Dąbrowa Górnicza - pomnik ku czci Armii Czerwonej

Postautor: **kusmanek** » poniedziałek 18 sty 2016, 17:59

Nie wiem, czy mi się nie zdawało, ale z pomnika chyba zniknął sierp i młot. Symbole zamalowano czerwoną farbą.

cezar borgia · Postautor: **cezar borgia** » wtorek 19 sty 2016, 20:30

Trudno dziś ustalić losy wszystkich żołnierzy radzieckich pochowanych w Zagłębiu w latach 40-tych XX w. Ja pisząc artykuł na ten temat w Śląskim Roczniku Fortecznym ograniczyłem się do zbadania dokumentacji dotyczącej czegoś w rodzaju próby inwentaryzacji tych miejsc w drugiej połowie lat 40-tych.

Postautor: **kusmanek** » środa 20 sty 2016, 10:02

Muszę w takim razie sięgnąć do tej publikacji

Postautor: **kusmanek** » piątek 29 sty 2016, 17:55

Tak jak pisałem, sierp i młot zniknęły z pomnika. To chyba rozsądny kompromis.

: DSC08389 (Copy).JPG (54.29 KiB) Przejrzano 14682 razy

Cezar, Twój artykuł jest rewelacyjny. Sporo mi rozjaśnił w głowie. Sprawa żołnierzy pochowanych w Gołonogu jest ciekawa. Pewne jest, że ekshumowano stamtąd ciała 140 żołnierzy, tyle ile w spisie z 1947 roku. Jeśli było ich tam pochowanych więcej (a tak wynika ze wspomnianych w artykule dokumentów z 1946 roku), to pomnik należy w dalszym ciągu traktować jako mogiłę.

cezar borgia · Postautor: **cezar borgia** » piątek 29 sty 2016, 19:52

Bardzo Ci dziękuję za miłe słowa

Pisząc swoje teksty zależy mi aby służyły one czytelnikom, nie tylko branży. Tak naprawdę trzeba by było przeprowadzić badania pod pomnikami w Zagłębiu, gdzie w latach 40-tych XX w. pochowano żołnierzy armii czerwonej. Nie wiemy dokładnie co działo się z nimi w okresie PRL-u. Dysponujemy skąpymi danymi. Ilu było ekshumowanych, czy wszyscy byli przeniesieni na cmentarz, czy tylko część? To kwestia do wyjaśnienia. Może kiedyś IPN się tym zajmie.

Postautor: **Karolina Kot** » piątek 29 sty 2016, 20:36

Dla obu panów, Cezara i Kusmanka, należą się ogromne brawa za mrówczą pracę (po cichu liczę na ciąg dalszy).
Gdzieś pod skórą od początku miałam wrażenie, że te niszczejące, często niechciane obeliski należałoby nadal traktować jako mogiły, często tak zresztą były zaznaczane na mapach.

Postautor: **kusmanek** » środa 10 lut 2016, 14:10

Według stosowanych przez Armię Czerwoną oznaczeń, mogiła znajduje się w kwadracie 78-72-Б. Pochowani w niej żołnierze należeli do 218. Strzeleckiego Pułku 80. Strzeleckiej Dywizji.

: golonog_1945.jpg (214.5 KiB) Przejrzano 14602 razy

Niebawem zamieszczę listę nazwisk żołnierzy, których tam pierwotnie pochowano.

Postautor: **kusmanek** » środa 16 sie 2017, 09:20

Dzisiaj, przy okazji innej sprawy, przeglądałem Ewidencję Miejsc Pamięci na stronie Śląskiego Urzedu Wojewodzkiego. Przeżyłem lekkie zdziwienie, gdy okazało się, że wszystkie miejsca pamięci poświęcone Armii Czerwonej opatrzono poniższym cytatem:

Usunięto na podstawie Oświadczenia Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa o stanie i statusie rosyjskich miejsc pamięci w Polsce z 13 października 2015 r.

Mam mieszane uczucia co do takiej decyzji. Rozumiem głosy, że to "żadne wyzwolenie", że "zmiana okupanta" itp. Jednak wszystkie te miejsca pamięci były pierwotnie mogiłami wojennymi. Z terenu samej Dąbrowy Górniczej (w obecnych granicach) w 1953 roku ekshumowano ogółem 1194 żołnierzy radzieckich, niektórzy pochodzili z ziem mieszczących się przed 17 września 1939 w granicach Polski. Kwestia dokładności tych prac nadal jest dyskusyjna (chociażby ostatnie wykopaliska w Maczkach). Jakoś dziwnie mi z myślą, że jedynym miejscem pamięci, które się z tego wszystkiego ostanie, będzie grób ośmiu żołnierzy na cmentarzu w Ząbkowicach. Chyba trzeba zacząć się spieszyć fotografować te "byłe" miejsca pamięci, niedługo mogą zacząć znikać z krajobrazu jak pomnik w Rogoźniku.

Postautor: **Karolina Kot** » środa 18 kwie 2018, 20:44

Tak wyglądał pomnik w drugiej połowie kwietnia 2018 roku. Przyszliśmy się z nim pożegnać, zanim na zawsze zniknie z krajobrazu miasta.

LISTA POMNIKÓW, KTÓRE ZOSTANĄ USUNIĘTE I POJADĄ NA MAZURY:

1. Obelisk upamiętniający śmierć Franciszka Pilarczyka i Mieczysława Hejczyka przy ul. Chopina
2. Pomnik upamiętniający żołnierzy Armii Czerwonej poległych podczas wyzwalania Dąbrowy Górniczej i Gołonoga w rejonie ul. Piłsudskiego (czerwona gwiazda)
3. Pomnik upamiętniający żołnierzy Armii Czerwonej poległych podczas wyzwalania Strzemieszyc przy ul. Majewskiego (na wprost kościoła)
4. Obelisk poświęcony bohaterom Armii Czerwonej przy ul. Modrzewiowej (Trzebiesławice)
5. Obelisk poświęcony żołnierzom Armii Radzieckiej – pomnik na Tomaszowej Górce w Łęce
6. Pomnik upamiętniający żołnierzy Armii Czerwonej poległych podczas wyzwalania Łośnia – zbieg ulic Łaskowej i Gołonoskiej (Łosień)
7. Pomnik wzniesiony w rocznicę wyzwolenia Ziemi Zagłębiowskiej przy Alei Zwycięstwa w Ząbkowicach (pomnik był wyrazem hołdu złożonego żołnierzom 285 Dywizji Piechoty21 Armii I Frontu Ukraińskiego)
8. Pomnik poświęcony żołnierzom radzieckim, wzniesiony dla uczczenia żołnierzy z 4 korpusu pomocniczego 59 i 60 armii I Frontu Ukraińskiego przy ul. Świerczyna (Kazdębie/Strzemieszyce Małe)
9. Tablica pamiątkowa ku czci towarzysza Eugeniusza Furmana, zamordowanego 8.11.1918 w walce z reakcją przy ul. 3 Maja.

Postautor: **kusmanek** » piątek 20 kwie 2018, 11:11

Mam jeszcze jedno pytanie, odnośnie samego pomnika. Słyszałem już z kilku źródeł, że w latach 50' pomnik został przeniesiony, ze względu na budowę drogi. Podobno pod nią dalej znajdują się nieekshumowane ciała żołnierzy radzieckich. Ktoś wie coś w temacie? Bo według archiwalnych map pomnik stoi w tym samym miejscu. No chyba, że chodziło o pierwotną mogiłę, z której ekshumowano szczątki, celem złożenia pod budowanym pomnikiem. To by tłumaczyło nieścisłości w liczbach pochowanych tam krasnoarmiejców - 140 przeniesiono, a 3 lub 4 pozostało.