Sosnowiec - Egzotarium

[Karolina Kot]

Egzotarium w Sosnowcu znajduje się w Parku Kresowym (Leona Kruczkowskiego), nieopodal trasy wylotowej wiodącej z Sosnowca do Katowic.
Budowla powstała w latach 1954-1956 dzięki staraniom ówczesnego dyrektora Zieleni Miejskiej, Stanisława Romika. Kontynuować miała tradycje podobnego obiektu, zniszczonego w czasie II Wojny Światowej.
Egzotarium składa się z dwóch zasadniczych części: bardzo efektownej, przeszklonej Palmiarni oraz murowanego Akwarium. Wokół budynku próbowano utworzyć ogród botaniczny, nie udało się to jednak ze względu na wysoki stopień zanieczyszczenia gleby w tym rejonie.

[Karolina Kot]

Palmiarnia może się poszczycić ogromnymi i liczącymi sobie niejednokrotnie już kilkadziesiąt lat okazami: sukulentami, palmami, różnego rodzaju pnączami, wilczomleczami, araukariami i innym zielonym ustrojstwem, niejednokrotnie kolczastym i czepliwym.
Przedzierając się między bujną roślinnością i omijając pełne ryb oczka wodne, w ciepłym, nieco dusznym i wilgotnym mikroklimacie tej gigantycznej szklarni możemy się poczuć tak, jakbyśmy się na chwilę przenieśli w tropiki lub w dorzecze Amazonki.
Taka wizyta to niesamowite przeżycie zwłaszcza zimą, gdy na zewnątrz panuje niepodzielnie śnieg i mróz.

[Karolina Kot]

Akwarium to z kolei prawdziwy raj dla miłośników fauny, a zwłaszcza egzotycznych ryb i gadów.

[Karolina Kot]

W zbiornikach zamieszkuje około 70 gatunków ryb słodkowodnych, wśród których na szczególną uwagę zasługują pielęgnice. Niesłabnącą sympatią i zainteresowaniem cieszą się także gady: żółwie, jaszczurki, przesympatyczne kajmany okularowe oraz węże - dusiciele.
Żółwie są tak oswojone, że podpływają same do wyciągniętej ręki. Mogą od czasu do czasu pomylić jednak ludzkie palce z serwowanym w ramach podwieczorku ślimakiem i uchamrać (na szczęście są bezzębne).

Na widok terrarium z legwanami wyrwało nam się:

- Jak poznać samicę legwana?
- ?
- Boli ją głowa.

Podczas naszej wizyty większość węży smacznie sobie spała. Przyłapaliśmy jednak jednego osobnika na intensywnym trawieniu.
Taki widok od razu przypomniał nam pewien słynny obrazek z "Małego Księcia". Zapewniam w tym miejscu z całą mocą, iż dusiciela ze świnką morską w brzuchu po prostu nie sposób pomylić z kapeluszem.

[Karolina Kot]

W ostatnim pomieszczeniu Egzotarium oraz w wolierach na wolnym powietrzu hodowane są ptaki - głównie papugi.

Z żalem stwierdziliśmy, że obiekt nie posiada już na swym utrzymaniu grupy małpek, które za "dawnych dobrych czasów" stanowiły największą atrakcję, a będąc swoistym gwoździem programu, oglądane były tradycyjnie na samym końcu zwiedzania.
Nie mam pojęcia, co się z nimi stało.

[Karolina Kot]

O Egzotarium zrobiło się głośno w mediach, gdy 1 czerwca 2012 roku Teleexpress zainteresował się sprawą wiekowej agawy (podobno roślina ma około 70 lat), która właśnie wówczas zaczynała kwitnąć.
Specjalnie dla jej pędu kwiatowego wyjęto jedną z szybek szklarni, dzięki czemu atrakcję można było podziwiać także z zewnątrz budynku.

Agawa kwitnie tylko raz w swym długim życiu, następnie obumiera. Oby to nie było złą wróżbą dla Egzotarium, które boryka się z coraz większymi problemami: leciwy obiekt po prostu niszczeje nie remontowany, a tymczasem miasta nie stać na jego renowację. W dodatku nie zapowiada się, by coś w tej kwestii drgnęło w dobrym kierunku.

Egzotarium zniknie z mapy Sosnowca?

To już ostatni dzwo­nek dla sosno­wiec­kiego Egzo­ta­rium. Za dwa, trzy lata nie będzie czego rato­wać – tak mówi kie­row­nik sosno­wiec­kiej pla­cówki, który, prze­cha­dza­jąc się wśród tro­pi­kal­nych roślin, codzien­nie obser­wuje, jak ponad 50-letni budy­nek dosłow­nie się sypie.

Obec­nie część bota­niczna Egzo­ta­rium obej­muje ponad 80 gatun­ków roślin z róż­nych stref kli­ma­tycz­nych i geo­gra­ficz­nych świata. Wewnątrz znaj­dziemy mię­dzy innymi: suku­lenty, wil­czo­mle­cze, opun­cje, alo­esy, liany, palmy, egzo­tyczne rośliny zielne, nale­żące do grupy roślin deko­ra­cyj­nych, jak np. kli­wie czy antu­rium. Stała eks­po­zy­cja zwie­rząt obej­muje głów­nie ryby i gady. Szcze­gól­nie cenna jest kolek­cja egzo­tycz­nych ryb akwa­rio­wych. Obej­muje ona około 40 gatun­ków, dla­tego sosno­wiec­kie Egzo­ta­rium od początku funk­cjo­no­wa­nia jest chęt­nie odwie­dzane przez miesz­kań­ców regionu. Wewnątrz pro­wa­dzone są też lek­cje ple­ne­rowe i spo­tka­nia dydak­tyczne.
– Fre­kwen­cja to 25 tysięcy osób w ciągu roku, a w takim obiek­cie jak nasz, w sto­sunku do jego moż­li­wo­ści i ana­lo­gicz­nych obiek­tów w kraju, to nie jest mało. Wyda­wa­łoby się, że przy­cho­dzą tu dziad­ko­wie z wnu­kami. To nie­prawda. W naszej pla­cówce cały czas orga­ni­zo­wana jest nauka bota­niki, zoo­lo­gii, są tu pro­wa­dzone zaję­cia uczel­niane. Mamy też wizyty uczniów, dla­tego jeste­śmy dobrze zna­nym obiek­tem i w mie­ście i Zagłę­biu. Nato­miast wła­dze miej­skie o nas nie pamię­tają, bo fak­tycz­nie obiekt wymaga nakła­dów i remon­tów – przy­znaje Krzysz­tof Całka, kie­row­nik obiektu.

Egzo­ta­rium zlo­ka­li­zo­wane na tere­nie parku miej­skiego im. Leona Krucz­kow­skiego, po wschod­niej stro­nie ulicy Kre­so­wej, jest pozo­sta­ło­ścią miej­skiego parku zało­żo­nego w 1935 roku. W cza­sie II wojny świa­to­wej był mocno znisz­czony. Zre­kon­stru­owano go dopiero w latach 1954–1956. Od tego momentu sosno­wiecki ogród bota­niczny sku­tecz­nie omi­jany był przy wydzie­la­niu środ­ków na reno­wa­cję. Dla­tego w jego ponad 50-letniej histo­rii nie znaj­dziemy poważ­nych remon­tów, a jedy­nie doraźne naprawy.

- Moder­ni­za­cji w zasa­dzie nie było żadnej, jedy­nie zro­biono drobny lifting, a obiekt jak wygląda, to wystar­czy wyraź­niej mu się przyj­rzeć. Dla­tego na gwałt potrzebna jest grun­towna reno­wa­cja, aby dosto­so­wać go do stan­dar­dów unij­nych i prze­pi­sów, jakie w chwili obec­nej obo­wią­zują. Jestem pewien, że jest to ostatni dzwo­nek, aby można było ten obiekt ura­to­wać. Bo jak potrwa to 2, 3 lata, to nie będzie innego wyj­ścia, jak go zli­kwi­do­wać, a szkoda jest ponad 50-letniej histo­rii. Wydaje mi się, że byłaby to nie­po­we­to­wana strata dla mia­sta i spo­łe­czeń­stwa – dodaje kierownik.

Sosno­wiec­kie Egzo­ta­rium to rów­nież miej­sce, w któ­rym co rok odby­wają się „Dni Orchi­dei” orga­ni­zo­wane przez Sosno­wiec­kie Koło Miło­śni­ków Orchi­dei. Dwu­dniowe wyda­rze­nie spro­wa­dza do mia­sta tysiące miło­śni­ków tego kwiatu z całego regionu. Piękno stor­czy­ków bled­nie jed­nak przy prze­sta­rza­łych, cia­snych szklar­niach. Dla­tego i oni włą­czają się do apelu o oca­le­nie tego miejsca. Warto pod­kre­ślić, że dwa lata temu zbie­rane były pod­pisy pod pety­cją w spra­wie reno­wa­cji pal­miarni. Ponad 4000 gło­sów za nie prze­ko­nało jed­nak rad­nych do zna­le­zie­nia na ten cel środków.

Te zna­la­zły się w Unii Euro­pej­skiej. Pozwo­li­łyby nie tylko na remont sosno­wiec­kiej pal­miarni, ale i jej oko­licy. - Na remont chcie­li­by­śmy pozy­skać środki z pro­gramu Jes­sica. Jed­nak waru­nek jest taki, że moder­ni­za­cja musi przy­no­sić w przy­szło­ści dochód. Opra­co­wany został już pro­jekt, jak prze­prowadzi moder­ni­za­cję Egzo­ta­rium i zago­spo­da­ro­wać Park Krucz­kow­skiego. Obec­nie musimy sku­pić się na reduk­cji kosz­tów, aby pro­jekt miał naj­więk­sze szanse na dofi­nan­so­wa­nie. To zaj­mie około mie­siąca – zdra­dza Arka­diusz Chę­ciń­ski, wice­pre­zy­dent Sosnowca.

Na razie są to jed­nak urzę­dowe obiet­nice, a osoby, które zwią­zane są od lat z Egzo­ta­rium, podkreślają, że pro­jek­tów i zapew­nień, że środki się znajdą, było już wiele.

Źródło: twojezaglebie.pl

Egzotarium czeka na ratunek. Rośliny umierają.

- Sosnowieckie egzotarium zawali się w ciągu dwóch, najdalej trzech lat, o ile w czerwcu dzieła zniszczenia nie przyspieszą kibice - alarmują opiekunowie placówki przy ul. Kresowej, która od powstania w 1956 roku nie przeszła ani jednego remontu.

Wysoki na 7 metrów przeszklony budynek w parku Leona Kruczkowskiego, blisko centrum Sosnowca, jest dzisiaj ruiną, a mógł być jedną z największych atrakcji miasta i Zagłębia. Mimo że jest w opłakanym stanie, co roku zagląda do egzotarium aż 25 tys. ludzi, bo bilety są tanie, a wewnątrz - unikatowa gęstwina 80 gatunków tropikalnej i pustynnej flory, akwaria z 40 gatunkami egzotycznych ryb oraz ciepłolubne gady. Niewielu już pamięta, jaką sławą cieszyło się to miejsce pół wieku wcześniej. To właśnie Sosnowiec mógł się pochwalić największą kolekcją ryb i roślin akwariowych w całej Polsce, a okazy do oranżerii przysyłano w darach z Krakowa, Poznania i Gliwic (do dziś najstarsze w Sosnowcu mają około 70 lat).

- Pędy już dawno dotarły do zadaszenia i rozsadzają palmiarnię od środka. Umierają, bo tuż pod dachem z blachy i szkła latem zabija je gorąco, a zimą mróz. Kilka największych roślin skona w ciągu miesięcy. To już przesądzone - mówi Krzysztof Całka, lekarz weterynarii i szef egzotarium, który kieruje nim od końca lat 90. Otwiera internet i pokazuje nam zdjęcia z najpiękniejszych niewielkich palmiarni w Europie. - Gdybyśmy wreszcie zadbali o naszą w Sosnowcu, zachwycałaby tak samo - rozmarza się Całka. Przypomina, że wystarczy spojrzeć, jak sobie radzą w Gliwicach, gdzie jeszcze 20 lat temu też ważył się los zaniedbanej poniemieckiej palmiarni, a dzisiaj jest wizytówką miasta.

Egzotarium w Sosnowcu potrzebuje przemyślanej inwestycji. Kierownik szkicuje, jak nadbudować obiekt bez naruszania wewnątrz roślin, które odżyłyby na kilkadziesiąt następnych lat. Aż trudno policzyć, ile razy już władze miasta obiecywały mieszkańcom, że w końcu zatroszczą się o upadający obiekt. Obecny prezydent Kazimierz Górski odwiedził egzotarium na prywatnym spacerze z wnukami - było to już kilka lat temu. Zarządzana przez Miejski Zakład Usług Komunalnych placówka na remonty nie ma ani grosza.

- Żadna z kolejnych ekip nigdy nie dotrzymała słowa. Na razie niczym się nie wyróżniam - przyznaje Arkadiusz Chęciński, który kilka miesięcy temu został wiceprezydentem Sosnowca do spraw komunalnych, i obiecał, że obmyśli dla egzotarium plan ratunkowy. W tym celu miał się rozglądać po funduszach Unii Europejskiej. Szef Parku Śląskiego Arkadiusz Godlewski (i partyjny kolega Chęcińskiego z PO) podsunął wiceprezydentowi pomysł z odnawialną pożyczką z funduszu Jessica. W najbliższych latach Sosnowiec mógłby stamtąd uzyskać około 15 mln zł, jednak nie tylko na przebudowę egzotarium. - W grę wchodzi gruntowne odnowienie parku przy ulicach Kresowej i Piłsudskiego, a najważniejszy warunek jest taki, że całe przedsięwzięcie musiałoby być dochodowe. Obok egzotarium mogłyby powstać na przykład korty. Chętni płaciliby za ekskluzywną rekreację, a dochód mógłby zasilać egzotarium - mówi Chęciński, zastrzegając, że to tylko koncepcja.

Kierownik Całka (którego sosnowiczanie zaczynają podziwiać za odwagę, z jaką wyrzuca władzom zaniedbania w sprawie miejskiego egzotarium) obiecuje wszelką współpracę, lecz nie ukrywa sceptycyzmu. - Nigdzie na świecie placówki takie jak nasze egzotarium nie przynoszą zysku. Władze po prostu powinny się zdecydować, czy chcą, by palmiarnia istniała, a jeśli tak, to sensownie ją utrzymywać. Doświadczenie każe zapytać, czy najnowsza koncepcja nie jest po to, by odwlec problem o kilka lat? - zastanawia się Całka i pokazuje - niczym tajemniczy znak - ogromną agawę, która tego roku właśnie zakwitła w Sosnowcu po kilkudziesięciu latach. Agawy kwitną tylko jeden raz. Wkrótce tysiące kwiatów przekwitną i roślina zacznie umierać. Wtedy można jeszcze uratować odrosty korzeni. Przy dobrej pielęgnacji urosną z nich piękne rośliny.

Źródło: katowice.gazeta.pl

Prezentowane zdjęcia pochodzą z 2012 roku.

[Karolina Kot]

Czas się pożegnać z historycznym budynkiem Egzotarium...

Egzotarium przechodzi do historii


Sosnowiec otrzymał 15,3 mln zł dofinansowania na budowę Centrum Edukacji Ekologicznej – Egzotarium oraz zagospodarowanie terenów Parku Tysiąclecia przy ul. Baczyńskiego. Na te pieniądze miasto czekało od dawna. To będzie kolejna spektakularna metamorfoza obiektu należącego do miasta. Po Zagłębiowskiej Mediatece, która za 20 mln zł ze starego i niefunkcjonalnego budynku stała się symbolem nowoczesnej biblioteki - przyszedł czas na Egzotarium. To też obiekt z minionej epoki, za ciasny i zbyt przestarzały, by można było myśleć tylko o jego remoncie. Po przebudowie ma się stać jednym z symboli miasta.

15,3 mln zł na zieloną rewolucję w mieście

Projekt na który miasto Sosnowiec uzyskało 15,3 mln zł składa się z dwóch części - utworzenia Centrum Edukacji Ekologicznej - Egzotarium i rewitalizacji 42 ha terenów zielonych w Parku Tysiąclecia. Szacunkowy koszt inwestycji wynosi 43 mln zł. w tym Projekt Centrum Edukacji Ekologicznej – Przebudowa obiektu Egzotarium 37 mln zł, a rewitalizacja Parku Tysiąclecia 6 mln zł. Dopiero za miesiąc znana będzie kwota po kosztorysach. Na oba projekty gmina uzyskała dofinansowanie ze środków programu RPO działanie 5.4.3 - Ochrona różnorodności biologicznej na kwotę 15,3 mln złotych.

Obecne Egzotarium zamieni się w Centrum Edukacji Ekologicznej-Egzotarium. W założeniu ma zachować dziedzictwo historyczne oraz kolekcje prezentowane dotychczas w tym miejscu, jednocześnie rozszerzając zakres swojej działalności. Prace powinny zakończyć się po 2 latach od rozpoczęcia robót.

Rodzime gatunki będą tu miały się świetnie

Nowe Egzotarium będzie również pełniło funkcję edukacyjną dotyczą rodzimych gatunków roślin i zwierząt. Dzięki realizacji inwestycji w Centrum Edukacji Ekologicznej-Egzotarium (CEE) będziemy mogli podziwiać kolekcję ryb dorzecza Przemszy, a otoczenie budynku będą stanowić rodzime siedliska roślinne: biotop grądowy, zbiorowisko szuwarowe i murawa kserotermiczna. W budynku powstaną dwie nowoczesne klasy lekcyjne, wyposażone w komputery, mikroskopy, systemy multimedialne itp., gdzie m.in. uczniowie okolicznych szkół będą mogli odbywać lekcje przyrody, biologii, geografii. Będzie tam można prowadzić warsztaty, wykłady, wystawy, a wszystko to przy pięknym widoku na tropikalne rośliny i zwierzęta w palmiarni. Powstanie również mini kino, w którym każdy odwiedzający będzie mógł obejrzeć film edukacyjny, dotyczący rodzimej przyrody. Korytarze i hole CEE stanowić będą przestrzeń ekspozycyjną dla wystaw stałych i czasowych. W budynku znajdzie swoje miejsce również kawiarnia.

Akwaria z fauną i florą Amazonii

Ścieżkę edukacyjną wewnątrz budynku zwiedzający będzie zaczynał od poziomu -1. W tej części CEE znajdą się olbrzymie akwaria z rodzimymi gatunkami ryb, a także z rybami z całego świata m.in. duch amazoński (Apteronotus albifrons), pielęgnica szmaragdowa (Hypselecara temporalis), arowana srebrna (Osteoglossum bicirrhosum), płaszczki słodkowodne (Potamotrygonidae sp.), wisłonos amerykański (Polydon spathula). W terrariach aqaterrariach będzie można podziwiać też gady i owady m.in. zaskroniec (Natrix natrix) i pająk topik (Argyroneta aquatica), anakonda zielona (Eunectes murinus) (odpowiednik rodzimego zaskrońca), ptaszniki i drzewołazy Dendrobates - jadowite żaby, które o stopniu swojej jadowitości informują poprzez zabarwienie skóry.

W palmiarni nie tylko rośliny

Następnie ścieżka edukacyjna będzie prowadziła zwiedzającego do palmiarni na poziom parteru. Palmiarnia nie będzie jak dotychczas jedynie ogrodem botanicznym. Na tym poziomie głównymi eksponatami będą rośliny, ale wśród roślin projektantom udało się znaleźć miejsce także dla zwierząt m.in. legwan zielony (Iguana iguana), żółw żabuti (Geochelone carbonaria ), bazyliszek płatkogłowy (Basiliscus plumifrons), legwan czarny (Ctenosaura similis), boa dusiciel (Boa constrictor), pyton rombowy (Morelia spilota), pyton siatkowany (Python reticulatus), boa tęczowy brazylijski (Epicrates cenchria cenchria), anolis kubański (Anolis equestris), kajman okularowy (Caiman crocodilus), badylarka pospolita (Micromys minutus), tukan wielki (Ramphastos toco).

Sama palmiarnia podzielona będzie na trzy strefy: strefę klimatu śródziemnomorskiego, strefę pustynną i tropikalną, w każdej panować będą inne warunki. Sterowanie klimatem odbywać się będzie poprzez zapewnienie prawidłowej temperatury, wilgotności i światła, tak aby warunki zbliżone były jak najbardziej do tych panujących w naturze. Podróż po CEE Egzotarium kończyć się będzie na szczycie rampy, która kieruje zwiedzających na poziom +1. W tym miejscu znajdują się sale lekcyjne, przestrzeń wystawiennicza wystaw stałych czasowych, kino edukacyjne, a także w kawiarnia, w której zwiedzający będą mogli odpocząć po długim zwiedzaniu.

Szuwary przy ścianie Egzotarium

Ale to nie koniec atrakcji. Otoczenie CEE także będzie pełnić role edukacyjną, wzdłuż szklanej elewacji palmiarni zostanie wybudowany długi zbiornik wodny, gdzie zostanie utworzone rodzime zbiorowisko szuwarowe – szuwaru mozgi trzcinowatej Phalaridetum arundinaceae. To siedlisko porasta brzegi cieków i zbiorników wodnych – szuwar jest odzwierciedleniem biotopu znajdującego się pierwotnie nad brzegiem rzeki Przemszy. Wraz z rozwojem antropopresji i rozwojem turystyki, coraz więcej bagien i terenów jest osuszanych, a co za tym idzie, tego typu siedliska są niszczone – w tym miejscu zwiedzający będą mieli okazję zobaczyć rośliny, które są zagrożone wyginięciem (grzybieńczyk wodny (Nymphoides peltata), marsylia czterolistna (Marsilea quadrifolia), grzybień biały (Nymphaea alba)). Zwiedzający dowiedzą się, że siedlisko to ma duży wpływ na oczyszczanie wody, a ponadto jest domem dla wielu gatunków ważek i innych owadów. W zbiorniku wodnym znajdzie się żółw błotny (Emys orbicularis). Podobnie jak w naturze na bliskimi sąsiadami szuwarów wokół CEE są murawy kserotermiczne Festuco - Brometea. Tu gatunki roślin zostały dobrane przede wszystkim pod kątem synergii jaka występuje pomiędzy nimi, a owadami. Wybrane zostały gatunki wczesno-, średnio- i późno kwitnące. Mieszkańcy będą mieli także możliwość odpocząć w cieniu drzew grądu środkowoeuropejskiego.

Park Tysiąclecia też się zmieni

Ponad 42 hektary milowickiego Parku Tysiąclecia przejdą rewitalizację. Po Parku Fusińskiego i Egzotarium to kolejna inwestycja miasta w tereny rekreacyjne. Historia parku, który powstał w miejscu dawnego folwarku, sięga 1912 roku, wtedy nadano mu imię Księcia Józefa Poniatowskiego. Lata jego świetności przypadły na okres międzywojenny, kiedy opiekę nad parkiem sprawowała kopalnia „Wiktor” (później „Milowice”).

Park posiadał ciekawą infrastrukturę rekreacyjną, a parkowe bramy zamykał na noc zatrudniony tam stróż. W czasie II wojny światowej park został bardzo zniszczony. Wprawdzie po wojnie został odrestaurowany, a w latach sześćdziesiątych nawet ogrodzony, lecz do dawnej świetności już nie powrócił. Z biegiem lat, w wyniku braku opieki park zarósł w sposób samoistny i nieuregulowany. Cała powierzchnia nosi liczne ślady poprzedniego zagospodarowania, jednocześnie jest to teren cenny przyrodniczo, stanowiący zieloną ostoję w silnie zurbanizowanym regionie – chętnie odwiedzaną przez mieszkańców. W ramach rewitalizacji planowane są nasadzenia rodzimych gatunków roślin i usunięcie inwazyjnych. Stopniowo wymieniany będzie drzewostan, w sumie nasadzonych zostanie ponad 11 tysięcy drzew w tym dąb szypułkowy, lipę drobnolistną, buk zwyczajny, grab pospolity, jesion wyniosły, klon jawor i modrzew europejski. Zrewitalizowany zostanie również staw, tzw. Rów Kalny.

Dwie ścieżki edukacyjne

W parku powstaną dwie piękne ścieżki edukacyjne. Dłuższa, mająca prawie 1,5 km, będzie przeznaczona dla młodzieży i dorosłych. Wzdłuż niej znajdą się informacje opisujące przyrodę znajdującą się w parku. Krótsza, 500-metrowa droga, będzie służyć dzieciom i zostanie nazwana „Ścieżką Leśnych Przeżyć”. Wzdłuż niej powstaną budki dla ptaków, drewniane grzybki oraz tropy zwierząt. Powstanie również oświetlenie, mała architektura i udogodnienia dla osób niepełnosprawnych.

Źródło: sosnowiec.naszemiasto.pl

[Karolina Kot]

Kilka "widoków ogólnych" historycznego budynku.
Zdjęcia wykonaliśmy w marcu 2019 roku.

[Karolina Kot]

A na razie, zanim to wszystko zostanie zburzone i odbudowane w nowej formie, chciałabym zaprosić na "Dni Orchidei".
Ta impreza odbywa się w sosnowieckim Egzotarium co rok, ale w tej formie chyba już ostatni raz...

12 - 14 kwietnia 2019 roku, w godzinach 10:00 - 18:00
Bilet normalny - 3 PLN
Bilet ulgowy - 2 PLN

Warto!

Edycja. Fotorelację z "Dni Orchidei" umieściłam w tym wątku.

[Fala]

I rozpoczęło się wyburzanie starego egzotarium. Kilka zdjęć z 22 sierpnia 2020 roku.