Ujazd - ruiny młyna

W położonym w powiecie strzeleckim miasteczku Ujazd, nieopodal stadionu piłkarskiego znajdującego się przy ulicy Bolesława Chrobrego, w zakolu rzeki Kłodnicy, znajdują się ruiny bardzo ciekawej osady młynarskiej, składającej się z domu młynarza, stodoły z zabudowaniami gospodarczymi oraz ruin wodnego młyna zbożowego.
Niestety, niewiele udało mi się dowiedzieć o tym miejscu, nie mam także pojęcia, jak długo pozostaje opuszczone.

Fotografie przedstawiają stan młyńskiego gospodarstwa jesienią 2016 roku.
Lokalizację kompleksu na podstawie starych map wytropił Eworu.

Zakład młynarski z całą pewnością nie działa już od dawna, prawdopodobnie nie wytrzymał konkurencji z pobliski obiektami, nowoczesnym młynem ze Sławięcic i drugim, nowszym młynem z Ujazdu.

Mimo to opuszczony, ujazdowski młyn zrobił na mnie piorunujące wrażenie: w jego wnętrzu zachowała się bowiem część wyposażenia. Nie odważyłam się wejść do środka i nie polecam podobnych wyczynów nikomu innemu, bo jest to po prostu zbyt niebezpieczne: dach obiektu częściowo się zawalił, a ciężkie belki trzymają się już tylko na słowo honoru.
Zdjęcia można jednak bez kłopotu (i narażania siebie) wykonać przez okna.

Na koniec mojej opowieści o młynie pozostawiłam sobie coś, co sprawiło, że zawilgotniały mi oczy.
Spodziewałam się raczej znaleźć w tym miejscu turbinę Francisa lub przynajmniej resztki charakterystycznej dobudówki na taką turbinę.
Okazało się, że nic z tych rzeczy, mąka w w tym obiekcie powstawała jednak bardziej tradycyjnym sposobem.

Przy zachodniej ścianie ruin zakładu zachowały się do dziś pozostałości najprawdziwszego koła młyńskiego! Dwie metalowe obręcze z resztkami drewnianych desek wywarły na mnie takie wrażenie, że mocno ociągałam się, by wyjść na słoneczną łąkę z tego dawno zapomnianego, zaczarowanego świata, niegdyś wodnego, będącego w ruchu i miarowo stukającego...

Postautor: **Karolina Kot** » wtorek 04 paź 2016, 20:30

Tuż obok ruin młyna, w głębokiej trawie, znalazłam interesujący relikt. Nie mam pojęcia, co to mogło być, udało mi się odczytać jedynie widniejące na sygnaturze słowo "Breslau".

ChickenInvaders

To niesamowite, że koło zachowało się w takim stanie, a metalowe elementy nie zostały do tej pory rozkradzione przez złomiarzy!

Postautor: **Karolina Kot** » niedziela 12 mar 2017, 21:43

O istnieniu tego koła zostało poinformowane Muzeum Wsi Opolskiej. Raczej wątpię, by udało się ten interesujący relikt ocalić, jednak chyba warto byłoby wykonać przynajmniej jego dokumentację techniczną.
Zawód młynarza w tradycyjnym tego słowa znaczeniu odchodzi do lamusa w zastraszającym tempie, a kolejnym pokoleniom będzie coraz trudniej odtworzyć zasady działania tego typu urządzeń.

Poniżej kilka zimowych zdjęć młyńskiego koła. W okresie bezlistnym widać, iż było to koło śród- lub podsiębierne, przykryte daszkiem opartym na drewnianych belkach wychodzących ze ściany budynku głównego. Obok koła znajdował się obmurowany cegłą kanał, którym puszczano wodę po zamknięciu przepustu, celem unieruchomienia urządzeń.

Aha, zagadka tajemniczej sygnatury zatopionej w betonie została rozwiązana - jest to fragment rozbitego, przedwojennego kamienia młyńskiego.

Postautor: **Karolina Kot** » niedziela 12 mar 2017, 22:01

A tak wyglądał sam młyn i zabudowania młynarskie w marcu 2017 roku:

Kolekcja_breloków · Postautor: **Eworu** » niedziela 09 lip 2017, 11:17

Gadanie - młyn jest bardzo stabilny, złaziłem wszystkie kondygnacje

Samo gospodarstwo jest dość zniszczone, w domu pełno napisów, rozwałki itp. Spotkaliśmy na obiekcie prowodyrów tych zniszczeń, siedzieli podczas naszej wizyty w stodole (wiek 14-15). Na szczęście młyn jest poza ich zainteresowaniem.
Koło wodne przekazywało główny napęd do poruszania taśm z szufladkami na mąkę i ziarno. Pasy do napędzania maszyn miały osobny wał, połączony pośrednio z kołem. Z maszyneri na parterze zachował się w zasadzie jedynie zsyp na mąkę do którego przytwierdzano worki, a ponadto szereg wszelakich szaf, mebli i części zapasowych. Na pierwszym piętrze znajduje się szereg rur zsypowych i skrzynie do przechowywania zboża. Drugie piętro to już tylko resztki odsiewaczy - siatki, dolna część maszyny wytrząsającej i pojedyńcze elementy.
Przejdźmy teraz do najciekawszej części. Na pierwszym piętrze na ścianie znajdują się resztki ozdobnego obrazka, z literami gotyckimi i czerwonymi ornamentami. Pod tym znajduje się drewniana skrzynia posagowa z malowanymi obrazami przedstawiającymi drzewa- chyba herby rodowe? Takich rzeczy spodziewałbym się raczej w domu, a nie w budynku młyna. Gdy odwrócimy kamień młyński znajdujący się na zewnątrz zobaczymy że na kamień została naniesiona pewnego rodzaju zaprawa, którą pomalowano na niebiesko i namalowano litery. Raczej chyba takie coś starło by się podczas pracy? Chyba że ten kamień stał jako ozdoba na zewnątrz i był swoistą reklamą? Kamień z literami, malunek, skrzynia, stare koło (gdzie przecież Niemcy to akurat powinni modernizować na bieżąco swoje budynki). Może młyn w ostatnich latach działania pełnił rolę niewielkiego muzeum, gospody, mini -skansenu dla ludzi? Możliwe że idę za daleko w swoich teoriach, a właściciel po prostu lubił ład i porządek. Skrzynia została przez polskiego właściciela przeniesiona do środka jako "zła i niemiecka", reklamę jako pisaną w języku niemieckim rozbił i wyrzucił na tyły budynku, a napis zamalował i zostawił jedynie malutką część która była zasłonięta przez jakiś mebel.