Chorzowski skansen - spotkanie miłośników młynarstwa tradycyjnego

[Franek D.]

Cieszę się razem z Wami z udanej prezentacji młynarstwa tak licznym i zaciekawionym zwiedzającym.
A że wiatrak tłukł się i trzeszczał niemiłosiernie, najwyraźniej świadczy o konieczności nasmarowania jego osi i innych ruchomych elementów łojem.
Właśnie przeprowadziłem konsultację ze starym znawcą tematu - trzeba kupić w rzeźni 1 kg łoju, najlepiej z młodej jałówki lub byczka, pokroić w kostkę, przetopić, aż zostanie niewiele skwarków, zlać bez nich do innego naczynia i wymieszać z towotem w proporcji 2/3 łoju, 1/3 towotu, smarować na ciepło.

[Karolina Kot]

Dziś już ostatnie resztki ze słoika wygrzebałam, żeby nasmarować koło palczaste i cewię. Bez nowego smarowidła będzie kłopot przy puszczaniu w ruch mechanizmów wiatraka.

[Karolina Kot]

Kilka dni temu otrzymaliśmy kolejną wiadomość z Działu Edukacji i Popularyzacji Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie”:

Chcielibyśmy bardzo serdecznie zaprosić na spotkanie, które odbędzie się w najbliższą środę tj. 20/09/2017 r. o godz. 17.00.
Będzie ono poświęcone sprawie przyjęcia statutu Polskiego Stowarzyszenia Molinologicznego.

Sprawy wyglądają coraz bardziej poważnie.
Jeśli ktoś chciałby towarzyszyć nam w przygodzie z mieleniem ziarna, interesuje się dawnymi młynami i wiatrakami, a w dodatku nie boi się ciężkiej pracy fizycznej i pobrudzenia mąką, niech czuje się mile widzianym gościem Skansenu.
Zapraszamy!

[Eworu]

Spotkanie udało się wybitnie dobrze. Udało się zebrać komplet osób oraz obsadzić stanowiska kierownicze. Prawdopodobnie już w tym tygodniu papiery zostaną zawiezione do KRS.
A potem dłuuuuga droga weryfikacji i budowania struktur....

[Karolina Kot]

Piękny dziś mamy dzień, za oknami Złota Polska Jesień. Gdyby ktoś nie miał pomysłu na spędzenie ciekawego popołudnia, niech zajrzy do chorzowskiego Skansenu, koniecznie odwiedzając młyn z Imielina i wiatrak z Grzawy. Mielić zboże będziemy od godziny 13 do 17.
W ogóle będzie się dziś działo:

Dzień Kartofla/ Zwierzęta w zagrodzie
01.10.2017
godz. 13.00 – 17.00
SCENA:
13.00 – 13.05 Prowadzenie Marek Szołtysek
13.05 – 13.15 Różne odsłony kartofli – Śląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
w Częstochowie / Oddział Mikołów
13.15 – 13.40 Zaproszenie na wykopki
13.40 – 13.55 Kilka słów o kiszeniu kapusty – Damian Adamczak
13.55 – 14.05 Topinambur „źródło zdrowia” – Jacek Wołowski
14.05 – 14.40 obrzęd kartoflowy w wykonaniu KGW Jaśkowiczanki
14.40 – 15.15 Pokazy zaganiania owiec przez psy pasterskie
15.15 – 15.25 O królikach, gołębiach i drobiu ozdobnym opowie Dominik Langiewicz – prezes Wojewódzkiego Związku Hodowców Gołębi Radowych w Katowicach
15.25 – 15.35 Fundacja Miaukot – o niechcianych zwierzętach, nie tylko domowych
15.35 – 16.00 Pokazy zaganiania gęsi przez psy pasterskie
16.00 – 17.00 Występ Kapeli Rube Świnÿe
TEREN:
Budynek Dyrekcji-wystawa „Zwierzęta wsi górnośląskiej”
Kręgi ogniskowe – pieczenie jabłek i kartofli, pieczonki
Płot koło chałupy Sołtysa z Katowic – wystawa drobiu, gołębi i królików
Wykopki ( pole koło chałupy zielarki )
Chałupa ze Strzemieszyc Wielkich – KGW Twardowice
Zagroda z Panewnik – Fundacja Miaukot
Chałupa z Panewnik – KGW Jaśkowiczanki
Zagroda Sołtysa – szatkowanie i deptanie kapusty
Mała łąka – KGW Niwczanki z Poręby
Duża Łąka – pokazy pokazy zaganiania owiec i gęsi przez psy pasterskie
w godz. 12.00, 14.00, 16.00 możliwość zwiedzania z kuratorem Kościoła
z Bytomia-Bobrka
Wykopki i szatkowanie kapusty czekają na naszych gości, którzy w niedzielę tj. 1 października odwiedzą skansen i wezmą udział w imprezie plenerowej „Dzień Kartofla”.
W ten dzień będzie można spróbować swoich sił w kiszeniu kapusty i jej ugniataniu, usłyszeć jakie zajęcia dawniej zajmowały gospodynie podczas jesiennych wieczorów, a także samemu, za pomocą kopaczki, wykopać ziemniaki z pola.
O historii, odmianach i sposobie uprawy ziemniaka opowiedzą przedstawiciele Śląskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego, a na naszych gości czekać będą m.in.: placki na blasze, pieczonki w kociołkach, ziemniaki i jabłka z ogniska czy kartoflanka.
Dodatkowymi atrakcjami będą: policja konna, która zaprezentuje się ze swoimi podopiecznymi, pokazy zaganianie owiec i gędsi przez psy pasterskie, hodowcy drobiu ozdobnego, gołębi oraz królików, a także przedstawiciele Fundacji Miaukot.
W ten dzień można także zwiedzić wystawę „ Zwierzęta wsi Górnośląskiej. Ekspozycja przyrodnicza”, znajdującą się w budynku dyrekcji (1 piętro).
Na scenie wystąpi Zespól folkowy „Rube swinye”
W godzinach 12.00, 14.00 i 16.00 zapraszamy na kuratorskie zwiedzanie kościoła z Bytomia Bobrka.
Godziny: 13.00 – 17.00
Bilety w cenie 9 zł i 7 zł.

Serdecznie zapraszamy !! Odwiedźcie nas koniecznie!

[Karolina Kot]

Oj, działo się dzisiaj w Skansenie! Daliśmy czadu.

Po pierwsze ciężko było na miejsce dojechać samochodem. Cała ulica Chorzowska w Katowicach stała w korku, bo chyba wszyscy mieszkańcy okolicznych miast zapragnęli spędzić ten dzień na terenie Parku Śląskiego. Zastanawiałam się nawet, czy takie tłumy nie ściągnęły po umieszczeniu zaproszenia na naszym Forum, szybko jednak przypomniałam sobie, że impreza w Skansenie zbiegła się z Dniem Otwartym Stadionu Śląskiego.
Co nie umniejszyło wcale Śląskiemu Parkowu Etnograficznemu zwiedzających:

1 października 2017 (2).JPG (87.45 KiB) Przejrzano 11280 razy

Takich tłumów jeszcze nie widziałam, nasz wiatrak i młyn zapewne także nie.

Chociaż wyjechaliśmy dużo wcześniej, wkrótce drogę zagrodziły nam stojące w korku samochody i Policja:

1 października 2017 (1).JPG (77.57 KiB) Przejrzano 11280 razy

Z legitymacją skansenową w dłoni przebijaliśmy się przez tłumy, na szczęście funkcjonariusze bardzo nam pomogli.
- Panie władzo, jesteśmy pracownikami Skansenu, musimy o 13 puścić w ruch wiatrak, a wcześniej go nasmarować.
- Który samochód jest wasz?
- Ten z Sosnowca!
Panowie sprawnie przepuścili nasze autko nieomal jak pojazd uprzywilejowany pod same wrota Muzeum. Zdążyliśmy na czas.

Nie potrafię określić, jak wiele osób odwiedziło dziś wiatrak, ale było ich na pewno grubo ponad 300. Widząc tyle uśmiechniętych twarzy, zaciekawionych oczu, słysząc całkiem rozsądnie zadawane pytania i czując radość, jaką dawało odwiedzającym oglądanie naszego wodnego młyna oraz koźlako - paltraka w ruchu, aż się człowiek sam w środku także cieszył. Chciałoby się przychodzić do Muzeum jeszcze częściej, zajmować stanowiska przy młyńskich kamieniach, przebierać w lniane koszule i przeistaczać na kilka godzin w młynarzy.
Nawijaliśmy w trójkę z Eworu i Falą z taką pasją, że teraz każe z nas ma nieco zachrypnięty głos.

Największą jednak frajdą i atrakcją związaną z powierzonymi naszej opiece obiektami była próba obrócenia wiatraka o 360 stopni wokół własnej osi. Odpięliśmy piorunochrony, ustawiliśmy ludzi przy dyszlu (do zabawy włączyły się głównie dzieci, ale nie brakowało też starszych osób) i wspólnie zaczęliśmy pchać. Zabytkowy wiatrak na oczach zwiedzających zakręcił młynka, zbierając na koniec gromkie brawa.
To było wyjątkowe doświadczenie, filmik dokumentujący jego fragment można obejrzeć pod tym linkiem.

Sami zresztą zobaczcie, że warto było nas odwiedzić!

[Karolina Kot]

Ale tak naprawdę mąka była dziś jedynie dodatkiem do całej gamy atrakcji, jakich można się było spodziewać na terenie Górnośląskiego Parku Etnograficznego.
W Skansenie królowały zwierzęta, rękodzieło, ziemniaki i kapusta.
Poniżej krótka fotorelacja z pozostałych punktów imprezy:

[Franek D.]

Ponieważ sezon turystyczny w pełni, w prezencie od Strażników Czasu dla młyna wodnego z Imielina oraz wiatraka z Grzawy wytopiłem obiecany łój do smarowania łożysk, by tak głośno nie skrzypiały. Jeden słoik "łój z byczka" jest dla młyna, drugi "łój z jałówki" dla wiatraka (...mam nadzieję, że został już naprawiony i działa).

[Karolina Kot]

Kurcze, okropnie to wygląda, sama bym tego nigdy w życiu nie wytopiła, mowy nawet nie ma!

No ale co zrobić, konserwacja trybów urządzeń w skansenie jest wymagana, a tymczasem "słoiki z zapasami" skończyły się już jesienią ubiegłego roku.
Pamiętam, że przy pierwszym użyciu wytopionego łoju kompletnie zaskoczył mnie fakt, że takie gotowe smarowidło jest niemal całkowicie bezzapachowe i tak naprawdę wcale nie jest takie obrzydliwe, jakby się mogło wydawać.
Dziękujemy! Teraz tylko czekać na naprawę śmigów wiatraka i dalej młynka kręcić żwawo.

[Karolina Kot]

Miło mi poinformować, że część naszej forumowej Administracji jest od kilku dni zaabsorbowana oprowadzaniem "po najbliższej okolicy" członków The International Molinological Society.
Deszczowa pogoda bardzo mocno krzyżuje nam plany, pełnia młynarskiego okresu urlopowego także nie poprawia sytuacji, na szczęście improwizowane na poczekaniu wycieczki okazują się być całkiem udane. Mój leciwy Archimedes, który całkowicie przypadkiem stał się - niestety - głównym środkiem transportu zacnego grona pasjonatów młynarstwa, także o dziwo daje sobie radę zarówno w terenie, jak i na zalanych opadami autostradach.
W efekcie już kolejny raz wracamy wszyscy bardzo zmęczeni (czujemy się trochę jak po kilkumiesięcznym rejsie łodzią podwodną), ale przede wszystkim zadowoleni.

Pełna fotorelacja niebawem.