Koksownia „Orzegów” została założona w 1903 roku i należała do „Górnośląskich Zakładów Koksowniczych i Fabryk Chemicznych” w Zabrzu.
Jej powstanie było ściśle związane z odkryciem na tych terenach bogatych złóż węgla. Gdy na początku XX wieku w pobliskiej kopalni „Gotthard” (później „Karol”) stwierdzono obecność pokładów węgla koksującego, zabrzańskie przedsiębiorstwo koksochemiczne wystąpiło z inicjatywą wybudowania w Orzegowie koksowni. Teren pod zakład wydzierżawiono od rodziny Schaffgotschów, a budowę rozpoczęto już w 1900 roku. Trzy lata później pracę rozpoczęła pierwsza bateria pieców koksowniczych, drugą włączono do ruchu w 1907 roku. Pięć lat później oddano do użytku wytwórnię benzolu.
Najcenniejszy element zespołu koksowni stanowiły trzy baterie koksownicze różnych typów oraz maszyna wsadowo– wypychowa. Do zabudowy zakładu należały również zaplecze przygotowawcze oraz budynek przetwórstwa chemicznego.
Zakład został zlikwidowany w 1976 roku. Po zamknięciu, nowym właścicielem stało się „Przedsiębiorstwo Remontowe Urządzeń Koksowniczych” z Knurowa, które na terenie zajmowanym przez koksownię planowało utworzyć nowy zakład. Tych planów nigdy jednak nie zrealizowano i w konsekwencji teren od lat jest nieużytkowany.
Koksownia „Orzegów” reprezentuje ostatni i najstarszy tego typu zakład na terenie Polski. Do dnia dzisiejszego zachowały się jedynie budynek wieży węglowej, zbiornik smoły oraz część komór pierwszej baterii koksowniczej wraz z odcinkiem brukowanej drogi dojazdowej.
Źródło informacji:
- Gminny Program Opieki nad Zabytkami Miasta Ruda Śląska na lata 2015-2018
- Wstępne Sprawozdanie Z Inwentaryzacji Obiektów Przemysłowych w Województwie Śląskim
Zdjęcia pochodzą z 2017 roku