "Penemünde".
Niemcy wybrali to miejsce zapewne ze względu na dogodną lokalizację oraz ukształtowanie terenu. Po wysiedleniu miejscowej ludności przystąpiono do karczowania lasu, a następnie podjęto prace ziemne.
Wkrótce okazało się, że okolica jest bardzo podmokła. Poradzono sobie z tym problemem budując całe systemy kanałów melioracyjnych, ponad którymi przerzucono betonowe mosty, ustawione tak gęsto, że odległość między nimi czasem wynosiła zaledwie dwadzieścia metrów - wybudowano je dla usprawnienia komunikacji.
Do dziś na terenie dawnego poligonu zachowały się charakterystyczne, utwardzane kamieniami drogi dojazdowe.

Ze względu na skąpość materiałów trudno dziś jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie jakie placówki badawcze znajdowały się na poligonie oraz nad czym pracowały. Zwłaszcza okres do 1943 jest bardzo mglisty. W niektórych materiałach pojawiają się informacje mówiące o istnieniu E-Stelle Oberschlesien i Passeberg. Być może istniały one równolegle i niezależnie od siebie, zwłaszcza, że pracami w Zendku interesowały się dwa koncerny zbrojeniowe; jeden z Gliwic, drugi z Zawiercia. Oba koncerny wykonywały prace zlecone dla ministerstwa lotnictwa. Najprawdopodobniej w 1943 placówki te zostały połączone w jedną - Erprobungsstelle "Udetfeld". Główne badania koncentrowały się wokół bomb lotniczych (kasetowych, betonowych i innych) oraz rakiet i pocisków rakietowych. Tak więc testowano tu pociski ppanc Panzerschreck 1 i 2 (PD 8,8 cm Pz. Buechsenrohr), Panzerblitz 1, 2 i zapewne 3 a także, lufowe bronie ppanc w rodzaju granatników SG 116 czy SG 117. Broń testowana była na samolotach szturmowych Hs 129B i Fw 190F/G należących do Erprobungskommando 26 dowodzonego przez majora Eggarsa.

Źródło - Fortyfikacja.pl

Po zakończeniu II Wojny Światowej obszar poligonu był wykorzystywany przez Wojsko Polskie. Przebudowano wówczas wiele obiektów dawnego "Schendka" oraz wzniesiono nowe budynki. W efekcie dziś czasami trudno jest jednoznacznie określić, która budowla pochodzi z czasów wojny, a którą wzniesiono już po niej.

Oto kilka widoków ogólnych dawnego poligonu. Zwraca uwagę sztucznie wypłaszczony, zniwelowany teren, rowy melioracyjne i gęsto umieszczone, betonowe mostki oraz utwardzone kamieniem wapiennym drogi.
Załączniki
Idealnie płaski teren (1).JPG
Idealnie płaski teren (1).JPG (55.87 KiB) Przejrzano 19111 razy
Idealnie płaski teren (5).JPG
Idealnie płaski teren (5).JPG (105.52 KiB) Przejrzano 19111 razy
Idealnie płaski teren (4).JPG
Idealnie płaski teren (4).JPG (80.46 KiB) Przejrzano 19111 razy
Idealnie płaski teren (3).JPG
Idealnie płaski teren (3).JPG (61.61 KiB) Przejrzano 19111 razy
Idealnie płaski teren (2).JPG
Idealnie płaski teren (2).JPG (40.26 KiB) Przejrzano 19111 razy
Kamienne drogi (4).JPG
Kamienne drogi (4).JPG (71.63 KiB) Przejrzano 19111 razy
Kamienne drogi (3).JPG
Kamienne drogi (3).JPG (105.81 KiB) Przejrzano 19111 razy
Kamienne drogi (2).JPG
Kamienne drogi (2).JPG (96.11 KiB) Przejrzano 19111 razy
Kamienne drogi (1).JPG
Kamienne drogi (1).JPG (98.96 KiB) Przejrzano 19111 razy
Kamienne drogi (8).JPG
Kamienne drogi (8).JPG (63.55 KiB) Przejrzano 19111 razy
Kamienne drogi (7).JPG
Kamienne drogi (7).JPG (111.02 KiB) Przejrzano 19111 razy
Kamienne drogi (6).JPG
Kamienne drogi (6).JPG (57.89 KiB) Przejrzano 19111 razy
Kamienne drogi (5).JPG
Kamienne drogi (5).JPG (96.07 KiB) Przejrzano 19111 razy
Rowy melioracyjne (2).JPG
Rowy melioracyjne (2).JPG (71.09 KiB) Przejrzano 19111 razy
Rowy melioracyjne (1).JPG
Rowy melioracyjne (1).JPG (115.81 KiB) Przejrzano 19111 razy
Rowy melioracyjne (4).JPG
Rowy melioracyjne (4).JPG (103.37 KiB) Przejrzano 19111 razy
Rowy melioracyjne (3).JPG
Rowy melioracyjne (3).JPG (72.38 KiB) Przejrzano 19111 razy
Mosty (3).JPG
Mosty (3).JPG (58.34 KiB) Przejrzano 19111 razy
Mosty (2).JPG
Mosty (2).JPG (58.08 KiB) Przejrzano 19111 razy
Mosty (4).JPG
Mosty (4).JPG (148.76 KiB) Przejrzano 19111 razy
Mosty (1).JPG
Mosty (1).JPG (71.91 KiB) Przejrzano 19111 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

Posty: 2061
Rejestracja: czwartek 12 lut 2015, 22:58

Re: Poligon doświadczalny "Schendek"

Postautor: Franek D. » czwartek 10 mar 2016, 15:04

Zastanawiające, dlaczego Niemcy zainwestowali w tak zabagnione tereny.
Jeśli mokradła mogły sprzyjać lokalizacji poligonu, to stworzenie olbrzymiego lotniska Udetfeld z trzema pasami startowymi, ułożonymi w trójkąt (dziś pozostał czynny pas południowy), wymagało przeprowadzenia potężnych prac melioracyjnych.

Jak widać na Polskiej Mapie Taktycznej sprzed 1939 r. - przy dawnym trakcie, w odludnym miejscu wśród łąk i mokradeł potoku Czeczówka, u zbiegu granic wsi Mierzęcice, Zadzień, Zendek, Ożarowice, Pyrzowice i Nowa Wieś - stał samotny krzyż.

Zazwyczaj w takich pustych miejscach, w XIX w. zakładano cmentarze choleryczne.
Załączniki
Zandek na przedwojennej mapie.JPG
Zandek na przedwojennej mapie.JPG (118.51 KiB) Przejrzano 19076 razy
Zandek współcześnie.JPG
Zandek współcześnie.JPG (126.65 KiB) Przejrzano 19076 razy
Udetfeld - Mierzęcice - Pyrzowice.JPG
Udetfeld - Mierzęcice - Pyrzowice.JPG (67.93 KiB) Przejrzano 19076 razy

Posty: 27957
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Re: Poligon doświadczalny "Schendek"

Postautor: Karolina Kot » czwartek 10 mar 2016, 19:37

Jedyny dostępny do zwiedzania, oryginalny fragment niemieckiego pasa startowego lotniska "Udetfeld", można zobaczyć w pobliżu budynków technicznej byłej jednostki wojskowej.
Załączniki
Pas startowy (2).JPG
Pas startowy (2).JPG (110.74 KiB) Przejrzano 19060 razy
Pas startowy (6).JPG
Pas startowy (6).JPG (88.03 KiB) Przejrzano 19060 razy
Pas startowy (4).JPG
Pas startowy (4).JPG (161.6 KiB) Przejrzano 19060 razy
Pas startowy (7).JPG
Pas startowy (7).JPG (127.06 KiB) Przejrzano 19060 razy
Pas startowy (3).JPG
Pas startowy (3).JPG (108.13 KiB) Przejrzano 19060 razy
Pas startowy (1).JPG
Pas startowy (1).JPG (146.75 KiB) Przejrzano 19060 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

Posty: 1999
Rejestracja: poniedziałek 22 cze 2015, 22:45

Re: Poligon doświadczalny "Schendek"

Postautor: warschauer44 » czwartek 10 mar 2016, 19:41

Franek D. pisze:Zastanawiające, dlaczego Niemcy zainwestowali w tak zabagnione tereny.
Jeśli mokradła mogły sprzyjać lokalizacji poligonu, to stworzenie olbrzymiego lotniska Udetfeld z trzema pasami startowymi, ułożonymi w trójkąt (dziś pozostał czynny pas południowy), wymagało przeprowadzenia potężnych prac melioracyjnych.

Niemcy od 1940 do 1944 prowadzili wszelakie prace melioracyjne na terenach włączonych czy to do Rzeszy czy do G.G. Nie sprawiało im to jakoś dużego problemu, zarabiały na tym różne prywatne niemieckie i nie niemieckie firmy, i co najważniejsze do tych robót "zatrudniali" pracowników przymusowych których jak wiadomo mieli multum.
www.facebook.com/Luftschutz3345

Generał Admin
Posty: 2051
Rejestracja: sobota 07 lut 2015, 23:46
Lokalizacja: Zagłębie Dąbrowskie/Hessen

Re: Poligon doświadczalny "Schendek"

Postautor: kusmanek » czwartek 10 mar 2016, 22:17

Na bardzo ciekawej stronie znaleźć można lotnicze zdjęcie lotniska, wykonane 26 stycznia 1945 roku:
Lotnisko
Wyraźnie widać zasięg niemieckiej infrastruktury lotniska.
Literą "A" zaznaczone jest lotnisko, "B" to dworzec kolejowy.
Numerem "1" oznaczono 3 zniszczone hale - zapewne hangary.
Numer "2" - zniszczone budynki infrastruktury.
Numer "3" to spalone baraki, będące zapewne koszarami dla załogi.
Numer "4" - pas startowy, wyrównany po wysadzeniu.
Numer "5" - pasy startowe z nieodbudowanymi zniszczeniami.
Born to make history

Posty: 1875
Rejestracja: środa 19 sie 2015, 18:35
Lokalizacja: Dąbrowa Górnicza

Re: Poligon doświadczalny "Schendek"

Postautor: Eworu » czwartek 10 mar 2016, 23:28

Nakierowałbyś o którą mapę chodzi? Bo link nie działa.
Zapraszam na moje stronki Opuszczone_Zaglebie oraz Kolekcja_breloków

Generał Admin
Posty: 2051
Rejestracja: sobota 07 lut 2015, 23:46
Lokalizacja: Zagłębie Dąbrowskie/Hessen

Re: Poligon doświadczalny "Schendek"

Postautor: kusmanek » czwartek 10 mar 2016, 23:32

Born to make history

Posty: 2061
Rejestracja: czwartek 12 lut 2015, 22:58

Re: Poligon doświadczalny "Schendek"

Postautor: Franek D. » sobota 19 mar 2016, 21:06

Zdjęcie lotnicze Udetfeld jest doskonałym świadectwem niewspominanej w Polsce genezy lotniska w Pyrzowicach.

Teren dawnego niemieckiego poligonu oraz obszar lotniska, posiadają bardzo skomplikowany podział administracyjny. Powoduje to pewien kłopot w precyzyjnym zlokalizowaniu elementów opisywanych w tym rozdziale.
Np. część pasów startowych leży w Mierzęcicach pow. Będzin, część zaś w Pyrzowicach pow. Tarnowskie Góry.
Załączniki
Zendek mapa.JPG
Zendek mapa.JPG (96.05 KiB) Przejrzano 18958 razy

Posty: 1875
Rejestracja: środa 19 sie 2015, 18:35
Lokalizacja: Dąbrowa Górnicza

Re: Poligon doświadczalny "Schendek"

Postautor: Eworu » czwartek 05 sty 2017, 21:56

Taki dziś dostałem komentarz na facebooku (fragment).
Jacek Tylec
Kilka lat temu miałem kontakt z panem Janem,nazwiska już niestety nie pamiętam.ten pan w młodości mieszkał w okolicach lotniska Udetfeld.W styczniu 45 po przejęciu lotniska przez Rosjan, jako wyrostek, często bawił się na lotnisku.widz polegał na przekupieniu sowieckich wartowników,którzy za tytoń,żywność przymykali oko na całe watahy dzieciaków które chciały zażywać ciepłej kąpieli w betonowych silosach w miesiącach zimowych.dzieciaki rozbrajały zapalające-fosforowe bomby i wrzucały fosfor do zamarzniętych silosów po kilu dziesięciu minutach woda była gorąca! Pan Jan miał również smykałkę do techniki,rabował pulpity wraków samolotowych ,radiostacje i sterownie radarów,.Sygnowane niemieckie lampy i różne dziwne części ma do dzisiaj.Dziecięca pasja przerodziła się potem w profesjonalizm.
Zapraszam na moje stronki Opuszczone_Zaglebie oraz Kolekcja_breloków

Generał Admin
Posty: 2051
Rejestracja: sobota 07 lut 2015, 23:46
Lokalizacja: Zagłębie Dąbrowskie/Hessen

Re: Poligon doświadczalny "Schendek"

Postautor: kusmanek » sobota 29 kwie 2017, 15:46

Wczoraj natrafiłem na taką ciekawostkę. Poniżej fragment mapy Luftnavigationskarte Deutschland z 1940 roku. Czerwony wielokąt, ciągnący się od Tarnowskich Gór (Tarnowitz) niemal po Pilicę to strefa objęta zakazem lotów.
mapa nawigacyjna 1940.jpg
mapa nawigacyjna 1940.jpg (148.96 KiB) Przejrzano 17793 razy
Born to make history


phpbb 3.1 styles demo

Wróć do „Zendek - poligon doświadczalny i lotnisko "Udetfeld"”

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 1 gość