Przywóz - kurhany książęce

[Karolina Kot]

We wsi Przywóz, położonej w powiecie wieluńskim, w gminie Wierzchlas, na łagodnie opadającym ku dolinie Warty stoku, znajdowała się niegdyś prehistoryczna osada, zamieszkiwana na przełomie II i III wieku naszej ery przez ludność zaliczaną do tzw. kultury przeworskiej. Natrafiono na ślady budynków mieszkalnych oraz liczne naczynia ceramiczne, zarówno lepione ręcznie, jak i toczone na kole.
Spektakularnym znaleziskiem był także srebrny denar Faustyny Starszej, żony cesarza Antonina Piusa.
Także dziś istnieje w tym niezwykle malowniczym miejscu ludzkie osiedle.

Miejsce osady prehistorycznej (1).JPG (98.31 KiB) Przejrzano 6966 razy

Miejsce osady prehistorycznej (4).JPG (82.35 KiB) Przejrzano 6966 razy

Miejsce osady prehistorycznej (3).JPG (86.65 KiB) Przejrzano 6966 razy

Miejsce osady prehistorycznej (2).JPG (118.51 KiB) Przejrzano 6966 razy

Ponad doliną, na skraju rzecznej terasy, w odległości około 150 metrów od siebie, zachowały się dwa kopce grobowe. Górowały one nad pradawną osadą.
Widok LIDAR

Większy z dwóch kopców ziemnych, nazwanych "grobami książęcymi" lub "kurhanami książęcymi", jest wysoki na 4 metry i liczy sobie około 20 metrów średnicy.
Został przebadany w latach 1964 - 74 przez zespół archeologów pod kierownictwem prof. Konrada Jażdżewskiego i Stanisława Madejskiego z Łodzi.
Jego wnętrze kryło popielnicę z prochami ludzkimi. Pochówek ten był bogato wyposażony, przy czym przedmioty znalezione przy zmarłym w dużej mierze pochodziły z importu. Znaleziono m.in. fragmenty wczesnorzymskiej ceramiki, kawałki stopionego szkła, pozostałości złotej ozdoby oraz sprzączkę z brązu.
Swoistą ciekawostkę stanowi ulokowany w obrębie kurhanu grób psa (być może pochowanego po to, by strzegł dobytku i samego zmarłego).

Staranność wykonania, monumentalna forma grobu, jak i jego bogate wyposażenie, zawierające cenne importy rzymskiego rękodzieła, wskazują na wyjątkową rangę człowieka, który w tym miejscu spoczął. Kim był? Przywódcą, wojownikiem? Tego już najpewniej nie ustalimy.
W okolice zabytku łatwo trafić, jest on bardzo dobrze opisany i prowadzą doń tablice informacyjne.
W sąsiedztwie kopca ustawiono ponadto kamienny obelisk pełniący funkcję ciekawej tablicy informacyjnej.
Lokalizacja

[Karolina Kot]

Mniejszy z kopców jest słabiej znany turystom. Nie naprowadzają nań żadne kierunkowskazy, w okresie wegetacyjnym przysłania go roślinność. Obiekt jest niższy i wygląda na częściowo zniwelowany.
Podobnie jak sąsiedni zabytek, został on przebadany w latach 1964 - 74. Potwierdzono jego datowanie na przełom II/III wieku naszej ery, jednak nie odnaleziono w jego obrębie urny ani grobu szkieletowego. Brakowało także innych zabytków ruchomych.
Wytłumaczeniem tego faktu może być epizod ograbienia kurhanu lub po prostu jego zniszczenie i uszkodzenie w wyniku prac rolniczych.

Lokalizacja
Zdjęcia wykonałam w czerwcu 2017 roku.