Berest - cerkiew śś. Kosmy i Damiana

[Gatoma]

Niedaleko Krynicy Zdroju w miejscowości Berest stoi duża drewniana cerkiew łemkowska, wzniesiona w 1842 roku. Jak większość takich cerkwi jest orientowana i ma podział trójdzielny. Składa się z nawy, prezbiterium oraz babińca z nadbudowaną wieżą z izbicą. Nawa i babiniec mają plan kwadratu a prezbiterium zamknięte jest wielobocznie. Poszczególne części cerkwi, pokryte dachami z blachy, wieńczą baniaste hełmy z pozornymi latarniami. Budowla ma konstrukcję zrębową a ściany kryje gont.

[Gatoma]

Bogate wnętrze cerkwi nakrywa strop pokryty polichromią z I polowy XX wieku. Także ściany babińca ozdobione są malowidłami z tego okresu. We wnętrzu można zobaczyć kompletny ikonostas z XIX wieku w stylu późnoklasycystycznym z ikonami pochodzącymi z XVII i XVIII wieku, w tym ikona z przedstawieniem patronów cerkwi oraz ikona z XVII wieku z Chrztem Chrystusa. W bocznym ołtarzu znajduje się obraz na płótnie przedstawiający Matkę Boską, pochodzący z cerkwi w Izbach. W 1771 roku przed obrazem modlił się, podczas konfederacji barskiej, Kazimierz Pułaski. Korona na obrazie została ofiarowana w 1984 roku przez działaczy Solidarności jako wotum wdzięczności.

[Gatoma]

Wokół świątyni biegnie niski mur kamienny z bramką nakrytą namiotowym daszkiem z kopułą. Obok cerkwi rośnie stary dąb, podobno mający ponad 400 lat. Zwraca też uwagę nowa drewniana dzwonnica z galeryjką, pochodząca z 2003 roku.

Cerkiew została w 1947 roku zamieniona na kościół rzymskokatolicki a od 1951 roku pełni funkcję kościoła parafialnego pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy