Dąbrowa Górnicza - Tucznawa, pomnik Ludwika Idzikowskiego

Posty: 27771
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Dąbrowa Górnicza - Tucznawa, pomnik Ludwika Idzikowskiego

Postautor: Karolina Kot » piątek 12 sie 2016, 21:38

W Tucznawie, niegdyś będącej osobną, owianą legendami wsią, dziś zdegradowaną do jednej z wielu peryferyjnych dzielnic Dąbrowy Górniczej, nieopodal szkoły i zabytkowej kapliczki, znajdziemy niezbyt wyrafinowany i bardzo prosty w formie obelisk, wykonany z dużego głazu wapienia jurajskiego.
Pomnik ten, w swej prostocie i naiwności przekazu nieraz zapewne wzbudzający pełne politowania spojrzenia przejeżdżających obok kierowców, sam w sobie będąc przedwojennym reliktem, na dodatek upamiętnia jeszcze niezwykłą historię i wyjątkowego pilota, Ludwika Idzikowskiego.
Powstał z inicjatywy miejscowego lotnika, Józefa Stychno, patrioty i ochotniczego żołnierza Legionów Polskich Józefa Piłsudskiego.
Wikipedia tak wspomina Ludwika Idzikowskiego:
W kwietniu 1926 Idzikowski został przydzielony do Polskiej Misji Wojskowej Zakupów we Francji, gdzie testował w locie zakupione przez Polskę francuskie samoloty. Wówczas też wysunął projekt dokonania pierwszego przelotu samolotem przez Atlantyk w trudniejszym kierunku zachodnim, przeciwnym do wiatrów. Do tej pory, próby takie nie powiodły się, a Atlantyk pokonano jedynie w kierunku wschodnim. Z uwagi na brak zainteresowania polskich władz wojskowych, Idzikowski czynił na własną rękę przygotowania do lotu na francuskim samolocie wypożyczonym z zakładów, z francuskim nawigatorem. Szef Departamentu Aeronautyki MSWojsk., płk Ludomił Rayski, odmówił mimo to zgody na lot. Na skutek jednak zainteresowania prasy planami Idzikowskiego, polskie władze państwowe i wojskowe podjęły ideę lotu przez Atlantyk i w tym celu zakupiono we Francji nowo skonstruowany samolot rajdowy Amiot 123 – odmianę bombowca, który otrzymał nazwę „Marszałek Piłsudski”. Do lotu wyznaczono Idzikowskiego, awansowanego 1 stycznia 1928 do stopnia majora, i mjr. Kazimierza Kubalę jako nawigatora. W tym czasie Idzikowski pełnił służbę w Instytucie Badań Technicznych Lotnictwa i pozostawał na ewidencji Kadry Oficerów Lotnictwa.
Pierwszą próbę przelotu podjęli oni 3 sierpnia 1928, o godz. 4.45, z lotniska Le Bourget pod Paryżem. Jednakże po przeleceniu ok. 3200 km, nad oceanem, przed osiągnięciem połowy drogi, załoga zauważyła spadający poziom oleju silnika, znamionujący pęknięcie zbiornika oleju. Polscy lotnicy zdecydowali zawrócić do Europy. Po 31 godzinach lotu od startu, kiedy olej w instalacji się skończył, Idzikowski zdecydował wodować obok napotkanego niemieckiego statku „Samos”, ok. 70 km od brzegu Hiszpanii. Marynarze uratowali załogę i wyciągnęli dźwigiem samolot, który jednak uległ znacznym uszkodzeniom.

Idzikowski i Kubala podjęli mimo to rok później kolejną próbę pokonania Atlantyku. W tym celu ze składek Polonii amerykańskiej zakupiono drugi egzemplarz samolotu Amiot 123, mający mocniejszy silnik i inne drobne ulepszenia. Samolot nazwano „Orzeł Biały” (według niektórych źródeł, także „Marszałek Piłsudski”). Do ponownego lotu wystartowali 13 lipca 1929, o godz. 3.45, z lotniska Le Bourget. Po przeleceniu 2140 km, nad oceanem, silnik samolotu zaczął zmniejszać obroty i wydawać trzaski. Załoga postanowiła lądować na wyspie Faial na Azorach. Z powodu nieregularnej pracy silnika, ok. godz 21 (19 czasu lokalnego), Idzikowski zdecydował jednak lądować na bliższej o 50 km skalistej wyspie Graciosa. Podczas awaryjnego lądowania na polu, samolot wpadł na niewidoczny wał z kamieni i skapotował. Samolot spłonął. W katastrofie poniósł śmierć Ludwik Idzikowski, natomiast Kazimierz Kubala odniósł niewielkie obrażenia. Przyczyną awarii silnika okazało się uszkodzenie łożyska reduktora.

Zwłoki maj. Idzikowskiego zabrał 15 lipca polski żaglowiec ORP „Iskra”, który akurat w tym czasie tam przebywał, i przywiózł 17 sierpnia do Polski do portu Gdynia. Ludwik Idzikowski został pochowany 19 sierpnia 1929 na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.

Obelisk poświęcony odważnemu pilotowi został odsłonięty w dniu 17 lipca 1929 roku. Niestety, podczas działań wojennych pomnik został okaleczony przez hitlerowców - zniknęło między innymi wieńczące całość śmigło.

Dziś ten ciekawy zabytek jest odnowiony i zrekonstruowany, a dodatkowo zaopatrzono go w bardzo ciekawe tablice informacyjne, dzięki którym stanowi jeden z celów turystycznych wycieczek.

Zdjęcia wykonałam w sierpniu 2016 roku.
Lokalizacja pomnika
Załączniki
Ludwik Idzikowski - pomnik (1).JPG
Ludwik Idzikowski - pomnik (1).JPG (84.25 KiB) Przejrzano 4722 razy
Ludwik Idzikowski - pomnik (2).JPG
Ludwik Idzikowski - pomnik (2).JPG (32 KiB) Przejrzano 4722 razy
Ludwik Idzikowski - pomnik (5).JPG
Ludwik Idzikowski - pomnik (5).JPG (24.69 KiB) Przejrzano 4722 razy
Ludwik Idzikowski - pomnik (3).JPG
Ludwik Idzikowski - pomnik (3).JPG (76.08 KiB) Przejrzano 4722 razy
Ludwik Idzikowski - pomnik (6).JPG
Ludwik Idzikowski - pomnik (6).JPG (59.41 KiB) Przejrzano 4722 razy
Ludwik Idzikowski - pomnik (4).JPG
Ludwik Idzikowski - pomnik (4).JPG (91.77 KiB) Przejrzano 4722 razy
Ludwik Idzikowski - pomnik (8).JPG
Ludwik Idzikowski - pomnik (8).JPG (68.37 KiB) Przejrzano 4722 razy
Ludwik Idzikowski - pomnik (7).JPG
Ludwik Idzikowski - pomnik (7).JPG (55.44 KiB) Przejrzano 4722 razy
Ludwik Idzikowski - pomnik (9).JPG
Ludwik Idzikowski - pomnik (9).JPG (112.38 KiB) Przejrzano 4722 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

phpbb 3.1 styles demo

Wróć do „Dąbrowa Górnicza”

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 1 gość

 

 

cron