Zasady budowy strażnic średniowiecznych

[Gniewko]

Próbowałem poruszać ten temat na innym forum, ale zostałem zablokowany przez tamtejsze grono sceptyków. Uczyłem się onegdaj, że od XI wieku na terenach środkowej Europy strażnice budowano konsekwentnie wg określonego schematu. Tzn - strażnica zawsze znajdowała się na tym samym paśmie wzgórz co zamek. To znaczy, mówiąc inaczej: nigdy nie po drugiej stronie doliny. Przykładem jest strażnica Mirów w stosunku do zamku Bobolice, albo - tu muszę zaznaczyć, że jestem jednym z nielicznych, którzy bronią tej tezy - strażnica Ostrężnik w stosunku do zamku Wały.
Podobna sytuacja dotyczy zamku Wołek, Barwałd, Udórz, Olsztyn.
Czy uważacie, że to, czego nauczyłem się w szkole jest słuszne?

[Karolina Kot]

Temat jest bardzo ciekawy, chociaż muszę zaoponować. Nie do końca się z tą tezą zgadzam.
Dolina Dunajca, Stradomki i Tarnawki w Małopolsce - wymieniłam to tak na szybko z pamięci - przeczą takiej teorii.
Tam wyglądało to raczej tak - oto mamy system strażnic, położonych w zasięgu wzroku, niekoniecznie po tej samej stronie doliny.

Pozdrawiam i zachęcam do dalszej dyskusji.
Zwłaszcza, że osobiście mam problem z "kontrstrażnicą" dla zamku Wołek w Kobiernicach.
Z pozostałymi wymienionymi wyżej obiektami już nie.

[Gniewko]

Szczerze powiedziawszy nie jestem pewien swojej tezy, ale czy strażnice na przeciwległych stronach dolin były autorstwa właścicieli zamków, czy może ich wrogów? Nie wiem czy ktoś to kiedykolwiek sprawdzał. Znam strażnice - tudzież ich szczątki - które stoją niezależnie. A Wołek? naszukaliśmy się jej z kolegami i mamy stanowisko, które sprawdzimy tej wiosny. Oczywiście delikatnie. Na razie więc na jej temat nie powiem nic

[Karolina Kot]

Na razie więc na jej temat nie powiem nic.

To zrozumiałe. Ja także mam obawy przed umieszczaniem na publicznych forach informacji o nowych stanowiskach archeologicznych, a - przyznam nieskromnie - kilka z nich już udało mi się odkryć i zgłosić, gdzie trzeba.
Oszołomów gotowych na dziko przeorać zabytek łopatami nigdy nie brakuje.

Ale to bardzo ciekawe. Kiedy pojawiał się temat strażnic w okolicy Kobiernic i Porąbki zawsze kierowano zainteresowana raczej w stronę Bukowca.

[Gniewko]

A tak na marginesie... oficjalna informacja o zamku Wołek podaje, że miała to być gigantyczna twierdza nadgraniczna, kontrolująca szlak handlowy w Węgier. I przyznam, że nie jest to dla mnie jasne. Oświećcie mnie proszę z łaski swojej. Jan I Scholastyk, który kładzie fundamenty jest lennikiem Jana Luksemburskiego, który chadza na wycieczki do Krakowa i nazad. To ja pytam - po cholerę im zamek akurat w tym miejscu. Szlak handlowy? Toż bardziej na południe jest Żywiec. Soła nigdy nie była rzeką graniczną. Nawet po podziale Księstwa Oświęcimsko-Zatorskiego..
Oczywiście Żywiecczyzna odpada przed 1445, ale wtedy Wołek już sterczy i dobrze się ma. Bukowiec ni ma sensu, bo Soła onegdaj płynęła o wiele szerszym korytem, wylewała i przeprawy były niebezpieczne. Z resztą Bukowiec obwąchaliśmy starannie...

[Karolina Kot]

Moim zdaniem też nic nie ma na Bukowcu. Przynajmniej nic ufortyfikowanego.
Ciekawa jestem, czy na szczycie góry Żar nie było czasem jakiej twierdzy/osady obronnej. Oczywiście teraz się już tego nie dowiemy.

[Gniewko]

Żar? Żar to "manowce" Stachury... Ech Karolina... a ja Cię tak naprowadzam

[Gniewko]

kusmanek - przypomniałeś mi swoim postem o jeszcze jednej strażnicy. To znaczy - moim zdaniem strażnicy. Chodzi o Grodziec Śląski. Oczywiście w historii zamku nie ma o niej wzmianki. Logika nakazuje, że jednak powinna była być. I to wiadomo, od której strony. Od północnej.
Otóż mam znajomego, który tam się urodził i wychował. Pokazał mi miejsce - obecnie odcięte drogą szybkiego ruchu od jego domu. W ziemi - niestety na terenie rezerwatu - tkwią fundamenty kamienne w kształcie kwadratu o boku ok. 4 metrów. Słyszałeś o tym?

[kusmanek]

Nie, nie słyszałem. Ale już sobie to miejsce namierzam

[Gniewko]

Namierzyłeś?