Wrocław - ruiny kaplicy ewangelickiej szpitala Bethanien

Posty: 27962
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Wrocław - ruiny kaplicy ewangelickiej szpitala Bethanien

Postautor: Karolina Kot » środa 22 mar 2017, 21:13

We Wrocławiu, przy Żabiej Śnieżce, znajduje się interesujący, lecz bardzo zaniedbany zabytek, którego stan mocno mnie zasmucił. Dawna kaplica zachowanego do dziś, monumentalnego zespołu ewangelickiego szpitala Bethanien, została wzniesiona w drugiej połowie XIX wieku, w stylu neogotyckim.
Była to budowla jednonawowa, z prezbiterium, kryta dwuspadowym dachem. Nigdy nie posiadała wieży, ale po I Wojnie Światowej zyskała wieżyczkę na sygnaturkę.

Szpitalna świątynia nie miała szczęścia do wojen. Spalona w czasie I Wojny Światowej została szybko odbudowana, jednak po zniszczeniach dokonanych w roku 1945 już nie dźwignęła się z ruin. Opustoszała i nieremontowana budowla sypała się coraz bardziej, zwłaszcza po zawaleniu się dachu, które miało miejsce w czerwcu 1991 roku.
Chociaż ten ciekawy obiekt jest od lat wpisany do rejestru zabytków, to jednak skomplikowane przepisy, prawne niuanse i zwyczajny brak pieniędzy sprawiają, że ruiny te powoli stają się zagrożeniem dla przechodniów, a ich dalszy los - przynajmniej w moich oczach, oczach turysty i miłośnika zabytków - wydaje się mocno niepewny...

Zdjęcia wykonałam w marcu 2017 roku.
A tu mamy artykuł z roku 2013:
Skarb państwa chce przejąć zrujnowaną kaplicę przy Żabiej Ścieżce. To pierwsza we Wrocławiu próba odzyskania sakralnego zabytku przekazanego wspólnocie wyznaniowej.

Kaplica była przed wojną częścią ewangelickiego szpitala Bethanien, ogromnego kompleksu rozciągającego się między obecną ul. Traugutta a Żabią Ścieżką. Dziś w miejscu Bethanien jest szpital im. Marciniaka, a kaplica szpitalna została w 1983 roku oddana Kościołowi Chrystusowemu.

- Zgodnie z umową wspólnota miała wykorzystywać kaplicę na cele sakralne. Ale nie robi tego i dlatego wystąpiliśmy do sądu o rozwiązanie użytkowania wieczystego - mówi dyrektor wydziału nieruchomości skarbu państwa w urzędzie miejskim Ewa Frydryszak.

Kiedyś zachwycała, teraz zagraża

Kościół Chrystusowy z kaplicy nie korzysta, bo jest zrujnowana. - Jest nas we Wrocławiu ok. stu osób, udało nam się do tej pory wyremontować tylko XIX-wieczny budynek administracyjny przylegający do kaplicy i tam się spotykamy. Niestety, w budynku brakuje miejsca i dlatego nie chcemy rezygnować z kaplicy - mówi Paweł Widomski, przełożony zboru i administrator Domu Modlitwy. Neogotycka kaplica mogła kiedyś pomieścić 550 osób. Wybudowana została w 1873 roku, przyciągała niegdyś oczy marmurowo-piaskowcowym ołtarzem i witrażami fundacji cesarskiej, ale niewiele zostało z dawnej świetności.

Smukłe, gotyckie okna z maswerkami zachowały po jednym szkiełku witrażowym, w kolorze niebieskim, zielonym i miodowym. Zamiast szyb wstawiono deski i kawałki tektury. Ołtarza ani śladu, posadzkę porasta trawa, zakrywając kawałki cegieł i drewnianych belek. To ślady po katastrofie budowlanej, która miała miejsce 17 czerwca 1991 roku. Zwalił się wówczas dach.
- Chcieliśmy wtedy nawet oddać kaplicę, zachowując budynek administracyjny, ale z wydziału geodezji dostaliśmy odpowiedź, że nasza nieruchomość nie może być podzielona. Dlatego zdecydowaliśmy się na odbudowę kaplicy. W tym roku będzie gotowy projekt i wystąpimy o pozwolenia budowlane - zapewnia Paweł Widomski.

Konserwator miejska Katarzyna Hawrylak-Brzezowska na hasło: "Ruina przy Żabiej Ścieżce" wyciąga opasłe teczki. - Moja wiara, że uda się odbudować kaplicę, jest raczej umiarkowana. Już w 1983 roku był zrobiony projekt koncepcyjny. Na koncepcjach się skończyło. A ta ruina nie może dłużej czekać, bo zagraża bezpieczeństwu publicznemu - komentuje Katarzyna Hawrylak-Brzezowska, która przygotowuje właśnie opinię dla sądu.
- Jak widać, obecny użytkownik nie radzi sobie z taką inwestycją, to zadanie przerasta możliwości wspólnoty liczącej sto osób, trzeba znaleźć innego właściciela. Najlepiej by było, żeby kaplica wróciła do szpitala, bo jest częścią tego wielkiego kompleksu. Ale to propozycja nierealna. Nie ma gorszej pary niż konserwator i dyrektor szpitala. Dwaj biedacy i zabytek - komentuje Hawrylak-Brzezowska.

Niekoniecznie kaplica

A jednak kaplica ma nie tylko przeszłość, ale i przyszłość. Pierwszy atut to atrakcyjna lokalizacja. Żabia Ścieżka wiedzie do projektowanej promenady nad Oławą, czyli pasa zieleni otulającego okolice "trójkąta bermudzkiego". - Może dawna kaplica mogłaby służyć jakimś celom rekreacyjnym? Wcale nie musi być obiektem sakralnym, kościoły też zmieniają swoje funkcje - rozważa Katarzyna Hawrylak-Brzezowska.
Drugi atut to atrakcyjna bryła, wzorowana na gotyku angielskim. Wnętrze przykryte było dekoracyjnym drewnianym stropem, podzielonym przęsłami wykrojonymi w łuk Tudorów. - Odbudowa nie jest problemem. Trzeba tylko odtworzyć pierwotną bryłę kaplicy i kształt dachu oraz dwupoziomowy układ wnętrza - tłumaczy konserwator miejska.
Trzeci atut to wielkość. Kaplica ma zaledwie 996 m kw. powierzchni użytkowej. Mała, ładna i oryginalna.
Ewa Frydryszak nie chciała komentować możliwości zmiany funkcji. - Najpierw musimy poczekać na wyrok sądu, jeszcze nigdy nie dostawaliśmy z powrotem zabytku - podkreśla dyrektor Frydryszak.

Źródło: wrocław.wyborcza.pl

Jak widać na załączonych niżej obrazkach, cała ta batalia niewiele zmieniła. Na ścianie obiektu pojawiła się za to Tablica Infopoetycka.
Lokalizacja
Ponieważ nigdzie nie znalazłam żadnych żab do przenoszenia na drugą stronę Żabiej Ścieżki, pobiegłam dalej swoją drogą, by sfotografować wieżę ciśnień oraz tropić pomarańczowe krasnoludki na ścianach kamienic. Miałam jeszcze tego dnia masę rzeczy do zrobienia. ;)
Załączniki
Ruiny kaplicy (1).JPG
Ruiny kaplicy (1).JPG (49.58 KiB) Przejrzano 4871 razy
Ruiny kaplicy (4).JPG
Ruiny kaplicy (4).JPG (44.44 KiB) Przejrzano 4871 razy
Ruiny kaplicy (2).JPG
Ruiny kaplicy (2).JPG (91.37 KiB) Przejrzano 4871 razy
Ruiny kaplicy (3).JPG
Ruiny kaplicy (3).JPG (69.43 KiB) Przejrzano 4871 razy
Ruiny kaplicy (5).JPG
Ruiny kaplicy (5).JPG (77.18 KiB) Przejrzano 4871 razy
Ruiny kaplicy (6).JPG
Ruiny kaplicy (6).JPG (84.71 KiB) Przejrzano 4871 razy
Tablica Infopoetycka.JPG
Tablica Infopoetycka.JPG (61.79 KiB) Przejrzano 4871 razy
Jeden z budynków rozległego zespołu ewangelickiego szpitala Bethanien (2).JPG
Jeden z budynków rozległego zespołu ewangelickiego szpitala Bethanien (2).JPG (84.23 KiB) Przejrzano 4871 razy
Jeden z budynków rozległego zespołu ewangelickiego szpitala Bethanien (1).JPG
Jeden z budynków rozległego zespołu ewangelickiego szpitala Bethanien (1).JPG (72.81 KiB) Przejrzano 4871 razy
Archiwalny wygląd zespołu szpitala Bethanien.jpg
Źródło: old.luteranie.pl
Archiwalny wygląd zespołu szpitala Bethanien.jpg (24.88 KiB) Przejrzano 4871 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

phpbb 3.1 styles demo

Wróć do „Województwo dolnośląskie”

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 6 gości