Książ Mały - kościół Narodzenia NMP

[Gatoma]

Czasem nawet niezbyt ciekawy zabytek może zaskoczyć. Pewnej niedzieli jadąc sobie zobaczyć dwór w Zaryszynie, niedaleko Książa Wielkiego w powiecie miechowskim, przystanęłam przy niewielkiej murowanej świątyni w Książu Małym. Bryła kościoła z zewnątrz wydała mi się nieciekawa i właściwie chciałam sobie kościół... darować. Ale ponieważ była niedziela i kościół był otwarty a msza jeszcze się nie zaczęła wstąpiłam do wnętrza, uzbrojona w aparat fotograficzny.

Wnętrze, przykryte stropem, posiada wystrój barokowy. Jednak w prezbiterium, nad wejściem do zakrystii zauważyłam bardzo ciekawe epitafium. Niestety nie mogłam zrobić zdjęcie z bliska, ponieważ zaczęłam zwracać uwagę gromadzących się wiernych na mszę. Zaraz po wyjściu sięgnęłam do internetu i dowiedziałam się, że to co zobaczyłam jest bardzo cennym epitafium drewnianym z postacią Śmierci i Czasu, wykonanym w 1710 roku przez krakowskiego snycerza J. Hankisa. I na dodatek jest to podobno jedno z dwóch zachowanych w Polsce takich epitafiów. Takim sposobem mały wiejski kościół zrobił mi bardzo miłą niespodziankę .

Dla lepszego oglądu załączam także zdjęcie frontalne epitafium pochodzące z Katalogu Zabytków Sztuki w Polsce.

[Gatoma]

W związku z powyższym napiszę kilka słów o samym Kościele. Kościół był wzmiankowany już w XIV wieku. Obecną świątynię wzniesiono na przełomie XIV i XV wieku w stylu gotyckim. W latach 1565-1583 kościół zamieniono na zbór kalwiński a następnie uległ on dewastacji. Także późniejsze przebudowy zatarły pierwotny charakter budowli. Zwłaszcza przebudowa, która miała miejsce w latach 1870- 1886 zaważyła na obecnym wyglądzie kościoła. Wydłużono wówczas korpus i dobudowano kaplicę. Zmieniono także wygląd elewacji. Z pierwotnej gotyckiej budowli stosunkowo najlepiej zachowało się gotyckie, wieloboczne prezbiterium ujęte w szkarpy a także ostrołukowe portale. Na elewacji zachowało się kilka zabytkowych tablic epitafijnych.

[Gatoma]

Jeszcze kilka zdjęć z wnętrza.

Obok kościoła stoi drewniana dzwonnica z ok. 1724 roku o konstrukcji słupowej. Dach dzwonnicy, z ośmioboczną wieżyczką - latarnią, jest nowszy. Kościół otacza murowane ogrodzenie.