Sosnowiec - Zakłady Dziewiarskie "Wanda"

Moderator: Eworu

Posty: 1875
Rejestracja: środa 19 sie 2015, 18:35
Lokalizacja: Dąbrowa Górnicza

Sosnowiec - Zakłady Dziewiarskie "Wanda"

Postautor: Eworu » piątek 04 wrz 2015, 11:54

Budynek wybudowano w 1972 roku. Samo przedsiębiorstwo działało już od kilku lat w innym miejscu. Przedsiębiorstwo słynęło niegdyś ze swetrów i pulowerów, które trafiały nie tylko na polski rynek. Budynek "Wandy" kosztował 245 mln zł. Na tą cenę składała się całkowita modernizacja parku maszynowego po którym dziś pozostały tylko dziury w podłodze. W 1975 roku fabryka wyprodukowała 3,1 mln sztuk i zatrudniała 1559 ludzi. Eksport pryzniósł 6 mln zł dewizowych zysku w latach 1966-1970, a w samym roku 1975 12 mln zł dewizowych. Informacje należy przyjąć z przymrużeniem oka gdyż pochodzą z książek z okresu PRL. Zakład był bardzo nowoczesny. Już w latach 70-tych zakupiono komputery które przez kilka lat stały nieużywane z powodu braku informatyków. Maszyny do szycia podbno sprowadzono z Japonii. Zakład nie upadł bezpośrednio przez transformację i polski rząd. "Wanda" zawiązała kontrakt z Kuwejtem. Wydawał się on być pewnym zamówieniem gdyż był on bardzo bogatym państwem. Pozaciągano kredyty i rozpoczęto szycie typowych dla tamtego rynku ubrań. Niestety Kuwejt w krótkim czasie został najechany przez Irak. W tamtym okresie przywódcą był Saddam Husajn.
W warunkach wojny nie było mowy o ważnosci kontraktu. Fabryka została z niespłaconymi kredytami i dużą ilością ubrań. Były to ubrania typowe dla krajów arabskich więc sprzedanie ich nawet za połowę ceny graniczyło z cudem. Potem przez polskie zmiany ustrojowe było coraz gorzej aż zakład upadł całkowicie. Sam to budynek jest ogromny. Większą część zajmują puste hale, które i zrobiły na mnie spore wrażenie. Na piętrach nadal stoją windy. Poza kondygnacjami naziemnymi obiekt posiada też całkiem rozległe piwnice.
Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek
Zapraszam na moje stronki Opuszczone_Zaglebie oraz Kolekcja_breloków

Posty: 27957
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Re: Sosnowiec - Zakłady Dziewiarskie "Wanda"

Postautor: Karolina Kot » piątek 04 wrz 2015, 22:33

A tak zakłady wyglądają z zewnątrz:
Załączniki
Zakłady Wanda (3).JPG
Zakłady Wanda (3).JPG (83.53 KiB) Przejrzano 23072 razy
Zakłady Wanda (2).JPG
Zakłady Wanda (2).JPG (60.18 KiB) Przejrzano 23072 razy
Zakłady Wanda (1).JPG
Zakłady Wanda (1).JPG (65.16 KiB) Przejrzano 23072 razy
Zakłady Wanda (7).JPG
Zakłady Wanda (7).JPG (74.34 KiB) Przejrzano 23072 razy
Zakłady Wanda (6).JPG
Zakłady Wanda (6).JPG (71.52 KiB) Przejrzano 23072 razy
Zakłady Wanda (5).JPG
Zakłady Wanda (5).JPG (77.33 KiB) Przejrzano 23072 razy
Zakłady Wanda (4).JPG
Zakłady Wanda (4).JPG (79.03 KiB) Przejrzano 23072 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

Posty: 27957
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Re: Sosnowiec - Zakłady Dziewiarskie "Wanda"

Postautor: Karolina Kot » czwartek 18 lut 2016, 21:40

Oto sztandar zakładów "Wanda", stanowiący dziś własność Muzeum w Sosnowcu.
Zauważyłam go podczas zwiedzania wystawy "Trójkąt w kole. Marka Sosnowiec". Proszę zwrócić uwagę na rok założenia.
Kawał pięknej historii...
Załączniki
Wanda - sztandar (1).JPG
Wanda - sztandar (1).JPG (49.9 KiB) Przejrzano 22831 razy
Wanda - sztandar (2).JPG
Wanda - sztandar (2).JPG (24.82 KiB) Przejrzano 22831 razy
Wanda - sztandar (3).JPG
Wanda - sztandar (3).JPG (35.88 KiB) Przejrzano 22831 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

Posty: 1875
Rejestracja: środa 19 sie 2015, 18:35
Lokalizacja: Dąbrowa Górnicza

Re: Sosnowiec - Zakłady Dziewiarskie "Wanda"

Postautor: Eworu » sobota 21 maja 2016, 12:19

Właściciele ogrodzili "Wandę". Będzie rozbiórka dawnych zakładów dziewiarskich?


30 lat temu Zakłady Dziewiarskie Wanda zatrudniały ponad 1000 osób, a swetry i garsonki z Sosnowca miały swoją renomę nie tylko w Polsce. Dziś ruiny zakładu straszą, podczas gdy władze miasta próbują wyegzekwować od prywatnych właścicieli nieruchomości uporządkowanie i odpowiednie zabezpieczenie terenu.
Artykuł otwarty w ramach bezpłatnego limitu prenumeraty cyfrowej
Przedsiębiorstwo od 1972 roku działało przy ul. Braci Smółków (dziś ul. gen. Andersa) . W latach 90. produkcja się załamała, szwaczki straciły pracę, a majątek wyprzedano.

KIlkanaście lat temu o zakładach znów zrobiło się głośno. Joanna Jarosz, specjalistka ds. eksportu, która odeszła z Wandy jeszcze przed upadkiem zakładów, założyła firmę New Knitting i z powodzeniem kontynuowała współpracę z niemieckim kontrahentem. Zatrudniła m.in. dawne koleżanki, które zwalniano z Wandy.

Dobra passa trwała do chwili, w której urząd skarbowy wstrzymał firmie zwrot podatku VAT. Po latach okazało się, że decyzję wydano na podstawie błędnej interpretacji przepisów. Firmy nie udało się już jednak uratować. Dziś właścicielka New Knitting przywoływana jest, obok Roman Kluski z Optimusa, jako symbol nierównej walki przedsiębiorców z aparatem skarbowym.

Prokuratura sprawę zabezpieczenia budynku umorzyła

Dziś część budynków na terenie dawnego zakładu należy do handlującej nieruchomościami firmy Opal Maksium. Wyremontowany biurowiec, zwany przez dewelopera "Centrum Biznesowym Andersa 15", czeka na najemców powierzchni biurowych. Do wynajęcia są także hale magazynowe.

- Swoją część nieruchomości utrzymujemy w porządku. Już tyle razy apelowaliśmy do miasta, aby zobligowało właściciela budynku produkcyjnego do uprzątnięcia terenu, że może w końcu poskutkowało - przypuszcza Monika Popławska z Opal Maksimum, gdy pytamy o nowe ogrodzenie, które pojawiło się kilka dni temu przed frontową częścią ruin zakładów odzieżowych.

Urzędnicy potwierdzają, że w sprawie Wandy w końcu coś drgnęło. - Sprawa była już nawet w prokuraturze. Chcieliśmy, aby odpowiednie służby zbadały, czy budynek jest w należyty sposób zabezpieczony przed osobami postronnymi. Dochodzenie jednak umorzono - mówi Rafał Łysy, rzecznik prasowy Urzędu Miejskiego w Sosnowcu.

Nieruchomość ma dwóch prywatnych właścicieli

Jeden z nich w posiadanie swojej części budynku wszedł niedawno. - Ostatnio w Powiatowym Inspektoracie Nadzoru Budowlanego odbyła się rozprawa administracyjna. W efekcie właściciele budynku po raz kolejny zostali zobligowani do zabezpieczenia terenu. Tym razem poskutkowało i teren został ogrodzony - stwierdza rzecznik sosnowieckiego magistratu.

Jednak wbrew przypuszczeniom mieszkańców, którzy zauważyli także wycinkę krzewów rosnących przed obiektem, jak dotąd do urzędu nie wpłynął żaden wniosek o pozwolenie na rozbiórkę "Wandy" czy inne zmiany.


Cały tekst: http://sosnowiec.wyborcza.pl/sosnowiec/ ... z49Hgv1fYS
Zapraszam na moje stronki Opuszczone_Zaglebie oraz Kolekcja_breloków

Posty: 2061
Rejestracja: czwartek 12 lut 2015, 22:58

Re: Sosnowiec - Zakłady Dziewiarskie "Wanda"

Postautor: Franek D. » niedziela 14 sie 2016, 23:58

Gdy w latach gierkowskich zamieszkałem w Sosnowcu, „moje miasto” zajmowało wówczas 11 miejsce w Polsce pod względem ludności (ćwierć miliona mieszkańców). Było też jednym z 10-u najbardziej uprzemysłowionych miast PRL-u. Oprócz dominującego tu przemysłu ciężkiego (górnictwo, hutnictwo, przem. elektromaszynowy), ważną rolę odgrywał również przemysł lekki (włókienniczy i odzieżowy). Po Łodzi oraz Bielsku-Białej, Sosnowiec był wówczas 3 co do wielkości ośrodkiem tej gałęzi (zakłady Intertex, Politex, Wanda).
Dziś, patrząc na powybijane oczodoły Wandy, z przykrością powspominałem sobie tamte „dumne” dla Sosnowca czasy.

Od ul. Andersa długi front budynku ma dziś zupełnie otwarty parter, a nad nim 3 piętra z 228 powybijanymi oknami.
Jedno z nich od dwóch tygodni zasłania sympatyczny transparent.
Załączniki
Wanda - fot. 1.JPG
Wanda - fot. 1.JPG (97.22 KiB) Przejrzano 22498 razy
Wanda - fot. 2.JPG
Wanda - fot. 2.JPG (116.08 KiB) Przejrzano 22498 razy
Wanda - fot. 3.JPG
Wanda - fot. 3.JPG (106.72 KiB) Przejrzano 22498 razy
Wanda - fot. 4.JPG
Wanda - fot. 4.JPG (77.61 KiB) Przejrzano 22498 razy
Wanda - fot. 5.JPG
idąc od lewej
Wanda - fot. 5.JPG (93.61 KiB) Przejrzano 22498 razy
Wanda - fot. 6.JPG
Wanda - fot. 6.JPG (89.47 KiB) Przejrzano 22498 razy
Wanda - fot. 7.JPG
Wanda - fot. 7.JPG (96.42 KiB) Przejrzano 22498 razy
Wanda - fot. 8.JPG
Wanda - fot. 8.JPG (96.23 KiB) Przejrzano 22498 razy

Posty: 146
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:31
Lokalizacja: Sosnowiec

Re: Sosnowiec - Zakłady Dziewiarskie "Wanda"

Postautor: Fala » niedziela 01 lip 2018, 22:13

Lipiec 2018 rok.
Załączniki
Wanda (1).JPG
Wanda (1).JPG (169.95 KiB) Przejrzano 19660 razy
Wanda (2).JPG
Wanda (2).JPG (142.21 KiB) Przejrzano 19660 razy
Wanda (3).JPG
Wanda (3).JPG (218.13 KiB) Przejrzano 19660 razy

Posty: 146
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:31
Lokalizacja: Sosnowiec

Re: Sosnowiec - Zakłady Dziewiarskie "Wanda"

Postautor: Fala » niedziela 22 lip 2018, 14:15

Cztery zdjęcia z dzisiaj.
Załączniki
Wanda (1).JPG
Wanda (1).JPG (141.77 KiB) Przejrzano 19461 razy
Wanda (2).JPG
Wanda (2).JPG (148.7 KiB) Przejrzano 19461 razy
Wanda (3).JPG
Wanda (3).JPG (124.84 KiB) Przejrzano 19461 razy
Wanda (4).JPG
Wanda (4).JPG (112.78 KiB) Przejrzano 19461 razy

Posty: 27957
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Re: Sosnowiec - Zakłady Dziewiarskie "Wanda"

Postautor: Karolina Kot » piątek 07 wrz 2018, 13:51

Kilka tygodni temu miałam prawdziwą przyjemność rozmawiać z panem, który w zakładach "Wandy" przepracował większość swego życia. Okoliczności rozmowy były bardzo dalekie od idealnych, jednak mój rozmówca z wyraźną przyjemnością dzielił się ze mną swoją wiedzą, a ja w tym czasie obserwowałam monitor, notując usłyszane informacje na podręcznej karteczce.

Musicie wiedzieć, że "Wanda" nie zawsze mieściła się przy ulicy generała Władysława Andersa i była zakładem o znacznie starszej historii (wystarczy rzucić okiem na prezentowany wyżej sztandar z rokiem założenia 1884).
Pierwotnie budynki były rozrzucone po całym mieście, co mocno komplikowało pracę i wymuszało organizacje transportu.
Postaram się poniżej zebrać wszystko do kupy, nie mogę jednak zagwarantować, że coś mi się nie pomieszało.

Główna część "Wandy" miała mieścić się w samym centrum, przy ulicy Jana Dekerta, mniej więcej w miejscu narożnika dzisiejszego Centrum Handlowego "Plaza", gdzieś w rejonie McDonald’sa. To był budynek szwalni.

Wanda.JPG
Wanda.JPG (61.88 KiB) Przejrzano 19049 razy

Wanda, ulica Jana Dekerta.jpg
Wanda, ulica Jana Dekerta.jpg (134.94 KiB) Przejrzano 19165 razy
Wanda, ulica Jana Dekerta (2).JPG
Wanda, ulica Jana Dekerta (2).JPG (61.63 KiB) Przejrzano 19165 razy
Wanda, ulica Jana Dekerta (1).JPG
Wanda, ulica Jana Dekerta (1).JPG (67.05 KiB) Przejrzano 19165 razy



Drugi, równie ważny budynek, czyli przędzalnia czesankowa, w której "przewijało się szpule", zlokalizowany był przy ulicy Sadowej, w miejscu dzisiejszego skweru Konstantego Ćwierka, mniej więcej u wylotu ulicy Czystej.


Wanda, ulica Sadowa.jpg
Wanda, ulica Sadowa.jpg (87.68 KiB) Przejrzano 19165 razy

Wanda, ulica Sadowa (1).JPG
Wanda, ulica Sadowa (1).JPG (94.76 KiB) Przejrzano 19165 razy
Wanda, ulica Sadowa (4).JPG
Wanda, ulica Sadowa (4).JPG (117.56 KiB) Przejrzano 19165 razy
Wanda, ulica Sadowa (3).JPG
Wanda, ulica Sadowa (3).JPG (106.95 KiB) Przejrzano 19165 razy
Wanda, ulica Sadowa (2).JPG
Wanda, ulica Sadowa (2).JPG (108.47 KiB) Przejrzano 19165 razy



Dyrekcja "Wandy" miała swoją siedzibę przy ulicy Stefana Żeromskiego, na terenie "Politexu".


Ulica Stefana Żeromskiego i Politex.JPG
Ulica Stefana Żeromskiego i Politex.JPG (66.53 KiB) Przejrzano 19165 razy



Czwarty budynek kompleksu "Wandy" zachował się do dziś, chociaż nie pełni już swojej pierwotnej funkcji. Chodzi tu o stary gmach ZUS-u u zbiegu ulic 1 Maja i Partyzantów. Mieściła się w nim farbiarnia.
Załączniki
Wanda ul. 1 Maja (1).JPG
Wanda ul. 1 Maja (1).JPG (102.7 KiB) Przejrzano 19165 razy
Wanda ul. 1 Maja (3).JPG
Wanda ul. 1 Maja (3).JPG (107.57 KiB) Przejrzano 19165 razy
Wanda ul. 1 Maja (2).JPG
Wanda ul. 1 Maja (2).JPG (98.98 KiB) Przejrzano 19165 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

Posty: 27957
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Re: Sosnowiec - Zakłady Dziewiarskie "Wanda"

Postautor: Karolina Kot » piątek 07 wrz 2018, 14:01

Kiedy w roku 1972 otworzono nowy, bardzo nowoczesny budynek "Wandy", wszystkie filie zakładu i maszyny przeniesiono do jednego miejsca, co znacznie ułatwiło pracę. Uroczystość oddania do użytku nowej "Wandy" była wielkim świętem, a na otwarcie przybył sam Edward Gierek.

Mój rozmówca starał się odtworzyć układ pomieszczeń i opisać, co gdzie się znajdowało. Spisywałam uważnie i mam nadzieję, że wszystko mniej więcej się zgadza.
Otóż:
1) Dyrekcja i całe zaplecze administracyjne mieściło się w osobnym obiekcie, tuż obok kotłowni. Budynek, oczywiście przerobiony, miał zachować się do dziś, tylko nie bardzo wiem, który to jest.
2) Na parterze "Wandy" zlokalizowane zostały magazyny główne oraz farbiarnia
Stały tam także interloki - urządzenia, które ze szpulek robiły materiał. Było ich około 20.
3) Pierwsze piętro "Wandy" zajmowały maszyny czesankowe, czyli tzw. czesanki. Czesanki były duże, powojenne, niemieckiej produkcji. Ich ramiona, na wzór dawnych warsztatów tkackich, przesuwały się rytmicznie w prawo i w lewo, rzecz jasna hałasując przy tym.
4) Trzecie piętro zajmowało duże pomieszczenie szwalni.
5) Na samej górze, na ostatnim, trzecim piętrze, zlokalizowano magazyny kroju oraz magazyn wyrobów gotowych.

Wyobraziłam sobie to wszystko, ten hałas, zgiełk, te barwy. Chociaż nigdy nie byłam we wnętrzu ruin budynku "Wandy", zakład stanął mi przed oczami jak żywy. Jeśli ktoś z Was postanowi odwiedzić ten obiekt, niech sobie zanotuje w pamięci umieszczony wyżej opis, przystanie na chwilę i posłucha. A nóż wśród gołych ścian będzie dał się usłyszeć cichy, miarowy klekot nieistniejących już od dawna interloków?
Załączniki
Trzy piętra Wandy.JPG
Trzy piętra Wandy.JPG (93.06 KiB) Przejrzano 19165 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

Posty: 30
Rejestracja: wtorek 01 gru 2015, 14:49
Lokalizacja: Sosnowiec

Re: Sosnowiec - Zakłady Dziewiarskie "Wanda"

Postautor: andrzejsiejenski » środa 10 kwie 2019, 00:38

Karolina Kot pisze:
Czwarty budynek kompleksu "Wandy" zachował się do dziś, chociaż nie pełni już swojej pierwotnej funkcji. Chodzi tu o stary gmach ZUS-u u zbiegu ulic 1 Maja i Partyzantów. Mieściła się w nim farbiarnia.


Przyznaję, że nie wiedziałem o tym, że tam była farbiarnia (i mam co do tego wątpliwości, ale w sumie w PRLu dziwniejsze rzeczy robiono). W każdym bądź razie, budynek ma nieco ciekawsza historię. Na mapach pojawia się na początku XX wieku ale raczej nie pełnił on wtedy funkcji farbiarni. Ta powstała przy halach fabrycznych jeszcze w XIX wieku (przędzalnia ruszyła w 1879 roku).
W 1936 roku w tym budynku rozpoczęło działalność Gimnazjum Przemysłu Artystycznego im. Stanisława Witkiewicza. Założycielem i dyrektorem był Piotr Makowski. Była to jedyna tego typu szkoła w Zagłębiu. Z powodu trudności z finansowaniem szkoły zrezygnował z jej kierowania wiosną 1939, co z oczywistych powodów niewiele już zmieniało w jej funkcjonowaniu.
Piotr Makowski, w czasie okupacji stanął na czele Organizacji Orła Białego. 21 marca 1941 został zamordowany w Oświęcimiu. W czasie wojny zginą także jeden z nauczycieli, Alojzy Majcher.
Szkoła nie ruszyła po wojnie.
Zdjęcie z wikizaglebie.

Przy okazji jeszcze jedna ciekawostka. Nazwa zakładu wzięła się prawdopodobnie od imienia Wandy Gościmskiej, włókniarki i przodownicy pracy, mocno promowanej w czasach PRLu.
Załączniki
Gimnazjum_Przemysłu_Artystycznego.jpg
Gimnazjum_Przemysłu_Artystycznego.jpg (69.1 KiB) Przejrzano 17501 razy


phpbb 3.1 styles demo

Wróć do „Województwo śląskie”

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 2 gości